2010 ел
Bu mäqäläneñ latin älifbasındağı igezäge bar.
2010 (ике мең унынчы) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча җомга көнне башлана. Бу безнең эраның 2010 елы, III меңьеллыкның 10 елы, XXI гасырның 10 елы, XXI гасырның 1 унъеллыгының 10 елы, 2010 елларның 1 елы. 2010 елдан бирле 14 ел үтте.
- Азатлык радиосы тәкъвимендә — «Ак барс» елы.
- Татарстанда һәм Россиядә укытучы елы.
| Еллар |
|---|
| 2006 · 2007 · 2008 · 2009 — 2010 — 2011 · 2012 · 2013 · 2014 |
| Унъеллык |
| 1990-еллар · 2000-еллар — 2010-еллар — 2020-еллар · 2030-еллар |
| Гасырлар |
| XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр |
| Милади тәкъвим | 2010 MMX |
| Юлиан тәкъвим | 2009—2010 (14 гыйнвардан) |
| Юлиан тәкъвим византия эрасы белән |
7518—7519 (14 сентябрьдән) |
| Римны нигезләгәннән башлап | 2762—2763 (4 майдан) |
| Яһүдләр тәкъвиме |
5770—5771 ה'תש"ע — ה'תשע"א |
| Һиҗри тәкъвим | 1431—1432 (8 декабрьдан) |
| Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4502—4503 (11 августтан) |
| Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1459 ԹՎ ՌՆԾԹ
|
| Кытай тәкъвиме | 4706—4707 (14 февральдан) 己丑 — 庚寅 сары үгез — ак юлбарыс |
| Хәбәш тәкъвим | 2002 — 2003 |
| Борынгы һинд тәкъвиме | |
| - Викрам-самват | 2066—2067 |
| - Шака самват | 1932—1933 |
| Шәмси тәкъвим | 1388—1389 |
| Буддачылык тәкъвиме | 2553 |
| Япон ел исәбе | 22 ел Хэйсэй |
Вакыйгалар
үзгәртү
- 4 гыйнвар — Дубай манарасы ачылды.
- 4 февраль — Татарстан Дәүләт Шурасы депутатлары республика хөкүмәте башлыгы Рөстәм Миңнехановка бертавыштан президент вәкаләтләрен бирде.
- 13 февраль — Ванкуверда (Канада) XXI кышкы олимпия уеннары старт алды.
- 25 март — Рөстәм Миңнеханов ант китергәннән соң Татарстан президенты вазифаларын үтәүгә кереште[1][2].
- 29 март — Мәскәү метросында террористик акт нәтиҗәсендә 40-лап кеше үлә.
- 10 апрель — Смоленск янында булган авиаһаләкәт нәтиҗәсендә Польша президенты Лех Качиньский вафат була.
- 9 май — Бөек Ватан Сугышында ССРБ-ның җиңүенә 65 ел.
- 11 май — Дэвид Кэмерон Бөекбритания премьер-министры вазифасына керешә.
- 14 май — Озак реставрациядән соң Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры бинасы ачыла.
- 29 май — Норвегия башкаласы Ослода үткән Евровидение 2010 җыр бәйгесендә Алмания вәкиле Лена Майер-Ландрут җиңү яулый.
- 30 июнь — Россиянең Yandex эзләнү системасы кулланучыларына татарча интерфейсын тәкъдим иткән[3].
- 11 июль — КАҖ-да 2010 елгы Футбол буенча дөнья чемпионаты тәмамланды. Испания җиңү яулый[4].
- 27 июль — Кыргызстан конституциясе кабул ителә.
- 31 август — АКШ президенты Барак Обама рәсми төстә Гыйракта хәрби гамәлләрнең тәмамлануын игълан итте[5].
- 12 сентябрь — Төркиядә конституцион үзгәрешләр турында референдум уза.
- 28 сентябрь — Россия президенты Дмитрий Медведев «президент ышанычын югалту» сәбәпле Мәскәү мэры Юрий Лужковны вакытыннан алда вазифасыннан алды[6].
- 5 ноябрь — Кущевская станица вакыйгасы (Краснодар крае).[7]
- 25 ноябрь — Гданьск шәһәрендә Польша татарларына һәйкәл ачыла.[8]
- 11 декабрь — Мәскәүнең Манеж мәйданында футбол җанатарлары битлеге астында рус милләтчеләре тәртипсезлекләр оештыра[9].
- 30 декабрь — Казан метросының «Кәҗә бистәсе» станциясе ачыла[10].
- Төньяк ярымшарында аномаль эсселек.
Вафатлар
үзгәртү- Төп мәкалә: 2010 елда вафатлар исемлеге
- 5 февраль — Галимҗан Хөсәенов, футболчы, ССРБ чемпионы (1937—2010).
- 16 февраль — Флүс Латыйфи, татар язучысы.
- 17 февраль — Харис Якупов, татар рәссамы.
- 13 март — Мансур Хәсәнов, әдәбият галиме, Татар энциклопедиясе институты директоры.
- 22 март — Валентина Толкунова, рус җырчысы.
- 10 апрель — Лех Качиньский (60), Польша президенты.
- 14 апрель — Пётр Прихожан, шагыйрь.
- 23 апрель — Айрат Арсланов, татар артисты, нәфис сүз остасы.
- 3 май — Питер О’Доннелл, инглиз язучысы, сценарист.
- 18 май — Илдар Мәннанов, татар каһарманы, милли хәрәкәт әгъзасы.
- 28 май — Фатыйма Вәлифф, Австралия татарлары милли-мәдәни хәрәкәте әгъзасы.
- 29 май — Әнвәр Тайсин, географ, педагог, фән докторы, дәреслекләр авторы.
- 1 июнь — Андрей Вознесенский, рус шагыйре, рәссам, архитектор.
- 12 июнь — Фуат Мансуров, татар дирижеры.
- 26 июль — Ләбибә Ихсанова, татар язучысы.
- 29 август — Фуат Вәлиев, тарихчы.
- 2 октябрь — Галия Измайлова, балет биючесе, ССРБ халык артисты (1962).
- 2 октябрь — Альберт Яхин, язучы, әдәбият галиме, популяр дәреслекләр авторы.
- 9 октябрь — Фәридә Кудашева, татар җырчысы, Татарстан һәм Башкортстанның халык артисты.
- 11 октябрь — Миркасыйм Госманов, татар галиме, язучы, тарихчы.
- 10 ноябрь — Шаген Донгарян, «Татнефтестрой» башлыгы.
- 28 декабрь — Рафаил Фатыйхов, татар артисты.
- Ркаил Зәйдулла, шагыйрь.
- Фоат Садриев, язучы.
- Владимир Федотов, баянчы.
- Асия Миңнуллина, сынчы.
- Илдар Ханов, сынчы.
Нобель премиясе лауреатлары
үзгәртү- Медицина һәм физиология өлкәсендә Нобель премиясе — Роберт Эдвардс, британ галиме[12].
- Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Андре Гейм һәм Константин Новоселов[13].
- Химия өлкәсендә Нобель премиясе — АКШ галиме Ричард Һек, Япониядән Э-ти Нэгиси һәм Акира Судзуки[14].
- Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Марио Льоса, испан язучысы[15].
- Икътисад өлкәсендә Нобель премиясе — Питер Даймонд, Дэйл Мортенсен һәм Кристофер Писсаридес[16].
- Тынычлык өчен Нобель премиясе — Лю Сяобо[17].
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Бүген Татарстанның яңа Президенты вәкаләтләренә кереште, archived from the original on 2012-11-13, retrieved 2010-03-25
- ↑ Татарстанда яңа президент эшли башлады
- ↑ Yandex.ru для Республики Татарстан
- ↑ Испания — дөнья чемпионы
- ↑ Обама Гыйракта сугыш тәмамлануын игълан итте
- ↑ Юрий Лужков Мәскәү җитәкчелегеннән алынды
- ↑ Кущевский вакыйгалары кабатланмасмы?(үле сылтама)
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2014-07-08, retrieved 2014-11-03
- ↑ Медведев «гаепле һәр кешене табачагын» белдерде
- ↑ “Кәҗә бистәсе” беренче пассажираларын кабул итте(үле сылтама)
- ↑ Тукай туган көнне үткәрелә торган Шигърият бәйрәме халык һәм иҗатчыларны янә бергә җыйды, archived from the original on 2012-11-13, retrieved 2010-04-30
- ↑ 2010 медицина Нобеле – ясалма аталандыру өчен
- ↑ Нобель физика бүләген чыгышлары белән Россиядән ике галим алды
- ↑ Нобель химия бүләген АКШ һәм Япония галимнәре алды
- ↑ Әдәбият өлкәсендә Нобель бүләген быел Марио Варгас Льоса алды
- ↑ Нобель икътисад бүләге ике американ һәм бер британ галименә бирелә
- ↑ 2010 Нобель тынычлык бүләге Кытай диссидентына бирелде
Сылтамалар
үзгәртү
|
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
|---|
- 2010: Татар башы ни күрми?
- Азатлык радиосы — 2010 ел мизгелләре фотосурәтләрдә(үле сылтама)
- ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов Татарстан халкын Яңа ел белән котлады 2012 елның 12 ноябрь көнендә архивланган.
- Фәрит Мөхәммәтшин: «2010 ел бик катлаулы булды»(үле сылтама)
- Сау бул, авыр ел, исәнме, тагын да авыррагы!..(үле сылтама)
 |
Бу бит Татар Википедиясенең сайланган исемлекләр рәтенә керә. |