Ulug-Hem (il)
Ulug-Hem ili
Улуг-Хемский кожуун (Rusça) Улуг-Хем кожуун (Tuva Türkçesi) | |
Konum | |
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Ulug-Hem ili | |
Yönetim | |
Ülke: | Rusya |
Federâl Bölge: | Tuva Cumhuriyeti |
Başkent: | Şagaan-Arıg |
Genel bilgiler | |
Nüfus: | 19.507 |
Diğer bilgiler | |
Dili: | Tuva Türkçesi, Rusça |
Kuruluş tarihi: | 20 Ekim 1923 |
Uluğ-Hem İli (Tuva Türkçesi: Улуг-Хем кожуун / Ulug-Hem kojuun) — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir.
İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır
Sözkökü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulug-Hem sözü büyük akarsu anlamına gelir. Ulug (Uluğ) Türkçe bir söz olup büyük, yüce demektir.[1] Hem kelimesi "kem" şekliyle Eski Türkçede akarsu anlamına gelir.[2]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Yenisey akarsuyu, Kara-Sug (Karasu) dağ akarsuyu. Sayan-Şuşen havzası su kaynaklarıdır. Şagaan Arıg yakınında ise yüksek ve tek bir dağ görünümünde dikkat çekici, hayret verici Hayırakan dağı görülür.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski adı Tandı Uranhay diye adlanan dönemde Beezi olarak geçmektedir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Nüfus sayısı — 8 bin kişidir (2002).
İdari Bölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge 1 şehir idaresi, 9 kırsal idare ve toplam 20 irili ufaklı yerleşimlerden oluşmaktadır. Başlıca idari merkezler ve yerleşim yerleri:
- Şagaan Arıg şehri;
- Kök-Çıraa beldesi, merkez köyü Arıg-Bajı;
- Arıskan beldesi, merkez köyü Arıskan;
- Arıg-Üzüü beldesi, merkez köyü Arıg-Üzüü;
- İştii-Hem beldesi, belde merkezi İştii-Hem köyü;
- İyi-Tal beldesi, merkezi İyi-Tal;
- Torgalıg beldesi, merkez köy Torgalıg;
- Hayırakan beldesi, merkez köyü Hayırakan;
- Çaatı beldesi, merkez köyü Çoduraa;
- Eylig-Hem beldesi, merkez köyü Eylig-Hem
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dorug-ool Monguş, Tuvaca-Türkçe Sözlük, U maddesine bakınız
- ^ "Kem maddesi". 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.