Tus, İran
Tus (Farsça: توس veya طوس) Toos veya Tous veya Tus Tūs olarak bilinen, eski Yunanca Susia (Gr. Σούσια) olarak bilinen İran'da Razavi Horasan (Farsça: استان خراسان رضوی, Ostān-e Khorāsān-e Rażavī) eyaletinde antik bir şehirdir. Eskiden Partlar zamanında şehir Susia ismiyle bilinirdi. Yaşlı Pliny (İngilizce: Pliny the Elder) lakabıyla tanınan Romalı subay ve ansiklopedi yazarı Gaius Plinius Secundus'a (23-79) göre Susia, kaliteli ünlü baldıranotu (köknara benzer çam ağacı) ile tanınmıştır.[1]
808 yılında Abbasi Halifesi Harun Reşid (Farsça: هارون الرشيد) Horasan'da huzursuzluğa çözüm bulmak için çıktığı yolda hasta olur ve Tus şehrinde vefat eder.[2] 1220 yılında Cengiz Han'ın Moğol istilası sırasında şehir, neredeyse bütünlükle yok edilmiştir.
Tus şehrinde doğmuş Farslı bazı meşhur kişilikler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ebu Musa Câbir bin Hayyan (Arapça: ابو موسى جابر بن حيان, Abū Mūsā Ǧābir ibn Ḥayyān) (~721–~815), İslam âlimi;
- Firdevsî Tusi (Farsça: حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی, Hakīm Abū l-Qāsim Firdawsī Tūsī), (935-1020), Farslı şair;
- Şeyh Tusi veya Şeyh Tusi (Farsça: ابوجعفر محمد بن حسن طوسی, Abu Jafar Muhammad Ibn Hassan Tûsî), (995-1067), İslam bilgini;
- Esedî Tusî (Farsça: ابونصر علي بن احمد اسدي طوسي, Abu Mansur Ali ibn Ahmad Asadi Tusi), (?-1072), Farslı şair;
- Nizamülmülk al-Tusi (Arapça: نظام الملك، ابو علي الحسن الطوسي, Nizāmu'l-Mulk Abū ʿAli al-Hasan al-Tūsī) (1018-1092), Farslı Büyük Selçuklu Devleti veziri;
- Gazzâlî (Farsça: ابو حامد محمد ابن محمد الغزالی veya امام محمد غزالی, Abū Ḥāmid Muḥammad bin Muḥammad al-Ġazālī) (1058-1111), İslam âlimi;
- Şerafeddin el-Tusî (Arapça: شرف الدين الطوسي, Sharaf al-Dīn al-Tūsī) veya Şerafeddin Tusi (1135-1213), Farslı matematikçi;
- Nasîrüddin Tûsî (Arapça: بو جعفر محمد بن محمد بن الحسن نصیرالدین طوسی, Abū Ǧaʿfar Muḥammad b. Muḥammad b. al-Ḥasan Naṣīr ad-Dīn al-Ṭūsī) (1201-1274), Farslı bilgin;
- Muhammad ibn Muhammad ibn Uthman al-Bana al-Tusi
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gaius Plinius Secundus, Natural History 25.154
- ^ The Court of the Caliphsby Hugh N Kennedy, ISBN 0-297-83000-7
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Susia (Tus) livius.org22 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Susia antik şehrin uydudan görünümü2 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Şehrin kültürü hakkında4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
 | İran'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
