Sierra Leone
Sierra Leone | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slogan "Birlik, Özgürlük, Adalet" | |||||||||
 | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Freetown 8°29′K 13°14′B / 8.483°K 13.233°B | ||||||||
| Resmî dil(ler) | İngilizce | ||||||||
| Diğer diller | Krio | ||||||||
| Demonim | Sierra Leonlu | ||||||||
| Hükûmet | Üniter başkanlık cumhuriyeti | ||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 71.740 km2 (119.) | ||||||||
• Su (%) | 1,1 | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• 2015 sayımı | 8.059.155[1] (102.) | ||||||||
• Yoğunluk | 97/km2 (114.) | ||||||||
| GSYİH (SAGP) | 2020 tahminî | ||||||||
• Toplam | 13,660 milyar $ (146.) | ||||||||
• Kişi başına | 1.711 $[2] (175..) | ||||||||
| GSYİH (nominal) | 2020 tahminî | ||||||||
• Toplam | 4,140 milyar $ (158.) | ||||||||
• Kişi başına | 518 $[2] (179.) | ||||||||
| Gini (2018) | 35.7[3] orta | ||||||||
| İGE (2019) |  0.452[4]düşük · 182. | ||||||||
| Para birimi | Leone (SLL) | ||||||||
| Zaman dilimi | UTC+0 (GMT) | ||||||||
| Trafik akışı | sağ | ||||||||
| Telefon kodu | 232 | ||||||||
| İnternet alan adı | .sl | ||||||||
Sierra Leone, resmî adıyla Sierra Leone Cumhuriyeti, Batı Afrika'da bir ülkedir. Portekizliler tarafından 1462 yılında bölge keşfedildiğinde, buradaki dağların şeklinin aslanlara benzetilmesinden dolayı, ülkeye aslanlı dağlar veya aslanlı sıradağlar anlamına gelen bu ismi vermişlerdir. Kuzeydoğusunda Gine, güneydoğusunda Liberya ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunur. Sierra Leone 71.740 km2'lik bir alanı kaplar ve nüfusu 6.296.803'tür. Tropikal İklim'e sahiptir. Komşusu Liberya gibi özgür bırakılmış Afrikalı köleler tarafından kuruldu (1791'de Freetown'u kurdular). İngiliz sömürgeciliğinden sonra 1961'de bağımsız hale geldi. Ancak ülke 1990'lardan 2002'ye kadar yıkıcı bir iç savaş yaşamıştır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Koordinatları; 8' 30 Kuzey enlemi ile 11' 30 Batı boylamıdır.
Sınırlarının toplam uzunluğu 958 km, sınır komşuları ise Gine (652 km), Liberya (306 km), sahil şeridi uzunluğu 402 km'dir.
Tropikal iklime sahiptir ve deniz seviyesinden yüksekliği, en alçak noktası ise Atlas Okyanusu 0 m'dir, en yüksek noktası Loma Mansa (Bintimani) 1,948 m
Doğal kaynakları, elmas, titanyum, boksit, demir, altın, kromdur.
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar %7, daimi ekinler %1, tarıma uygun topraklar %31, ormanlık arazi %28 ve diğerleri %33'tür. Sulanan arazi 290 km2
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Ortalama hayat süresi erkeklerde 42,69 yıl, kadınlarda 48,61 yıl (2001 verileri) olup ortalama çocuk sayısı 6.01 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
Milliyet:[5] Mende: %27, Temne: %22,4, Creole: %11,6, Limba: %5,9, Kuranko: %5,5, Pöller: %4,8.
Din:[6] İslam: %78, Animizm: %1, Hristiyan: %20 (Protestanlık: %5, bağımsız kiliseler: %5, Katolikler: %10).
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]
27 Nisan 1961'de İngiltere'den ayrılmıştır.
Sierra Leone Cumhuriyetinin yönetim biçimi, başkanlık tipi cumhuriyettir.
Başkenti Freetown'dur. 3 eyalet ve 1 bölgeden oluşan idari yapıya sahiptir: Doğu, Kuzey, Güney, Batı.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %15 (2000 verileri). İş gücü 1981 verilerine göre 1.369 milyondur. Endüstri, madencilik (elmas, demir, boksit) küçük çaplı sanayi işletmeleri (meşrubat, tekstil, sigara, ayakkabı), kahve, kakao, hindistan cevizi ve petrol arıtma tesislerinden oluşmaktadır. Özellikle ülkede elmas yatakları çok yaygındır.
Elektrik üretimi 240 milyon kWh (1999) olup elektrik tüketimi ise 223.2 milyon kWh'dır.
Tarım ürünleri, pirinç, kahve, palmiye tohumu, yer fıstığıdır. Ayrıca ekonomik gelir getiren başta balıkçılık olmak üzere kümes hayvancılığı, sığır-koyun-domuz yetiştiriciliği de vardır.
Yıllık 65 milyon $ (2000 verileri) ihracat yapmakta ve ihraç ürünleri, elmas, kakao, kahve, balıktır. İthalat ise yıllık 145 milyon $ (2000 verileri). Gıda maddeleri, makine ve ekipman, yakıt ve yağlar, kimyasallar ithal etmekte ve oranlar şu şekildedir; İngiltere %34, ABD %8, İtalya %7, Nijerya %5 (1999)
Dış borç tutarı ise 1.28 milyar $ (1999)
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sierra Leone 2015 Population and Housing Census National Analytical Report" (PDF). Statistics Sierra Leone. 7 March 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 March 2020.
- ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021.
- ^ "GINI index (World Bank estimate) - Sierra Leone". World Bank. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ "Human Development Report 2019" (İngilizce). United Nations Development Programme. 10 Aralık 2019. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2019.
- ^ "Joshua Project "Sierra Leone - People Groups"". 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2013.
- ^ "Religions in Sierra Leone | PEW-GRF". 20 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2024.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Birleşmiş Milletler Sierra Leone Misyonu (UNMSL) 26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kanlı Elmaslar 10 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
