Seyfi Basa
İbrahim Seyfi Basa | |
---|---|
Doğum | 1921 Pazar, Rize |
Ölüm | 2 Kasım 2010 (89 yaşında) İstanbul |
Defin yeri | Feriköy Mezarlığı, İstanbul |
Meslek | Hekim, askeri hekim, siyasetçi |
Tanınma nedeni | 25 sene başhekimlik yapması ve siyasi çevresi |
Seyfi Basa (1921, Pazar, Rize - 2 Kasım 2010, İstanbul), Türk hekim ve siyasetçi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Basa, 1921 yılında Lazistan Sancağı'nın Atina kazasında, hukukçu ama ticaretle uğraşmış bir babanın oğlu olarak dünyaya geldi. Dedesi İshak Basa, Yanya ve Çorum gibi şehirlerin valiliğini yapmıştı. İlkokulu doğduğu ilçede okuduktan sonra üniversiteye kadarki eğitimini Trabzon'da aldı. 1938 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdiyse de eğitimini yarıda bırakarak askeri tıp fakültesine geçti ve 1944 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu. Gülhane Askerî Tıp Akademisi'nde önce cildiye asistanı, sonra cildiye uzmanı oldu. Eş zamanlı olarak Kara Kuvvetleri'nden Hava Kuvvetleri'ne geçerek karacıyken havacı olabilen iki subaydan biri oldu. 1951'de Eskişehir Hava Hastanesi'nde yüzbaşı rütbesiyle çalıştı ve eğitim alarak hava hekimi oldu. NATO'daki görevlerde uçuş hekimlerinin aynı zamanda pilot da olması gerektiği için, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitim görmesi için Münih'e yollandı. Basa, bunu aklının almadığını gerekçe göstererek ordudan ayrılmak istediyse de, mecburi hizmetini tamamlamamıştı. Dönemin Adnan Menderes hükûmeti yeni kanunla mecburi hizmeti 10 yıla indirince binbaşı rütbesiyle askerlikten emekli oldu. Kimi kişiler mecburi hizmet süresinin azaltılmasının spesifik olarak Basa için yapıldığını iddia etmektedir. 1957'de İstanbul Taksim'de muayenehanesini açtı.[1] Ardından Zeynep Kamil Hastanesi'nde bir süre çalıştı. 1962'de 40 yaşındayken Cerrahpaşa Hastanesi'ne başhekim olarak atanarak Türkiye'nin en genç başhekimi oldu. Cerrahpaşa, Vakıf Gureba, Haseki ve Numune hastanelerinde 25 sene başhekimlik icra etti. Sonraki yıllarda siyasete girerek Doğru Yol Partisi İstanbul il başkanlığı yaptı.[2] Doğu Rol Partisi'nden milletvekili adayı olduysa da, Turgut Özal karşısında şansı olmadığını düşünerek adaylıktan çekindi.[3] 1990'da Türkiye'nin ilk özel çocuk hastanesi olan Seba Çocuk Hastanesi'ni kurdu. 2 Kasım 2010 tarihinde hayatını kaybeden Basa, Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.[4]
Basa, 32. derece mason, rotaryen ve liondu. Süleyman Demirel ile yakınlığı ile bilinirdi ve raporları itibar görürdü. Mafya lideri Dündar Kılıç'a hapise 5 ay sonra girmesi için sahte rapor vermişti. Amca oğlu Mustafa Mazhar Basa, eski Rize milletvekilidir.[5] Sabih Tansal'ın eniştesidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mercan, Faruk (2007). Onlar başroldeydi. Doğan Kitap. ss. 108, 109. ISBN 9789752935617. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ Fatih Sultan Kar (11 Mart 2023). "Unutulmaz Başhekim Rize Pazarlı İbrahim Seyfi Basa". haberetanik.com. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ "Seyfi Basa". bilgiler.gen.tr. 8 Aralık 2009. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ "Dr. Seyfi Basa hayatını kaybetti". pazar53.com. 2 Kasım 2010. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ "Seyfi Basa". biyografi.net. 21 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- 1921 doğumlular
- Rize ili doğumlu akademisyenler
- Pazar doğumlular
- 2010 yılında ölenler
- İstanbul ilinde ölenler
- Doğru Yol Partisi mensubu siyasetçiler
- Türk masonlar
- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler
- Gülhane Askeri Tıp Akademisinde öğrenim görenler
- Feriköy Mezarlığı'na defnedilenler
- Türk binbaşılar
- Türk askerî hekimler