Ninety One
| Ninety One | |
|---|---|
 Ace, Bala ve A.Z. bir talkshow programında, 2016 | |
| Genel bilgiler | |
| Başladığı yer | Almatı, Kazakistan |
| Tarzlar | Pop, Q-pop, EDM, Pop-rap |
| Etkin yıllar | 2015-günümüz |
| Müzik şirketi | JUZ Entertainment |
| Üyeler |
|
| Eski üyeler | A.Z. |
Ninety One veya 91 (Kazakça: Тоқсан бір, Toqsan bır), 2015 yılında Juz Entertainment tarafından oluşturulan Kazak erkek grubu.[1] Grup Alem, Ace, Zaq ve Bala olmak üzere dört üyeden oluşmaktadır. Grubun eski üyesi A.Z. ise 2020 yılında gruptan ayrıldı. Ninety One, Batı ve Asya pop müziğinin simbiyozu olarak adlandırılabilecek Q-pop (Qazaq-pop) adlı yeni bir müzik türünün öncü grubudur. Grubun yapımcılığını Kazak müzik grubu "Orda" üyesi Yerbolat Bedelkhan üstlenmiştir.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]2014: KTI-boys
[değiştir | kaynağı değiştir]Grup, ana hedefi Kazakistan'ın ilk idol grubunu oluşturmak olan "K-Top Idols" projesinin bir parçası olarak 2014 yılında kuruldu. Bala ve Alem ayrı seçmelerle kadroya alındı. Ace, Güney Kore merkezli eğlence ajansı olan SM Entertainment'ta (Korece: SM엔터테인먼트) 2,5 yıl eğitim aldıktan sonra gruba katıldı.
Q-pop
[değiştir | kaynağı değiştir]"Q-pop" terimi ilk olarak 2015 yılında Ninety One'ın Eaglez isimli hayran kitlesi tarafından kullanıldı. Hayranlar, yeni kurulan bir Asya pop türünde diğer ülkelerin pop müziğine kıyasla gördükleri farklılıklara dikkat çekti. "Q" harfi, ülkenin adı olan "Qazaqstan"dan gelmektedir ve Kazakçanın Latin harflerine göre yazımıdır. Ayrıca 'Q' ön ekinin belirli bir ideolojik çağrışımı da vardır. Ön ek olarak 'Q' koymak, yeni Kazakistan'ı temsil etmenin modaya uygun bir yoludur.[3]
2015 - 2016: İlk EP "Aıyptama!" ve gruba karşı düşmanlık
[değiştir | kaynağı değiştir]Grup, bir buçuk yıl sonra adını "Ninety One" olarak değiştirmeye karar verdi. Yeni isim, Kazakistan'ın eski Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandığı 1991 yılına atıfta bulunuyor. 1 Eylül 2015'te Ninety One ilk single'ları Aıyptama!'yı (Türkçe: Yargılama!) yayınladı. Şarkının klibi 8 Ekim 2015'te yayınlandı. Şarkı 20 hafta boyunca Kazakistan'ın müzik kanallarının listelerinde lider oldu.[4] 1 Aralık 2015'te Aıyptama adlı ilk EP'lerini yayınladılar. Bu mini albüm 6 şarkıdan oluşmaktadır.[5] 2 Haziran 2016'da Gakku TV'de liste lideri olan "Qaıtadan" (Türkçe: Yeniden) şarkısı için bir klip yayınladılar. Üçüncü şarkıları "Qalay Qaraisyn" (Türkçe: Buna nasıl bakıyorsun?) için ise klibi 11 Aralık 2016'da yayınladılar. Şarkı, Askar Uzabayev'in yönettiği "Гламұр для дур" filminin soundtrackinde yer aldı. Şarkı 20 hafta boyunca Gakku listesinde 1. sırada yer aldı.
Halkın tepkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ninety One, çoğunluğu kadın olan genç Kazak dinleyicilerin kalbini hemen kazanmasına rağmen, ana akım halktan gelen büyük bir düşmanlık dalgasıyla karşılaştı. Pek çok ünlü, Ninety One'ın gençliklerini yozlaştırdığını söyledi. Grup üyelerinin saçlarının boyalı olması, piercing vb. aksesuarlar kullanmaları halk tarafından zihniyetlerine karşı olduğu düşünüldü. Müziklerine karşı hiçbir şey duymamakla birlikte, grubun görünümüne öfkelenen yerel "aktivistler", grubu devirmek için çeşitli yollara başvurdular. Ninety One, çeşitli hakaretler ve ölüm tehditleri almanın yanı sıra, bazı aşırı hevesli hayranlara karşı kendilerini fiziksel olarak savunmak zorunda kaldı.[kaynak belirtilmeli]
İlk turne "#91"
[değiştir | kaynağı değiştir]21 Haziran 2016'da Ninety One, "#91" turnesi kapsamında Karağandı şehrinde ilk solo konserini verdi. Grubun çok sayıda konseri "halkın" talebi üzerine iptal edildi[6] ve grup aleyhine birçok protesto düzenlendi. Grup ve personel zaman zaman konser alanlarına giremediler.[7] 23 Temmuz'dan 5 Ağustos 2016'ya kadar Ninety One, yapımcılarının da parçası olduğu bir müzik grubu Orda ile birlikte Çin turnesine çıktı.
2017: İkinci albüm - "Qarangy Zharyq" (Karanlık Işık) ve "91" filmi
[değiştir | kaynağı değiştir]2 Temmuz'da JUZ Entertainment, Ninety One'ın ikinci turnesini duyurdu. JUZ Tour 2k17 daha büyüktü ve daha fazla şehir içeriyordu. Turne, anti-hayranların büyük etkisi olmadan başarıyla sona erdi.
"Mooz" ve "91" filmi
[değiştir | kaynağı değiştir]"Mooz" (Türkçe: Buz/soğuk) isimli şarkı 21 Ağustos 2017'de çıktı. "Mooz", Ninety One'ın biyografik filmi "91"in resmî ostudur. Film ise 24 Ağustos'ta yayınlandı. Askar Uzabayev'in yönettiği ve Assel Sadvakasova ile Yerbolat Bedelkhan'ın yapımcılığını üstlendiği bu film, kendilerini büyük ekranda oynamak zorunda kalan üyeler için ilk oyunculuk deneyimi oldu. "91", grubun yaşadığı zorlukları gözler önüne sermekte: Ninety One'ın çıkış öncesi ve çıkış günleri, anti-hayranlardan ve genel halktan aldıkları büyük tepkilerle damgasını vurdu.[7] Bazı insanlar grubun hikâyelerine adanmış bir film çekmesi için henüz çok erken olduğunu iddia ederken, yönetmen Askar Uzabayev filmin çekilmesi gerektiğinden emindi. Uzabayev, bir zamanlar fikre karşı çıkan grubun kendi yapımcısı Yerbolat Bedelkhan'ı bile ikna etmeyi başardı. "91" Kazakistan'da ilk üç akış ürününe girdi; prömiyer hafta sonu filmi için 32.672.000 tenge hasılat elde edildi.[8]
2018-19: "Dopamine" albümü ve "Петь свои песни" (Şarkılarını söylemek için) belgeseli
[değiştir | kaynağı değiştir]25 Haziran 2018'de grup, Dopamine isimli albümünün ilk şarkısı olan "E.Yeah"ı çıkardı. Albümün üçüncü şarkısı "Boyman" ise 24 Ekim'de çıktı. "Boyman"ın, ölümü Kazakistan'ı derinden etkileyen ünlü Kazakistanlı artistik patinajcı Denis Ten'e bir övgü olduğu söyleniyor.
Belgesel
[değiştir | kaynağı değiştir]Katherine Suvorova'nın "Петь свои песни" (Kazakça: Men sen emes) adlı belgesel filmi, gruba karşı protestoların ve konserlerinin iptal edilmesinin nedenlerini konu edinen bir araştırma belgeseliydi. Bu olaylar, Kazakistan toplumu içindeki kentsel ve kırsal yaşam, gelenekçilik ve küreselleşme, dikey siyasi otorite çizgisi ile kişisel özgürlük arasındaki çatışma gibi büyük bir sosyal ve kültürel çatışma katmanını ortaya koymakta.[9] Belgeselde, grup üyelerinin kendileri, rakipleri ve destekçileri ile yapılan sohbetler aracılığıyla bu temalar araştırılıyor. Ayrıca Kazak siyasi ve kültür bilimcileri de Kazak halkının neden Q-pop'a karşı oldukları hakkında görüşlerini belirtiyorlar.[10]
Sosyal etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ninety One, Kazakça üzerinde oldukça geniş bir etki oluşturdu.[11] Grup üyeleri, şarkılarını İngilizce veya Rusça yapmaları için çeşitli tavsiyeler alırken, şarkılarını Kazakça yapmalarının ülkelerini ve dillerini popülerleştirmeye yardımcı olduğunu düşünmekteler.[12]
Üyeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Mevcut
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alem (Batyrkhan Abaıuly Málikov; Kazakça: Батырхан Абайұлы Мәлікoв, 18 Şubat 1993) - ana vokalist ve besteci
- Ace (Azamat Qaıratuly Ashmaqyn; Kazakça: Қайратұлы Ашмақын, 29 Ağustos 1993) - lider, vokalist, besteci ve baş dansçı
- Zaq (Dýlat Bolatuly Muhametqalı; Kazakça: Болатұлы Мұхаметқали, 8 Şubat 1996) - ana rapçi, ana dansçı, koreografer ve söz yazarı
- Bala (Danııar Qulymshin; Kazakça: Құлымшин, 19 Şubat 1998) - baş vokalist, kenzhe (en genç) ve besteci
Eski üye
[değiştir | kaynağı değiştir]- A.Z. (Azamat Baıbýlatuly Zenkaev; Kazakça: Азамат Байбyлатұлы Зенкаев, 28 Eylül 1993) - lider, baş rapçi ve söz yazarı.
Diskografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stüdyo albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Başlık | Bilgiler | Parçalar |
|---|---|---|
| Qarangy Zharyq 2k17 |
|
|
Genişletilmiş
[değiştir | kaynağı değiştir]| Başlık | Bilgiler | Parçalar |
|---|---|---|
| Aiyptama(Айыптама) |
|
|
| Dopamine |
|
|
| Men Emes |
|
|
| 91 |
|
|
| Mahabbat Sozi |
|
|
Singlellar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Başlık | Çıkış tarihi | Albüm |
|---|---|---|
| Айыптама (Aiyptama) | 1 Eylül 2015 | Aiyptama |
| Қайтадан (Qaitadan) | 26 Ocak 2,16 | |
| Қалай қарайсың? (Qalai Qaraisyń?) | 10 Şubat 2016 | |
| Ұмытпа (Umytpa) | 18 Mart 2016 | |
| Su Asty | 1 Mayıs 2017 | Qarangy Zharyq |
| Yeski Taspa Bii' | 5 Haziran 2017 | |
| Bayau | 10 Temmuz 2017 | |
| Mooz | 21 Ağustos 2017 | |
| Ah!Yah!Mah! | 24 Aralık 2017 | |
| E.YEAH | 25 Haziran 2018 | Dopamine |
| ALL I NEED | 29 Temmuz 2018 | |
| BOYMAN | 31 Temmuz 2018 | |
| Why'm | 1 Ocak 2019 | |
| Lady | 8 Mart 2019 | Albümsüz |
| Ayiptama (Remastered ver.) | 16 Mart 2019 | I Can See Your Voice Korea 6. Sezon OST |
| Men Emes | 28 Temmuz 2019 | Men Emes |
| Bári Biled | 5 Ağustos 2019 | |
| Køılek | 13 Ağustos 2019 | |
| Olar | 20 Ağustos 2019 | |
| Lie | 1 Mayıs 2020 | Albümsüz |
| Qiyalman | 9 Nisan 2021 | Albümsüz |
| T'nda | 30 Mayıs 2021 | Saturday Tune Season 1 singles |
| ABUSE | Haziran 2021 | |
| Don't Dig It | 19 Haziran 2021 | |
| The Wings | Temmuz 2021 | |
| DARN | 21 Kasım 2021 | Albümsüz |
| Jurek | 1 Ocak 2022 | Albümsüz |
| Intro | 30 Aralık 2021 | Saturday Tune Season 2 singlelları |
| 2022 Kazakistan protestoları nedeniyle iptal edildi | ||
| Bópe | 27 Ocak 2022 | |
| 1Dei | 6 Şubat 2022 | |
| Qooma | 14 Şubat 2022 | |
| R (Outro) | 19 Şubat 2022 | |
| Bata | 1 Haziran 2022 | Albümsüz |
| Suraqtar | 20 Temmuz 2022 | Albümsüz |
| Bope | 29 Ağustos 2022 | Albümsüz |
| Drift | 29 Aralık 2022 | |
Videografi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Başlık | Çıkış tarihi |
|---|---|
| Aiyptama | 8 Ekim 2015 |
| Qaitadan | 2 Haziran 2016 |
| Qalai Qaraisyn? | 12 Aralık 2016 |
| Su Asty | 1 Mayıs 2017 |
| Yeski Taspa Bii' | 5 Haziran 2017 |
| Bayau | 10 Haziran 2017 |
| Mooz | 21 Ağustos 2017 |
| Ah!Yah!Mah! | 31 Aralık 2017 |
| E.YEAH | 25 Haziran 2018 |
| ALL I NEED | 8 Ağustos 2018 |
| Why'm | 1 Ocak 2019 |
| Men Emes | 1 Ağustos 2019 |
| Bári Biled | 8 Ağustos 2019 |
| Señorita - Tekketekke | 22 Ekim 2020 |
| Oinamaqo | 21 Aralık 2020 |
| Taboo (ft. Irina Kairatovna) | 25 Aralık 2020 |
| Qiyalman | 16 Nisan 2021 |
| DARN | 25 Kasım 2021 |
| Bata | 1 Haziran 2022 |
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Instagram'da Ninety One
- Facebook'da Ninety One31 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Twitter'da Ninety One21 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- YouTube'da Ninety One2 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SoundCloud'da Ninety One 18 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- VK'de Ninety One14 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Знакомство с новым бойз-бэндом 91 NINETY ONE". yvision.kz (Rusça). 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.
- ^ "Группа Ninety One презентовала дебютный мини-альбом «Айыптама» (ФОТО, ВИДЕО)". yvision.kz (Rusça). 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.
- ^ Kakim, Danabayev; Jowon, Park (29 Şubat 2020). "Q-pop as a Phenomenon to Enhance New Nationalism in Post-Soviet Kazakhstan". Asia Review (İngilizce). 9 (2): 85-129. doi:10.24987/SNUACAR.2020.02.9.2.85. ISSN 2234-0386.
- ^ "Ninety One on Gakku TV". 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "K-POP жанры. Ninety One тобы" (Kazakça). el.kz. 6 Kasım 2015. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ "Жители Актобе протестуют против концерта «Ninety one» из-за их крашенных волос". www.nur.kz (Rusça). 29 Eylül 2016. 5 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.
- ^ a b tengrinews.kz (29 Eylül 2016). "В Актобе требуют отменить концерт эпатажной группы Ninety One". Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.
- ^ "Кассовые сборы с 24 по 27 августа". brod.kz. 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.
- ^ "Документальный фильм «Петь свои песни» выйдет в ограниченный прокат". brod.kz. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
- ^ "Петь свои песни в Казахстане. Рассказываем, почему у группы Ninety One были отменены концерты". web.archive.org. 15 Temmuz 2019. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
- ^ "About how Dimash Kudaibergen and Ninety One inspire people worldwide to learn the Kazakh language". weproject.media (Rusça). 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
- ^ "Ninety One ответили на совет Jah Khalib "делать на русском"". www.nur.kz (Rusça). 5 Haziran 2018. 21 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
