Koca Yusuf Paşa
| Koca Yusuf Paşa | |
|---|---|
| |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 | |
| Hükümdar | III. Selim |
| Yerine geldiği | Rusçuklu Çelebizade Şerif Hasan Paşa |
| Yerine gelen | Damat Melek Mehmed Paşa |
| Görev süresi 25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 | |
| Hükümdar | I. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Hazinedar Şahin Ali Paşa |
| Yerine gelen | Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1730 Gürcistan |
| Ölüm | Haziran 1800 Cidde |
Koca Yusuf Paşa (1730 - Haziran 1800), Osmanlı Devleti hizmetinde I. Abdülhamid ve III. Selim saltanatları sırasında 25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 ve 12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Gürcü asıllı bir devlet adamıdır.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Koca Yusuf Paşa 1730 yılında Gürcistan'da doğdu. Köle olarak İstanbul'a getirildi. Denizcilikle uğraşan efendisi Hasan Kaptan tarafından azad edildikten sonra kendi de deniz ticaretine girdi. Cezayirli Hasan Paşa'nın yanında çalıştı. Cezayirli Hasan Paşa Kaptan-ı Derya olunca Yusuf Paşa'yı hazinedar yaptı. 1785 yılında vezir rütbesine yükseltilerek Mora Valisi oldu.
25 Ocak 1786 tarihinde de padişah I. Abdülhamit tarafından sadrazamlığa atandı. Bu görevi 7 Mayıs 1789 tarihine kadar sürdürdü. Bu görevi sırasında patlak veren 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Serdar-ı Ekrem olarak Osmanlı ordusuna kumandanlık etti. Bu savaş sırasında Avusturya Arşidükü II. Joseph'e karşı Sebeş Muharebesini kazandı.[2]
Daha sonra 19 Aralık 1789 tarihinde Kaptan-ı Derya oldu. 1790 yılında Konya Valiliği, Köstendil Valiliği ve Bosna Valiliği yaptı.
15 Şubat 1791 yılında padişah III. Selim tarafından tekrar sadrazamlığa getirildi. Bu görevi de 4 Mayıs 1792 tarihine kadar sürdürdü. 1793 yılında Cidde Valisi ve Medine muhafızı oldu. 1800 yılının Haziran ayında Cidde'de hayatını kaybetti.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İstanbul'un Kabataş semtinde Koca Yusuf Paşa'nın yaptırdığı bir sebil çeşmesi mevcuttur.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 44, sayfa: 23
- ^ "Koca Yusuf Paşa ve Sebeş Zaferi, Vehbi Tülek". 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2011.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi. Say. 64
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.5 [1]
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [2]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sadrazam Koca Yusuf Paşa
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Hazinedar Şahin Ali Paşa |
 Osmanlı Sadrazamı 25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 |
Sonra gelen: Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa |
| Önce gelen: Rusçuklu Çelebizade Şerif Hasan Paşa |
Osmanlı Sadrazamı 12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 |
Sonra gelen: Melek Mehmed Paşa |
| Askerî görevi | ||
| Önce gelen: Cezayirli Gazi Hasan Paşa |
Kaptan-ı Derya 1789 |
Sonra gelen: Giritli Hüseyin Paşa |