Gremi
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Kaheti, Gürcistan |
Koordinatlar | 42°00′49″K 45°40′13″D / 42.01361°K 45.67028°D |
İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Mimari | |
Tamamlanma | 1565–1577 |
Gremi (Gürcüce: გრემი) 16. yüzyıldan kalma bir mimari anıttır. Kraliyet Kalesi ve Büyük melekler Kilisesinden oluşan yapı, Gürcistan'ın Kaheti bölgesinde konumlanmıştır. Bu kompleks, Gremi kasabasından geriye kalan tek şeydir ve günümüzde Kvareli ilinin aynı isme sahip köyünde bulunmaktadır, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in 175 km doğusundadır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gremi, 16 ve 17. yüzyıllarda Kaheti Krallığı'nın başkentiydi. Kakheti Levan tarafından kurulan kent, İpek Yolu üzerindeki hareketli bir ticaret kasabası ve kraliyet ikametgâhı olarak işlev görmüştür. 1615'te Şah I. Abbas'ın orduları tarafından yerle bir edilmiştir. Kasaba geçmiş refahını asla geri kazanamadı ve Kaheti kralları, başkentlerini 17. yüzyılın ortalarında Telavi'ye taşıdı. Kasabada ciddi bir Ermeni nüfusu vardı. 17. yüzyılda burada bulunan Rus diplomat Fedor Volkonski şöyle demiştir: "Ermenilerin kendi kiliseleri var ve arkasındaki pazar diğer kiliseleri". Ayrıca kraliyet sarayı yakınlarında yaklaşık 10 Ermeni kilisesi olduğunu söylemiştir.[1]
Kasaba yaklaşık 40 hektarlık alanı kaplardı. Kasabanın üç ana bölümden oluştuğu düşünülüyor: Büyük melekler Kilisesi kompleksi, kraliyet ikametgâhı ve ticari mahalle. A. Mamulaşvili ve P. Zak’araia'nın rehberlik ettiği, bölgedeki sistematik arkeolojik çalışmalar sırasıyla 1939-1949 ve 1963-1967 yılları arasında yapılmıştır. 2007'den beri Gremi anıtlarının UNESCO Dünya Mirası'na dahil edilmesi önerilmektedir.
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Büyük Melekler Kilisesi kompleksi, bir tepe üzerinde yer almaktadır. Ayrıca Michael ve Gabriel'den oluşmaktadır: üç katlı kale, çan kulesi ve bir şarap mahzeni (marani). Mazgallar, taret ve kulelerle sabitlenmiş bir duvarla çevrilidir. Int’obi Nehri'ne açılan gizli tünelin kalıntıları da günümüze ulaşmıştır.
Büyük melekler Kilisesi, Kral Levan'ın (r. 1520–1574) emriyle 1565'te inşa edilmiş, 1577'de ise fresklenmiştir. Esas olarak taştan yapılmış haç kubbeli bir kilisedir. Tasarım, geleneksel Gürcü duvarcılığı ile çağdaş İran mimarisini yerel olarak yorumlamaktadır.[2] Binada biri batıya, biri güneye ve biri kuzeye bakan üç giriş vardır. İç kısım, sığınağın köşeleri tarafından desteklenen bir kubbe ve iki temel ayakla taçlandırılmıştır. Cephe üç kemerli bölüme ayrılmıştır. Kubbe, sekiz pencere tarafından delinmiş yaylı bir sütun gövdesinin üzerinde durmaktadır.
Çan kulesinde ayrıca çeşitli arkeolojik eserlerin ve 16. yüzyıl toplarının sergilendiği bir müze bulunur. Duvarlar, modern Gürcü ressam Levan Çogoşvili (1985) tarafından bir dizi Kaheti kralının portreleri ile süslenmiştir.[3]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Кавказский этнографический сборник - Том 6 - Страница 264 / Изд-во Академии наук СССР, 1976
Так, Волконский в 30-х годах XVII в. называет в Греми армянскую церковь, армянский двор с каменной оградой, за которой находилась другая церковь. Около Греми и царского двора Теймураза, по данным того же Волконского, имелось до 10 армянских церквей
- ^ Kakha Khimshiashvili, A Short History of Georgian architecture 19 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Opentext.Ge. Accessed September 29, 2007.
- ^ Gremi Museum 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ministry of Culture, Monument Protection and Sports of Georgia. Accessed on September 29, 2007.
- Rosen, Roger. Georgia: A Sovereign Country of the Caucasus. Odyssey Publications: Hong Kong, 1999. 962-217-748-4
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gürcistan hükümeti sitesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi 3 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.