İçeriğe atla

V. Muhammed: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][inceleme bekliyor]
İçerik silindi İçerik eklendi
EmausBot (mesaj | katkılar)
k r2.6.4) (robot Değiştiriliyor: ja:ムハンマド5世 (モロッコ王)
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k top: dz
(25 kullanıcı tarafından yapılan 37 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Yalın URL'leri temizle|tarih=Ağustos 2024}}
[[Dosya:Mohammed V Morocco 1957.lowres.jpeg|thumb|200px|V. Muhammed (ABD, 1957)]]
'''Muhammed V''', asıl adı '''Sidi Muhammad Ben Yusuf''' ([[10 Ağustos]] [[1909]]-[[26 Şubat]] [[1961]]), [[1927]]-[[1957]] arasında [[Fas]] sultanı.[[Fas]]'ın [[Fransa]]'dan bağımsızlığını ilan etmiş ve [[1957]]'den ölümüne değin ülkesini kral unvanıyla yönetmiştir.


{{Infobox royalty
Sultan Mevlay Yusuf'un üçüncü oğluydu.Babasının [[1927]]'de ölmesinin ardından, ağabeylerinden daha uysal bir hükümdar olacağını uman Fransızlar tarafından tahta çıkarıldı.[[1934]]'te Fransızlardan, [[Fas]]'ta yaşayan [[Berberi]] ve [[Araplar (halk)|Arap]] etnik grupları için iki ayrı hukuk sistemi getiren 1930 tarihli yasayı yürürlükten kaldırmalarını isteyerek, milliyetçi eğilimlerini belli etti.Ülkede milliyetçi duyguların güçlenmesine katkıda bulundu.
| name = Mohammed V<br>{{Kalın değil|Mohammed bin Yusef}}<br>{{Kalın değil|{{dil|ar|محمد الخامس}}}}
| title = [[Amir al-Mu'minin]]
| image = Mohammed V (1953).jpg
| caption = Mohammed 1953'te
| succession = [[Fas Krallığı]]
| reign = 14 Ağustos 1957 – {{kayma|26 Şubat 1961}}
| successor = [[II. Hasan]]
| religion = [[Sunni Islam]]
| succession1 = [[Fas Sultanı]]
| reg-type = {{kayma|[[List of heads of government of Morocco|Prime Ministers]]}}
| regent = {{collapsible list|title=''See list''|1=[[Mbarek Bekkay]]<br>[[Ahmed Balafrej]]<br>[[Abdallah Ibrahim]]}}
| reign1 = 30 Ekim 1955 – {{kayma|14 Ağustos 1957}}
| predecessor1 = [[Mohammed bin 'Arafa]]
| reign2 = 17 Kasım 1927 – {{kayma|20 Ağustos 1953}}
| predecessor2 = [[Yusef bin Hassan]]
| successor2 = [[Mohammed bin 'Arafa]]
| dynasty = [[Alevî Hanedanı]]
| birth_date = {{doğum tarihi|df=yes|1909|8|10}}
| birth_place = [[Fes, Fas|Fes]], [[Alevi Sultanlığı]]
| death_date = {{ölüm tarihi ve yaşı|df=yes|1961|2|26|1909|8|10}}
| death_place = [[Rabat]], [[Fas]]
| place of burial = [[V. Muhammed Mozolesi]],<br> [[Rabat]], [[Fas]]
| father = [[Yusef bin Hassan]]
| mother = [[Lalla Yacout]]
| issue = {{madde işaretsiz liste
|[[Lalla Fatima Zohra|Lalla Fatima]]
|[[II. Hasan]]
|[[Princess Lalla Aicha of Morocco|Lalla Aicha]]
|[[Princess Lalla Malika of Morocco|Lalla Malika]]
|[[Prince Moulay Abdallah of Morocco|Moulay Abdallah]]
|[[Princess Lalla Nuzha of Morocco|Lalla Nuzha]]
|[[Princess Lalla Amina of Morocco|Lalla Amina]]}}
| full name = Mohammed al-Khamis bin Yusef bin Hassan bin Mohammed bin Abd al-Rahman bin Hisham bin Mohammed bin Abdallah bin Ismail bin Sharif bin Ali al-Alawi<br>{{dil|ar|محمد الخامس بن يوسف بن الحسن بن محمد بن عبد الرحمن بن هشام بن محمد بن عبد الله بن إسماعيل بن الشريف بن علي العلوي}}
| spouse = {{madde işaretsiz liste
|[[Lalla Hanila bint Mamoun|Hanila bint Mamoun]]
|[[Lalla Abla bint Tahar|Abla bint Tahar]]
|[[Lalla Bahia|Bahia bint Antar]]}}
}}
'''Muhammed V''', asıl adı '''Sidi Muhammad Ben Yusuf''' (d. 10 Ağustos 1909 - ö. 26 Şubat 1961), 1927-1957 arasında [[Fas]] sultanı. [[Fas]]'ın [[Fransa]]'dan bağımsızlığını ilan etmiş ve 1957'den ölümüne değin ülkesini kral unvanıyla yönetmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed-v |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Temmuz 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231207032927/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed-v |arşivtarihi=7 Aralık 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>


== Hayatı ==
[[II. Dünya Savaşı]]'nda Müttefikleri destekleyen Muhammed, [[1943]]'te [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] başkanı [[Franklin D. Roosevelt]]'le özel bir görüşme yaptı.Roosevelt görüşmede Muhammed'in bağımsızlık yönündeki çabalarını desteklediğini bildirdi.Fransızların [[Ocak]] [[1944]]'te bazı milliyetçileri tutuklaması Muhammed'in bağımsızlığın ilanı konusundaki kararlılığını daha da artırdı.Bir süre sonra Fransız genel valinin yayımladığı kararnameleri imzalamayı reddetmeye başladı.Böylece kararnamelerin yasal açıdan bağlayıcı olmalarını engelleyerek sömürge yönetimine karşı etkili bir direniş yolu buldu.


Sultan Mevlay Yusuf'un üçüncü oğluydu. Babasının 1927'de ölmesinin ardından, ağabeylerinden daha uysal bir hükümdar olacağını uman Fransızlar tarafından tahta çıkarıldı. 1934'te Fransızlardan, [[Fas]]'ta yaşayan [[Berberiler|Berberi]] ve [[Araplar (halk)|Arap]] etnik grupları için iki ayrı hukuk sistemi getiren 1930 tarihli yasayı yürürlükten kaldırmalarını isteyerek, milliyetçi eğilimlerini belli etti. Ülkede milliyetçi duyguların güçlenmesine katkıda bulundu.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.geni.com/people/Mohammed-Al-Hassan-V/4589878932980072637 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Temmuz 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20221021151812/https://www.geni.com/people/Mohammed-Al-Hassan-V/4589878932980072637 |arşivtarihi=21 Ekim 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>
Muhammed, [[1951]]'de bir [[Berberi]] kabilesini kışkırtarak yönetimine karşı ayaklandıran Fransızların baskısıyla, milliyetçi hareketle ilişkisini koparmayı kabul etti.[[Ağustos]] [[1953]]'te Fransızlar tarafından önce [[Korsika]]'ya, ardından da [[Madagaskar]]'a sürüldü.Ama yokluğunda bağımsızlık yanlılarının şiddet eylemleri bütün ülkeyi sardı ve [[Cezayir]]'deki ayaklanma nedeniyle güç durumda olan Fransız hükümeti, [[Kasım]] [[1955]]'te Muhammed'in ülkesine dönmesine izin verdi.Muhammed'in [[Mart]] [[1956]]'da [[Fransa]]'yla yaptığı antlaşmayla [[Fas]] bağımsızlığını kazandı.[[1957]]'de kral ünvanını alan Muhammed, [[Mayıs]] [[1960]]'ta Oğlu Hasan'ı (sonradan Fas kralı [[II. Hasan]]) başbakan yardımcılığına getirerek ülke yönetiminden fiilen çekildi.
[[Dosya:Muhammad V.jpg|küçükresim|sol|Fas Sultanı V. Muhammed -1934]]
[[II. Dünya Savaşı]]'nda Müttefikleri destekleyen Muhammed, 1943'te [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] başkanı [[Franklin D. Roosevelt]]'le özel bir görüşme yaptı. Roosevelt görüşmede Muhammed'in bağımsızlık yönündeki çabalarını desteklediğini bildirdi. Fransızların Ocak 1944'te bazı milliyetçileri tutuklaması Muhammed'in bağımsızlığın ilanı konusundaki kararlılığını daha da artırdı. Bir süre sonra Fransız genel valinin yayımladığı kararnameleri imzalamayı reddetmeye başladı. Böylece kararnamelerin yasal açıdan bağlayıcı olmalarını engelleyerek sömürge yönetimine karşı etkili bir direniş yolu buldu.<ref>https://www.moroccoworldnews.com/2018/04/244198/morocco-sultan-mohammed-vs-tangier-tetouan</ref>
[[Dosya:Mohammed V Morocco 1957.lowres.jpeg|küçükresim|upright=0.91|V. Muhammed (ABD, 1957)]]
Muhammed, 1951'de bir [[Berberiler|Berberi]] kabilesini kışkırtarak yönetimine karşı ayaklandıran Fransızların baskısıyla, milliyetçi hareketle ilişkisini koparmayı kabul etti. Ağustos 1953'te Fransızlar tarafından önce [[Korsika]]'ya, ardından da [[Madagaskar]]'a sürüldü.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.worldstatesmen.org/Morocco.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Temmuz 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220708070454/https://www.worldstatesmen.org/Morocco.htm |arşivtarihi=8 Temmuz 2022 |ölüurl=hayır }}</ref> Ama yokluğunda bağımsızlık yanlılarının şiddet eylemleri bütün ülkeyi sardı ve [[Cezayir]]'deki ayaklanma nedeniyle güç durumda olan Fransız hükûmeti, Kasım 1955'te Muhammed'in ülkesine dönmesine izin verdi. Muhammed'in Mart 1956'da [[Fransa]]'yla yaptığı antlaşmayla [[Fas]] bağımsızlığını kazandı. 1957'de kral unvanını alan Muhammed, Mayıs 1960'ta Oğlu Hasan'ı (sonradan Fas kralı [[II. Hasan]]) başbakan yardımcılığına getirerek ülke yönetiminden fiilen çekildi.


{{S-start}}
{{s-reg}}
{{Sıra kutusu|başlık=[[Fas Sultanı]]|önce=[[Yusef]]|sonra=[[Muhammed Ben Aarafa]]|yıllar=1927-1953}}
{{Sıra kutusu|başlık=[[Fas Sultanı]]|önce=[[Mohammed Ben Aarafa]]|sonra=Kendisi<br>''Kral olarak''|yıllar=1955-1957}}
{{Sıra kutusu|başlık=[[Dosya:Coat of arms of Morocco.svg|50px]] <br> [[Fas kralları listesi|Fas kralı]]|önce=Kendisi<br>''Sultan olarak''|sonra=[[II. Hasan]]|yıllar=1957-1961}}
{{S-end}}

{{Otorite kontrolü}}

== Kaynakça ==
{{kaynakça|30em}}

{{DEFAULTSORT:Muhammed 05}}
[[Kategori:1909 doğumlular]]
[[Kategori:1909 doğumlular]]
[[Kategori:Fes, Fas doğumlular]]
[[Kategori:1961 yılında ölenler]]
[[Kategori:1961 yılında ölenler]]
[[Kategori:Rabat'ta ölenler]]
[[Kategori:Fas kralları]]
[[Kategori:Fas kralları]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı siyasi liderleri]]

[[ar:محمد الخامس بن يوسف]]
[[ca:Muhammad V]]
[[cy:Mohammed V, brenin Moroco]]
[[da:Mohammed 5. af Marokko]]
[[de:Mohammed V. (Marokko)]]
[[en:Mohammed V of Morocco]]
[[eo:Mohamedo la 5-a (Maroko)]]
[[es:Mohámmed V de Marruecos]]
[[et:Mohammed V]]
[[eu:Mohammed V.a Marokokoa]]
[[fi:Muhammad V]]
[[fr:Mohammed V du Maroc]]
[[he:מוחמד החמישי]]
[[hu:V. Mohammed]]
[[it:Mohammed V del Marocco]]
[[ja:ムハンマド5世 (モロッコ王)]]
[[la:Mahometus V (Marocum)]]
[[nl:Mohammed V van Marokko]]
[[no:Mohammed V av Marokko]]
[[pl:Muhammad V (Alawici)]]
[[pt:Mohammed V de Marrocos]]
[[ru:Мухаммед V]]
[[sco:Mohammed V o Morocco]]
[[sv:Mohammed V av Marocko]]
[[wa:Mohammed V do Marok]]
[[zh:穆罕默德五世 (摩洛哥)]]

Sayfanın 15.57, 6 Eylül 2024 tarihindeki hâli

Mohammed V
Mohammed bin Yusef
Arapçaمحمد الخامس
Amir al-Mu'minin
Mohammed 1953'te
Fas Krallığı
Hüküm süresi14 Ağustos 1957 – 26 Şubat 1961
Sonra gelenII. Hasan
Prime Ministers
Fas Sultanı
Hüküm süresi30 Ekim 1955 – 14 Ağustos 1957
Önce gelenMohammed bin 'Arafa
Hüküm süresi17 Kasım 1927 – 20 Ağustos 1953
Önce gelenYusef bin Hassan
Sonra gelenMohammed bin 'Arafa
Doğum10 Ağustos 1909(1909-08-10)
Fes, Alevi Sultanlığı
Ölüm26 Şubat 1961 (51 yaşında)
Rabat, Fas
DefinV. Muhammed Mozolesi,
Rabat, Fas
Eş(ler)i
Çocuk(lar)ı
Tam adı
Mohammed al-Khamis bin Yusef bin Hassan bin Mohammed bin Abd al-Rahman bin Hisham bin Mohammed bin Abdallah bin Ismail bin Sharif bin Ali al-Alawi
Arapçaمحمد الخامس بن يوسف بن الحسن بن محمد بن عبد الرحمن بن هشام بن محمد بن عبد الله بن إسماعيل بن الشريف بن علي العلوي
HanedanAlevî Hanedanı
BabasıYusef bin Hassan
AnnesiLalla Yacout
DiniSunni Islam

Muhammed V, asıl adı Sidi Muhammad Ben Yusuf (d. 10 Ağustos 1909 - ö. 26 Şubat 1961), 1927-1957 arasında Fas sultanı. Fas'ın Fransa'dan bağımsızlığını ilan etmiş ve 1957'den ölümüne değin ülkesini kral unvanıyla yönetmiştir.[1]

Hayatı

Sultan Mevlay Yusuf'un üçüncü oğluydu. Babasının 1927'de ölmesinin ardından, ağabeylerinden daha uysal bir hükümdar olacağını uman Fransızlar tarafından tahta çıkarıldı. 1934'te Fransızlardan, Fas'ta yaşayan Berberi ve Arap etnik grupları için iki ayrı hukuk sistemi getiren 1930 tarihli yasayı yürürlükten kaldırmalarını isteyerek, milliyetçi eğilimlerini belli etti. Ülkede milliyetçi duyguların güçlenmesine katkıda bulundu.[2]

Fas Sultanı V. Muhammed -1934

II. Dünya Savaşı'nda Müttefikleri destekleyen Muhammed, 1943'te ABD başkanı Franklin D. Roosevelt'le özel bir görüşme yaptı. Roosevelt görüşmede Muhammed'in bağımsızlık yönündeki çabalarını desteklediğini bildirdi. Fransızların Ocak 1944'te bazı milliyetçileri tutuklaması Muhammed'in bağımsızlığın ilanı konusundaki kararlılığını daha da artırdı. Bir süre sonra Fransız genel valinin yayımladığı kararnameleri imzalamayı reddetmeye başladı. Böylece kararnamelerin yasal açıdan bağlayıcı olmalarını engelleyerek sömürge yönetimine karşı etkili bir direniş yolu buldu.[3]

V. Muhammed (ABD, 1957)

Muhammed, 1951'de bir Berberi kabilesini kışkırtarak yönetimine karşı ayaklandıran Fransızların baskısıyla, milliyetçi hareketle ilişkisini koparmayı kabul etti. Ağustos 1953'te Fransızlar tarafından önce Korsika'ya, ardından da Madagaskar'a sürüldü.[4] Ama yokluğunda bağımsızlık yanlılarının şiddet eylemleri bütün ülkeyi sardı ve Cezayir'deki ayaklanma nedeniyle güç durumda olan Fransız hükûmeti, Kasım 1955'te Muhammed'in ülkesine dönmesine izin verdi. Muhammed'in Mart 1956'da Fransa'yla yaptığı antlaşmayla Fas bağımsızlığını kazandı. 1957'de kral unvanını alan Muhammed, Mayıs 1960'ta Oğlu Hasan'ı (sonradan Fas kralı II. Hasan) başbakan yardımcılığına getirerek ülke yönetiminden fiilen çekildi.

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Yusef
Fas Sultanı
1927-1953
Sonra gelen:
Muhammed Ben Aarafa
Önce gelen:
Mohammed Ben Aarafa
Fas Sultanı
1955-1957
Sonra gelen:
Kendisi
Kral olarak
Önce gelen:
Kendisi
Sultan olarak

Fas kralı

1957-1961
Sonra gelen:
II. Hasan

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2024. 
  3. ^ https://www.moroccoworldnews.com/2018/04/244198/morocco-sultan-mohammed-vs-tangier-tetouan
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2024.