Umut Oran

Umut Oran (d. 16 Ekim 1962, İstanbul), Türk siyasetçi ve CHP'li eski milletvekili.

Umut Oran
Sosyalist Enternasyonal Başkan Yardımcısı
Görev süresi 13 Aralık 2014 - 27 Ocak 2018
Başkan	Yorgo Papandreu
Yerine geldiği	Kemal Kılıçdaroğlu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Milletvekili
Görev süresi 14 Haziran 2011 - 7 Haziran 2015
Seçim bölgesi	2011 – İstanbul (III)
Cumhuriyet Halk Partisi İdari ve Mali İşler Başkanı
Görev süresi 30 Temmuz 2012 - 8 Mayıs 2014
Lider	Kemal Kılıçdaroğlu
Yerine geldiği	Erdoğan Toprak
Yerine gelen	Haluk Koç
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcılığı
Bolu Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı
Görev süresi 11 Mart 2005 - 17 Şubat 2009
Yerine geldiği	Sebahattin Ahmet Yamaner
Yerine gelen	Ahmet Kahraman
ıInternational Apparel Federation Başkanlığı
Görev süresi 2 Aralık 2002 - 3 Aralık 2003
Yerine geldiği	Frans Schulte
Yerine gelen	Pere Prat
Kişisel bilgiler
Doğum	16 Ekim 1962 İstanbul
Partisi	CHP
Bitirdiği okul	Marmara Üniversitesi
Mesleği	İktisatçı, Milletvekili

Orta öğrenimini Saint Benoît Fransız Lisesi, yüksek öğrenimini Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat Fakültesi’nde tamamladı. İngilizce ve Fransızca bilmektedir.

İş Hayatı

Üniversite öğrenimini tamamladıktan sonra Koç Holding’in Tekstil Şirketi Bozkurt Mensucat’ta "asgari ücretle" çalışmaya başladı. İş yaşamına Öztek Tekstil’de devam eden Oran, 1992 yılında kendi şirketi olan Domino Tekstil Ürünleri San. ve Dış Tic. A.Ş’yi kurdu. Hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren Domino Tekstil’in fabrikası, Umut Oran’ın 1996 yılından itibaren misyon edindiği Anadolu’da istihdam yaratma çalışmalarının bir örneği olarak Bolu’da kuruldu ve 1997 yılında 30.000 m² açık, 10.000 m² kapalı alanda faaliyete başladı. Domino Tekstil Bolu fabrikası, aynı zamanda, Umut Oran’ın çevre duyarlılığının bir yansıması olarak, Türkiye’nin ilk yeşil fabrikası olarak, bölgenin ekosistemiyle uyumlu, doğal bir yaşam alanı yarattı ve fabrika alanının bir kısmında sürdürülebilir tarım yapılmaya başlandı.

Bir entegre dikim fabrikası olan Domino Tekstil’de halen %80’den fazlası kadın olmak üzere yaklaşık 700 kişi çalışmaktadır. Bu özelliği sebebiyle kadın istihdamı konusunda da öncü şirketlerden biri olarak kabul edilmektedir. Şirket yöneticiliği zamanında şirket çalışanlarının yönetimde söz sahibi olmasını sağlayan Oran; siyasete atılıp CHP’de görev aldığı 2010 yılından itibaren, belki de Türkiye’de başka örneği olmayan bir sistemle, şirketinin yönetimini, tüm yetki ve sorumluluklarını şirket çalışanlarından oluşan profesyonel bir yönetim kuruluna devretmiştir.

Aynı zamanda hayvan dostu olan Umut Oran, muhtaç duruma düşmüş sokak köpekleri başta olmak üzere, birçok hayvan için doğal bir yaşam alanı olacak şekilde fabrika arazisinde “hayvan konukevi” inşa ettirdi. Halen pek çok hayvan, huzur içinde, yeşiller içinde yaşamına devam etmektedir.

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanlığı

1993 yılında Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği’ne (TGSD) üye olan Umut Oran, 28 Şubat 2002’de TGSD Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçildi.

Yönetim Kurulu Başkanlığı döneminde Anadolu’da istihdam yaratmayı, az gelişmiş bölgeler için “vergi muafiyeti” ve “yatırım teşvikleri” ile insani, sosyal, ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmeyi amaç edinen, insanların doğdukları yerlerde karınlarını doyurma koşullarının yaratılmasını ve göçün önlenmesini hedefleyen Oran; hem bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması hem de sektörün daha rekabetçi olması için çalışmalar yaptı.

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği, Oran’ın başkanlığı döneminde, “Anadolu’da Yerinde İş, Aş, Barış” sloganı ile başlayan “Anadolu’da Yatırımı ve İstihdamı Teşvik Projesi” ile Anadolu’nun ulusal ve uluslararası yatırımcılara açılmasına öncülük etti.

TGSD, sektöre geleceğe yönelik bir vizyon kazandırmak için de 2000 / 2001 yılları başında UFUK 2010 Projesi’ni başlattı. Yurt içi ve yurt dışında yoğun lobi çalışmaları yürüten TGSD, asgari ücret üzerindeki kamu yükünün dünya ortalaması seviyesine çekilmesi ve kayıt dışının önüne geçmek amacıyla fazla sayıda işçi çalıştırmayı teşvik edecek bir sistem oluşturulması için çalıştı.

Umut Oran döneminde TGSD; DTÖ, Avrupa Komisyonu gibi platformlarda aktif olarak yer aldı, Türk özel sektörünü temsil etti ve ABD Dış Ticaret yetkilileriyle Türk özel sektörünün önünü açacak ortak çalışmalar yürüttü.

Bolu Ticaret ve Sanai Odası Meclis Başkanlığı

Umut Oran; “Yerinde iş, aş, sosyal barış projesi”nin pilot merkezi olan ve aynı zamanda fabrikasının da bulunduğu Bolu’da 2005 Mart ayında “Bolu Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanlığı” görevine seçildi. Tüm Boluluların desteğini kazandığı bu görevi 2009 yılına kadar devam ettirdi.

TOBB Türkiye Konfeksyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclis Başkanlığı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde yer alan Türkiye Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclisi’nin 17 Temmuz 2006 tarihinde yapılan toplantısı sonucunda Meclis Başkanlığı görevine getirilen Oran, “Sektörel Kümelenme ve Bölgesel Kalkınma” ile özellikle GAP’ın (Güneydoğu Anadolu Projesi) tamamlanması için yoğun çalışmalar yaparak siyasi iradenin sektörel ve bölgesel teşvik politikalarına çok önemli katkılar sağladı.

Uluslararası Görevleri

Umut Oran, küreselleşmenin yarattığı haksız rekabet koşullarıyla mücadelede ulusal alanda faaliyet yürütmenin yanında dünya ölçeğinde de etkin olmanın önemine dikkat çekerek, uluslararası Tekstil ve Hazır Giyim örgütlerinde de gönüllü olarak sorumluluklar aldı ve önemli görevler yaptı. Oran, Türkiye’yi temsilen;

• 1995– ECLA Başkanlığı (Avrupa Giyim Sanayicileri Derneği)

Umut Oran, 1996 yılında üç Avrupalı Ticaret Derneği olan COMITEXTIL, ECLA ve ELTAC’ın birleşip EURATEX’in (Avrupa Tekstil ve Hazır Giyim Organizasyonu) kurulmasına öncülük etmiştir. Euratex; Avrupa Birliği ve Uluslararası Kurumlar karşısında Tekstil ve Hazır Giyim Sanayisini temsil eden Avrupalı çatı kuruluşudur ve Avrupa Komisyonuyla görüşmeler yapar.

• 2002-2003 IAF Başkanlığı (Dünya Hazır Giyim Federasyonu),
• 2000-2005 Euratex (Avrupa Tekstil ve Hazır Giyim Organizasyonu) Yönetim Kurulu Üyeliği (Avrupa Tekstil ve Hazır Giyim Organizasyonu)

Ödüller

Umut Oran’ın yönetimindeki TGSD tarafından yürütülen “Anadolu’da Yatırımı ve İstihdamı Teşvik Projesi”, Ekim 2002’de Dünya Gazetesi’nin aylık ekonomi ve finans dergisi Globus tarafından verilen “İhracatın Yıldızları 2002-İhracat Teşvik ödülleri” kapsamındaki “İhracat Temelli Bölgesel Kalkınma Projesi Ödülü”nü, Platin Ekonomi ve Aktüalite Dergisi’nin “Platin Zirvedekiler 2003” ödül töreninde “Sosyal Sorumluluk” ödülünü, Genç Müteşebbisler Derneği Türkiye Şubesi (Junior Chamber Türkiye) tarafından düzenlenen “Türkiye’nin En Başarılı Genci Yarışması” ödülünü, 2003 yarışmasında, “İş Dünyası, Ekonomi ve Girişimcilik” ödülünü, TGSD, Oran’ın başkanlığı döneminde Dünya Gazetesi’nin her yıl düzenlemiş olduğu “Ekonominin Şeref Kürsüsü” 2003 seçimlerinde “Yılın Sivil Toplum Örgütü” ödülünü almıştır. İstanbul Üniversitesi (İ.Ü.) İşletme Fakültesi ve Dünya Gazetesi işbirliği ile 1999 yılından itibaren “Ülkemizde Yılın İşletmecileri” yarışması düzenlenmeye başlanmıştır ve 2007 “Yılın İşletmecisi Ödülü” Umut Oran’a verilmiştir. Milli Prodüktivite Merkezi Yönetim Kurulu 1988 yılından bu yana düzenli olarak “ Yılın Verimli İşçi-İşveren, İş Kadını ve İş Adamları” nı belirlemektedir. Bu kapsamda 2007 “Yılın Verimli İş Adamı” Umut Oran seçilmiştir. Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği’nin 2003 Çevre ve Dostluk Ödüllerinden “Kişi Dalında Dostluk Ödülü”nü "köpeği Oskar" ile birlikte almıştır.

Siyaset

Tüm yaşamı boyunca Mustafa Kemal Atatürk’ün çizgisini takip eden, akıl ve bilimin ışığında, Türk milletini “muasır medeniyetlerin ötesine taşıma” mücadelesi veren Umut Oran, Cumhuriyet Halk Partisi’nin 26-27 Nisan 2008 tarihinde yapılan 32. Olağan Kurultayı’nda Genel Başkan Deniz Baykal’a karşı “Genel Başkan Adayı” oldu. Kurultay sonrasında da ilkeleri uğrunda aktif olarak mücadele etmeye devam etmiş ve CHP İl/İlçe Örgütleriyle birlikte aralıksız olarak siyasi çalışmalarını yürütmüştür.

Umut Oran;

• 22-23 Mayıs 2010 tarihlerinde yapılan CHP’nin 33.Kurultay’ından sonra, Ekonomik ve Mali Politikadan Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı,
• 3 Kasım 2010’da – İş ve Çalışma Hayatı İle Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı,
• 18-19 Aralık 2010 tarihlerinde yapılan CHP’nin 15.Olağanüstü Kurultay’ı sonucunda İşveren Sendikaları Meslek Kuruluşlarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı,
• 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan Milletvekili Genel Seçimlerinde, İstanbul 3. Bölge Milletvekili görevlerine seçilmiştir.
• 17-18 Temmuz 2012 tarihlerinde yapılan ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun Genel Başkan olduğu CHP 34.Olağan Kurultayında delegeden en yüksek 3. oyu (786 oy) alarak Parti Meclisi Üyeliğine seçilmiş, ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu tarafından 30 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla CHP’nin İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığına getirilmiştir. Bu görevini 8 Mayıs 2014 tarihine kadar yürütmüştür.

TBMM

Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu ve AB Uyum Komisyonu Başkan Vekilliği görevlerini yürütmüştür.

CHP’nin Avrupa Parlamentosu’nda sözcülüğünü yapmıştır.

Aldığı görevler süresince “ortak aklı, bilimi ve evrensel değerleri” ön planda tutan ve kurumsal değişimin önünü açan Oran, Genel Sayman olarak görev aldığı dönemde “Mali Demokrasi” atılımı yaparak partiye yapılan Hazine yardımının %40’ının tüm il/ilçe örgütlerine “adil ve şeffaf biçimde” aktarılmasına öncülük etti. Yine aynı dönemde “tüm örgüt binalarının kira kontratlarını Genel Merkez uhdesine alarak” çok önemli bir sorunun aşılmasını sağladı. Anılan dönemde “parti binası, modern ses sistemli araç ve bilgisayar” alımlarına öncelik vererek CHP örgütlerinin zamanın gereklerine uygun şartlarda hizmet vermelerinin önünü açtı. Devrim niteliğinde olan ve şeffaflığın gereği olarak görülmesi gereken “Parti hesaplarının bağımsız dış denetim kuruluşlarınca denetlenmesi” uygulamasını da hayata geçiren Umut Oran, dünyadaki pek çok Sosyal Demokrat parti gibi CHP’nin bilançosunu da 3 aylık periyotlarla tüm kamuoyuna duyurdu ve CHP resmi internet sitesinden yayınlattı. Umut Oran, ayrıca, CHP’nin ana vaatlerinden olan “taşeron işçiliğe son verme” uygulamasına CHP Genel Merkezinden başlanması için öncülük etti ve “CHP Genel Merkezindeki taşeron işçileri kadrolu hale getirerek” tüm siyasi partilere örnek oldu. Hukukun üstünlüğüne olan inancıyla Umut Oran, Anayasa Mahkemesinin CHP aleyhine verdiği haksız para cezasına karşı partinin yasal haklarını kullanarak Türkiye'den ilk kez AİHM’de bu tür bir dava açılmasını sağladı ve CHP’ye yaklaşık 1.085.000 Euro’nun geri ödenmesiyle sonuçlanan hukuki süreci başlattı.

Sosyalist Enternasyonal

2010 yılında Sosyalist Enternasyonal Etik Komite Üyeliği’ne getirilen Umut Oran, 12-13 Aralık 2014 tarihlerinde BM Cenevre’de düzenlenen Konsey Toplantısında, Sosyalist Enternasyonal Başkan Yardımcısı görevine seçildi.

CHP tarihinde sadece Erdal İnönü, Deniz Baykal ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçilebildiği Başkan Yardımcılığı görevine, Genel Başkan olmadan seçilen “ilk CHP’li” oldu. Sosyalist Enternasyonal’de görev aldığı süre boyunca, Enternasyonal’in “zamanın gerçeklerine” uygun olarak kurumsal anlamda “yenilenmesi” gerektiğini dile getiren Oran, uluslararası dayanışmanın arttırılması ve insanlığın evrensel değerlerinin yaygınlaştırılması için mücadele etti.

Sosyalist Enternasyonal’in, Türkiye ile ilgili çok önemli bir konuda, tam üye olan CHP’ye bilgi vermeden/onay almadan, Türkiye’nin ve CHP’nin itibarını yok sayan bir bildiri yayınlaması üzerine “tepki göstererek“ istifa etti. İstifa metninde hem SE’nin “usul ve esas” olarak yaptığı yanlışları ortaya koyan Umut Oran, hem de PKK/PYD/YPG’nin Suriye’nin Kuzeyinde kontrol ettiği bölgelerde gerçekleştirdiği “adam öldürme, işkence, zorla yerinden etme, keyfi tutuklama, gözaltında kaybetme, çocukların zorla silah altına alınması, tarım alanlarının yakılması, yerleşim yerlerinin kasten tahrip edilmesi ve bölge halklarının yurtlarına dönmelerinin engellenmesi” gibi insanlık dışı uygulamaları raporlara dayalı olarak ortaya koydu ve tüm SE üyesi partilere bir kez daha gösterdi. Umut Oran’ın “İlkeler mi önemlidir koltuklar mı?” sorunsalına “istifa ederek” verdiği cevap yakın dönemdeki tek “ilke sebepli istifa” olarak tarihteki yerini aldı.

İngilizce ve Fransızca bilen; eski bir kaleci ve halen Galatasaray Spor Kulübü “veteran takımı” oyuncusu olan Oran; hayat arkadaşı, eşi Tuna Kekeoğlu Oran ile evlidir.

Kaynakça

• https://umutoran.com 19 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Umut Oran resmi web sitesi
• https://tbmm.gov.tr 11 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., "TBMM resmi web sitesi"
• https://chp.org.tr 11 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CHP resmi web sitesi
• https://haberler.com 1 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Haberler.com resmi web sitesi.
• https://toyp.org.tr 31 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye’nin On Başarılı Genci resmi web sitesi.