Târîh-i Cevdet
Tarih-i Cevdet (Osmanlıca: تاریخ جودت), Osmanlı devlet adamı Ahmet Cevdet Paşa'nın yazdığı; ilk ciltleri 1854 yılında, tamamı 1884'te yayımlanmış 12 ciltlik Osmanlı tarihi kitabıdır.
 Eserin ilk cildinin orijinal baskısı. | |
| Yazar | Ahmet Cevdet Paşa |
|---|---|
| Ülke | Osmanlı İmparatorluğu |
| Konu | Osmanlı İmparatorluğu |
| Tür | Tarih |
| Yayımcı | Matbaa-i Amire |
Eser, Osmanlı Devleti'nin 1774-1825 seneleri arasındaki tarihini anlatır. Son dönem Osmanlıca metinlerin en önemli örneklerinden kabul edilir.[1]
30 senelik bir çalışmanın ürünü olan Tarih-i Cevdet, Encümen-i Daniş'in bir Osmanlı tarihi yazılmasına karar vermesi üzerine kaleme alındı. Encümen-i Daniş'in fahri üyesi olan Osmanlı tarihçisi Joseph von Hammer 1827-1832 yılları arasında 10 ciltlik "Osmanlı İmparatorluğu Tarihi" kitabını yayımlamış; bu yapıtta imparatorluğun kuruluşundan 1774 yılına kadarki tarihini anlatmıştı. 1774'ten 1825'e kadar olan dönemin anlatılması görevi Ahmet Cevdet Paşa'ya verildi.
Tarih'in yazılması için padişahın iradesi 9 Muharrem 1270'te (12 Ekim 1853) alındı.[2] Cevdet Paşa, ilk 3 cildi aynı anda ele alıp 1854'te aynı anda sundu. Padişahın bu çalışmadan memnun kalması üzerine yazarın müderrislik derecesi Musile-i Süleymaniye derecesine yükseltildi ve 1855'te devletin resmi tarihçisi olarak göevlendirildi. Eseri yazmaya devam eden Cevdet Paşa, 6. cildin ilk üçte birini tamamen Antik çağ'dan Fransız İhtilali'ne kadarki Avrupa tarihine ayırdı ve ihtilalin Osmanlı Devleti'ne etkileri üzerinde durdu. Yazara hukuk tarihine ilişkin Mecelle adlı kitabı hazırlama görevi verilmesi, Tarih-i Cevdet'in son 6 cildinin yazılmasını geciktirdi. Eser, 1884'te tamamlanabildi.
Cevdet Paşa, eseri kaleme alırken vak'anüvis tarihleri, mecmua, layiha, sefaretname ve arşiv belgelerini dikkatle incelemiş, olaylara tanık olanların görüşlerine başvurmuş ve bütün bunları sağlam bir eleştiri süzgecinden geçirdikten sonra kullanmıştır. Resmi belgeler, fermanlar, antlaşma metinleri her cildin sonuna eklemiştir.[2]
Kaynakça
değiştir- ^ Araç Tarih, Amaç Tanzimat: Tarih-i Cevdet'in Siyasi Anlamı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1999[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Edip Uzundal, Christoph K. Neumann, Araç Tarih Amaç Tanzimat Tarih-i Cevdet'in Siyasi Anlamı, (çev: Meltem Arun), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1999, History Studies: International Journal of History, Cilt 4, Sayı 2, Temmuz 2012" (PDF). 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2012.
 | Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |