Roald Amundsen

Norveçli kâşif

Roald Engelbregt Gravning Amundsen (d. 16 Temmuz 1872 - ö. 18 Haziran 1928), Güney Kutbu'na ulaşan ve Kuzeybatı Geçidi'ni aşan ilk denizci olan Norveçli bir kâşiftir. Arkadaşları arasında ''Viking'' lakabıyla tanınıyordu.

Roald Amundsen
Roald Amundsen (1908)
DoğumRoald Engelbregt Gravning Amundsen
16 Temmuz 1872(1872-07-16)
Borge, Østfold, Norveç
Ölüm18 Haziran 1928 (55 yaşında)
Bjørnøya, Svalbard, Norveç
MeslekKâşif
Ebeveyn(ler)Jens Amundsen (1820-1886)
İmza

1893'te bir fok gemisinde denizciliğe başlayan Amundsen, dünyanın çeşitli kıyılarında dolaştı, değişik gemicilik teknikleri, buharlı gemiler ve bilimsel denizcilik yöntemleri konusunda uzmanlaştı. Kuzey Kutbu'nun kâşifi Nansen'in de cesaretlendirmesiyle, Atlas Okyanusu'nu Büyük Okyanus'a bağlayan deniz yolunu bulmayı aklına koydu. İlk denemeleri başarılı sonuçlar verdi ve iki okyanusu birbirine bağlayan deniz yolunun varlığı kesinlik kazandı. Daha önce geçilememiş olan Kuzeybatı Geçidi'nin baştan sona kadar gemiyle aşılabileceğini gösteren ilk gemici oldu.

Aslında amacı Kuzey Kutbu'nu keşfetmekti; ama Frederick Cook ve Robert Peary 1909'da Kuzey Kutbu'na gidince, o da 1910'da yolunu Güney Kutbu'na çevirdi. Bu kez de güney için yarış başladı. Amundsen, 20 Kasım 1911'de dört kişilik ekibi ve 150 köpekle yola çıktı; ancak yolda erzakları bitince köpeklerin bir kısmını yemeleri gerekti. Amundsen ve ekibi, 14 Aralık'ta Robert Falcon Scott'tan 35 gün önce Güney Kutbu'na ulaştı.

Amundsen, 16 Haziran 1928'de, kaza geçiren arkadaşı Umberto Nobile'yi aramak amacıyla Kuzey Kutbu'na uçtu. Kendisinden bir daha haber alınamadı. Arktik Okyanusu'na düştüğü sanılıyor.

1065 Amundsenia asteroitine onun adı verilmiştir.[1]

Dış bağlantılar

değiştir

Amundsen'in çalışmaları:

  Wikimedia Commons'ta Roald Amundsen ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Bibliyografya

değiştir
 
Norveçli kâşif Roald Amundsen Kuzey Kutbu'na doğru yola çıkarken direksiyon başında (1920). Güney Kutbu'na ulaşan ilk insan Amundsen, 12 Mayıs 1926 tarihinde Norge adlı zepline binen onbeş arkadaşıyla birlikte ilk defa Kuzey Kutbu'nun üzerinden geçmeyi başardı.
  • Roald Amundsen's Belgica Diary. The first Scientific Expedition to the Antarctic by Hugo Decleir Bluntisham Books, Erskine Press.
  • The Last Place on Earth: Scott and Amundsen's Race to the South Pole by Roland Huntford Modern Library (September 7, 1999)
  • The South Pole:An Account of the Norwegian Antarctic Expedition in the Fram, 1910 - 1912, by Roald Amundsen, John Murray, 1912. Online edition at eBooks @ Adelaide17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Roald Amundsen, a full biography by Tor Bomann-Larsen, ISBN 0-7509-4343-2
  • Langner, Rainer-K. 'Scott and Amundsen - Duel in the Ice', Haus Publishing, London, 2007, ISBN 978-1-905791-08-8

Kaynakça

değiştir