Kadir Gecesi
Kadir Gecesi (Arapça: لیلة القدر), İslam inancına göre Kur'an'ın, Allah tarafından Cebrail adlı melek aracılığıyla Peygamber Muhammed'e vahyedilmeye başlandığı gecedir. Tarihsel olarak Ramazan ayının son günlerinde yer alır. Kur'an'da bu günün ''bin aydan daha hayırlı'' olduğu belirtilmiştir.
| Kadir Gecesi | |
|---|---|
 | |
| Diğer adı | Bin aydan daha hayırlı olan gece |
| Ülke | Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkeler (Örnek: Endonezya, İran, Pakistan, Bangladeş, Fas, Mısır, Cezayir, Nijerya, Türkiye, Bosna Hersek, Arnavutluk, +40 daha) |
| Kutlayanlar | Müslümanlar |
| Türü | İslamî |
| Tarih | Kesin tarihi belirsiz olmakla birlikte genellikle Ramazan ayının 27. gecesi kutlanır. |
| Gelenekler | İbadet etmek, dua etmek, tövbe etmek |
| Bağlantılı günler | Ramazan |
Kökeni
değiştirKadir Gecesi'nden, Muhammed'in Mekke döneminde indiğine inanılan ve Kur'an'ın 97. suresi olan beş ayetlik Kadir Suresi'nde bahsedilir. Bu surede, Kur'an'ın indirildiği Kadir Gecesi'nden bahsedildiği için sureye Kadir Suresi denmiştir. Kadir, ''azamet'' ve ''şeref'' demektir.[1]
İslam inancına göre Allah, Kur'an'da Kur'an'ı Kadir Gecesi'nde indirdiğini ve bu gecenin bin aydan daha hayırlı olduğunu bildirmiştir. Bakara Suresi'nin 185. ayetinde de Kur’an’ın Ramazan ayında indirildiği beyan edildiği için Kadir Gecesi'nin Ramazan ayının içinde bulunduğu bu şekilde anlaşılmaktadır.
Kur'an'da Kadir Gecesi
değiştirİslam dininin kutsal kitabı olan Kur'an'da, Kadir Gecesi'nden Kadir Suresi'nde bahsedilmiştir:[2]
| Ayet no. | Ayet |
|---|---|
| Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla! | |
| 1. | Şüphesiz ki biz O'nu (Kur'ân'ı) Kadir gecesinde indirdik. |
| 2. | Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? |
| 3. | Kadir gecesi, bin aydan daha hayırlıdır. |
| 4. | O gecede, Rablerinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iş için inerler de inerler. |
| 5. | O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir. |
Zamanı
değiştirKadir Gecesi'nin hangi gece olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Halk arasında yaygın olarak bilinen anlayışla alakalı olarak Ramazan'ın 27. gecesi olduğuna dair kesin bir delil de yoktur. Kadir Gecesi ile ilgili hadislere bakıldığında İslam peygamberi Muhammed'in Müslümanlara tavsiyesi, Kadir Gecesi'ni Ramazan'ın son 10 gününde ve özellikle de tek gecelerinde aramaları şeklinde olmuştur.[5] Buna göre Kadir Gecesi Ramazan'ın 21, 23, 25, 27 veya 29. gecelerinden herhangi biri olabilir. Yani Kadir Gecesi, herkesçe bilinen sabit bir gece olmayıp, aksine gizlenmiştir. Konuyla ilgili olarak sahih rivayetlerden anlaşıldığına göre, Muhammed dahi Kadir Gecesi'nin Ramazan'ın kaçıncı gecesi olduğunu bilmiyordu.[6]
Kadir Gecesi'nin değerlendirilmesi ile ilgili olarak Muhammed'den bir dua haricinde herhangi bir ibadet tavsiye edilmemiştir. Fakat Muhammed'in eşi Aişe'nin bildirdiğine göre Muhammed, Ramazan ayında diğer aylardan daha çok ibadet ederdi. Son 10 gününde ise ibadetlerini biraz daha artırır, geceleri ihya eder, ailesini de geceyi ihya etmeleri için uyandırırdı.[7]
Bir gün Aişe, Muhammed'e: “Ey Allah’ın elçisi! Kadir gecesinin hangi gece olduğunu anlarsam o gece nasıl dua edeyim?” diye sormuş. O da “Şu duayı oku!” diye buyurmuştur:
اَللّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي
“Allahım! Sen affedicisin, cömertsin. Affetmeyi seversin. Beni de affet.”[Tirmizî, Daavât, 84.]
İlk vahiy
değiştir
İslam inancına göre, Allah Kur'an'ın ilk ayetlerini Cebrail isimli melek aracılığıyla Muhammed'e Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda göndermiştir. İndirilen ilk ayetler, Alak Suresi'nin ilk 5 ayetidir.[8]
Muhammed, 40 yaşına yaklaştığında toplumdan sıklıkla uzaklaşarak Mekke'nin kuzeyinde yer alan Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda inzivaya çekilmeyi ve burada vakit geçirmeyi adet edinmiştir. Bu durum 1-2 yıl kadar devam etmiştir. Miladi 610 yılında ise, bir Ramazan gecesi (Kadir Gecesi) hırkasına bürünüp Hira Mağarası'nda tefekküre daldığı bir sırada ilk vahyi almıştır. Muhammed'in 610 yılından başlayarak, öldüğü yıl olan 632'ye kadar aldığı tüm vahiyler, İslam'ın kutsal kitabı olan Kur'an'ı oluşturur.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Kadr Suresi (Diyanet Meali)". 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2007.
- ^ "KADR SÛRESİ - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2021.
- ^ "KUR'AN-I KERİM | 599. Sayfa | Kadir Sûresi". kuran.diyanet.gov.tr. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2016.
- ^ Buhârî, Fadlu Leyleti’l-Kadr 2, 3, İtikâf 1, 9, 13; Müslim, Sıyâm 213, (1167).
- ^ "KADİR GECESİ - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2021.
- ^ Buhârî, Fadlu Leyleti’l-Kadr 5, Müslim, Îtikâf 8, (1175); Ebu Dâvûd, Salât, 318; Tirmizî, Savm, 73; Nesâî, Kıyâmu' l-Leyl, 17.
- ^ SURUÇ Salih, Peygamberimizin Hayatı, Nesil Yay., c. 1 s. 199, ISBN 975-408-020-8