George W. Bush
George Walker Bush (d. 6 Temmuz 1946), 2001'den 2009'a kadar 43. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi ve iş insanı. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Bush, 1995 ile 2000 yılları arasında 46. Teksas valisi olarak görev yaptı.
George W. Bush | |
---|---|
Resmî portre, 2003 | |
43. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 20 Ocak 2001 - 20 Ocak 2009 | |
Başkan Yardımcısı | Dick Cheney |
Yerine geldiği | Bill Clinton |
Yerine gelen | Barack Obama |
Teksas Valisi | |
Görev süresi 17 Ocak 1995 - 21 Aralık 2000 | |
Yerine geldiği | Ann Richards |
Yerine gelen | Rick Perry |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | George Walker Bush 6 Temmuz 1946 New Haven, Connecticut, ABD |
Partisi | Cumhuriyetçi Parti |
Evlilik(ler) | Laura Welch (e. 1977)
|
Çocuk(lar) | |
Ebeveyn(ler) | George H. W. Bush Barbara Pierce |
Bitirdiği okul | Yale Üniversitesi (BA) Harvard Üniversitesi (MBA) |
Mesleği | Ekonomist, siyasetçi |
Dini | Episkopalyan (1946–1977)[1] Metodist (1977–günümüz)[2] |
İmzası |
Amerika Birleşik Devletleri'nin 41. Başkanı George H. W. Bush'un en büyük oğlu ve Bush ailesinin bir üyesi olan Bush, yirmili yaşlarında Teksas Hava Ulusal Muhafızları'nda savaş uçakları uçurdu. 1975'te Harvard İşletme Okulu'ndan mezun olduktan sonra petrol endüstrisinde çalıştı. Daha sonra, 1994 yılında Teksas valisi seçilmeden önce Major League Baseball takımlarından Texas Rangers'ın ortak sahibi oldu. Vali olarak Bush, haksız fiil reformu, eğitim finansmanının artırılması, okullar için daha yüksek standartlar belirlenmesi ve ceza adaleti sisteminde reform yapılmasına yönelik yasalara başarılı bir şekilde sponsor oldu. Ayrıca Teksas'ın ülkenin önde gelen rüzgârla üretilen elektrik üreticisi olmasına yardımcı oldu. 2000 başkanlık seçimlerinde, görevdeki Demokrat Başkan Yardımcısı Al Gore'a karşı kazandı, ancak Florida'daki yeniden sayımı durdurma kararı veren Yüce Mahkeme kararıyla, dar ve tartışmalı bir Seçiciler kurulu zaferi kazandı, ancak popüler oyu kaybetti.
Bush görevdeyken, büyük bir vergi indirimi programı ve eğitim reformu tasarısı olan Hiçbir Çocuk Geride Kalmasın Yasası'nı imzaladı. Kısmi Doğum Kürtaj Yasağı Yasası ve inanç temelli girişimler gibi sosyal açıdan muhafazakâr girişimleri destekledi. Ayrıca 2003 yılında AIDS salgınını ele almak için AIDS Acil Yardım Planı'nı başlattı. Bush, 11 Eylül 2001'deki terör saldırılarının ardından yönetimini kararlı bir şekilde yeniden şekillendirerek teröre karşı savaşın başlamasına ve İç Güvenlik Bakanlığı'nın kurulmasına neden oldu. Bush, Taliban'ı devirmek, El-Kaide'yi yok etmek ve Usame bin Ladin'i yakalamak amacıyla 2001'de Afganistan'ın işgal edilmesi emrini verdi. Şüpheli teröristlerin izlenmesine yetki veren Vatanseverlik Yasası'nı imzaladı. Ayrıca Saddam Hüseyin rejiminin kitle imha silahlarına sahip olduğu ve El-Kaide ile bağlantıları olduğu yönündeki yanlış inanç üzerine 2003 yılında Irak'ın işgal edilmesi emrini verdi. Daha sonra Bush, Medikal Modernizasyon Yasası'nı imzaladı. 2004 yılında Bush, Demokrat rakibi John Kerry'yi yenerek ve halk oylamasını kazanarak yakın geçen bir yarışta yeniden başkan seçildi.
İkinci döneminde Bush, serbest ticaret anlaşmaları yaptı. Yüce Mahkeme'ye John Roberts ve Samuel Alito'yu atadı. Sosyal Güvenlik ve göçmenlik yasalarında önemli değişiklikler yapmaya çalıştı, ancak her iki girişim de Kongre'den geçmedi. Bush, Katrina Kasırgası'nı yönetme biçimi ve ABD savcılarının dönem ortasında görevden alınması konularındaki tutumu nedeniyle çok eleştirildi. Bush'un popüler olmadığı dönemde, 2006 seçimlerinde Demokratlar, Kongre'nin kontrolünü yeniden ele geçirdi. Afganistan ve Irak savaşları devam etti; Ocak 2007'de Bush, Irak'a asker takviyesi başlattı. Aralık ayına gelindiğinde, ABD Büyük Durgunluğa girdi ve Bush yönetimini, Sorunlu Varlıkların Kurtarılması Programı da dâhil olmak üzere, ülkenin mali sistemini korumayı amaçlayan ekonomik programlar için Kongre onayı almaya mecbur kaldı. İkinci döneminin ardından Teksas'a dönen Bush, burada düşük bir kamuoyu profili çizdi. Başkanlığının çeşitli dönemlerinde ABD tarihinin hem en popüler hem de en popüler olmayan başkanları arasında yer aldı. Bush, 11 Eylül saldırılarının ardından en yüksek, 2007-2008 mali krizi sırasında ise en düşük onay oranlarından birini aldı. Bush'un görevden ayrılmasından bu yana kamuoyunun Bush hakkındaki görüşleri iyileşmiş olsa da, başkanlığı akademisyenler tarafından genellikle ortalamanın altında olarak değerlendirildi.
İlk yılları
değiştirGeorge Walker Bush, 6 Temmuz 1946'da New Haven, Connecticut'taki Grace-New Haven Hastanesi'nde doğdu.[3] George Herbert Walker Bush ve Barbara Pierce'ın ilk çocuğuydu. Dört kardeşi; Jeb, Neil, Marvin ve Dorothy ile birlikte Midland ve Houston, Teksas'ta büyüdü. Diğer küçük kız kardeşi Robin, 1953 yılında üç yaşındayken lösemiden öldü.[4] Baba tarafından dedesi Prescott Bush, Connecticut'tan ABD senatörüydü.[5] Babası, 1981 ile 1989 yılları arasında Ronald Reagan'ın başkan yardımcısıydı ve 1989 ile 1993 yılları arasında 41. ABD başkanıydı. Bush'un İngiliz ve Alman kökenlerinin yanı sıra daha uzak Hollandalı, Galli, İrlandalı, Fransız ve İskoç kökenleri de vardır.[6]
Bush, yedinci sınıfı tamamladıktan sonra ailesi Houston'a taşınana kadar Midland, Teksas'taki devlet okullarına devam etti. Daha sonra iki yılını Teksas Piney Point Village'da üniversiteye hazırlık okulu olan The Kinkaid School'da geçirdi.[7] Bush daha sonra Andover, Massachusetts'te yatılı bir okul olan Phillips Academy'ye katıldı ve burada beyzbol oynadı ve son yılında amigo kızların başındaydı.[8][9] 1964'ten 1968'e kadar Yale Üniversitesi'nde okudu ve tarih alanında lisans derecesiyle mezun oldu.[10] Bu süre zarfında bir amigo ekibindeydi ve Delta Kappa Epsilon'un bir üyesiydi ve son yılında kardeşliğin başkanı olarak görev yaptı.[11][12][13] Bush son sınıftayken Kuru kafa ve Kemikler Cemiyeti'ne üye oldu.[14] Bush bir ragbi birliği oyuncusuydu ve Yale'in 1. XV takımındaydı.[15] Kendisini ortalama bir öğrenci olarak nitelendirdi.[16] Yale'deki ilk üç yılında not ortalaması 77 idi ve son yılında sayısal olmayan bir derecelendirme sistemi altında benzer bir ortalamaya sahipti.[17]
Bush, 1973 sonbaharında Harvard İşletme Okulu'na girdi. MBA derecesi ile 1975 yılında mezun oldu ve MBA derecesine sahip tek ABD başkanı oldu.
Bush dönemi kronolojisi
değiştir2001
değiştir- 20 Ocak: George Walker Bush, Demokrat Parti adayı Al Gore'a karşı şaibeli olduğu iddia edilen seçimin ardından 43. ABD Başkanı oldu.
- 29 Mart: Sera gazlarının atmosfere salımını kısıtlayan Kyoto Protokolü'nü imzalamayı reddetti. Protokol, 1998'de dönemin başkanı Bill Clinton tarafından imzalanmıştı.
- 10 Mayıs: 11 yıllık ve 1.350 trilyon dolarlık vergi indirimi planını kabul etti.
- 11 Eylül: Resmî makamlarca El-Kaide tarafından kaçırılan 4 yolcu uçağı, New York'taki Dünya Ticaret Merkezi, Washington'daki Savunma Bakanlığı binası ve Pennsylvania'da düştü: 3 bine yakın insan öldü. (Ana madde: 11 Eylül Saldırıları)
- 20 Eylül: Bush, El-Kaide lideri Usame bin Ladin'in iadesi için Afganistan'a ültimatom verdi.
- 7 Ekim: Afganistan'a müdahale başladı. Başkent Kabil 13 Kasım'da düştü.
- 26 Ekim: Terörle mücadelede artan izleme ve baskı yetkisi veren "Patriot Act" yürürlüğe girdi.
2002
değiştir- 11 Ocak: Küba'daki Amerikan üssü Guantanamo'da hapishane açıldı.
- 29 Ocak: Bush, İran, Irak ve Kuzey Kore'yi dünya barışını tehdit eden "Şer Eksenine" yerleştirdi.
- 1 Haziran: Bush, ABD güvenliğini tehdit eden devletlere karşı "önleyici savaş" doktrinini açıkladı.
- 11 Ekim: Kongre, Irak'ın vurulmasını onayladı.
2003
değiştir- 22 Ocak: Dönemin Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Irak'a müdahaleye karşı çıkan Fransa ve Almanya'yı "Eski Avrupa" olarak nitelendirdi.
- 28 Ocak: Bush yönetimi, Afrika'daki AIDS kurbanlarına ilaç alınması için 15 milyar dolarlık bağışta bulundu.
- 17 Mart: Bush Saddam'a oğullarını da alarak 48 saat içerisinde ülkeyi terk etmeleri çağrısında bulundu.
- 20 Mart: Irak'ın işgali. Başkent Bağdat 9 Nisan'da düştü. (Irak Savaşı)
- 1 Mayıs: Bush, "esas çatışmaların sona erdiğini" açıkladı.
- 3 Ekim: Koalisyonun soruşturma komisyonu, Irak'ta savaşın gerekçesi olarak gösterilen kitle imha silahlarının bulunmadığını açıkladı.
- 13 Aralık: Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin yakalandı.
2004
değiştir- 14 Ocak: Bush, Ay'a gidilmesini öngören uzay programını başlattı.
- 28 Nisan: Irak'taki Ebu Gureyb Cezaevi'nde Amerikan askerlerinin Iraklılara işkence yaptığını gösteren fotoğraflar bütün dünyada tepkilere neden oldu.
- 29 Haziran: Libya ile diplomatik ilişkiler yeniden başladı.
- 2 Kasım: Bush, Demokrat aday John Kerry karşısında ikinci dönem için yeniden seçildi. Cumhuriyetçiler Kongre'deki çoğunluğu korudu.
2005
değiştir- 29 Ağustos: Katrina Kasırgası New Orleans'ı vurdu. Bush yönetimi, çoğunluğu siyahi olan felaketzedelerin akıbetlerine kayıtsız kalmakla suçlandı.
2006
değiştir- 8 Kasım: Ara dönem seçimleri yapıldı. Demokrat Parti, Kongrenin iki kanadını da kazandı. Bush, Rumsfeld'i görevden aldı, yerine Robert Gates'i atadı.
- 30 Aralık: Saddam Hüseyin idam edildi. Bush, bunu "Irak'ta önemli bir dönem" olarak değerlendirdi.
2007
değiştir- 10 Ocak: Bush, öncelikle başkent Bağdat'ın güvenliğini sağlamak için öngörülen "güçlendirme planı" kapsamında Irak'a 20 bin takviye asker gönderileceğini açıkladı.
- 7 Mayıs: Bush, Kuzey Kore'ye enerji yardımı yapılmasına izin verdi.
2008
değiştir- 15 Eylül: Lehman Brothers bankasının çöküşü, dünyadaki mali kriz depremini tetikledi.
- 4 Kasım: Barack Obama, başkanlık seçimini kazandı.
- 15 Kasım: Bush Washington'da mali krizin eşiğindeki dünyanın en güçlü ekonomilerini bir araya getiren G-20 zirvesi düzenledi.
- 14 Aralık: Iraklı bir gazeteci Bağdat'ı ziyaret eden Bush'a ayakkabı fırlattı.
2009
değiştir- 20 Ocak: Bush, başkanlığı ABD'nin ilk Siyahi başkanı Barack Obama'ya devretti.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Seelye, Katharine Q. (16 Nisan 2001). "Bush Celebrates Easter at an Outdoor Service". The New York Times. 13 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2009.
- ^ Cooperman, Alan (16 Eylül 2004). "Openly Religious, to a Point". The Washington Post. 23 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2013.
- ^ Ahles, Dick (24 Aralık 2000). "Bush's Birthplace? It's Deep in the Heart of ... New Haven". The New York Times. 26 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010.
- ^ Winner, Lucky (3 Şubat 2005). "George Walker Bush". Famous Texans. 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008.
- ^ "Bush, Prescott Sheldon, (1895–1972)". Biographical Directory of the United States Congress. 3 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
- ^ "Ancestry of George W. Bush". Wargs.com. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- ^ "An Inventory of Press Office Speech Files at the Texas State Archives, 1986, 1989–2000, undated (bulk 1995–2000)". Texas State Library and Archives Commission. 20 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2008.
- ^ Kristof, Nicholas D. (10 Haziran 2000). "George W. Bush's Journey The Cheerleader: Earning A's in People Skills at Andover". The New York Times. 11 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008.
- ^ Kuper, Simon (3 Aralık 2000). "Ruthian rise of Dubya". The Observer. Londra. 26 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.
- ^ "Biography of President George W. Bush". White House. 26 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2009 – National Archives vasıtasıyla.
- ^ Romano, Lois; Lardner, George Jr. (27 Temmuz 1999). "Bush: So-So Student but a Campus Mover". The Washington Post. 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2009.
- ^ Berkower, Simone. "Cheerleading of the '20s: Epitome of masculinity". Yale Daily News. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2012.
- ^ Feinstein, Jessica; Sabin, Jennifer (7 Ekim 2004). "DKE & YPU: Filling precedential shoes". Yale Daily News. 11 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2009.
- ^ Bush, George W., A Charge to Keep, (1999) 0-688-17441-8.
- ^ Cain, Nick & Growden, Greg "Chapter 21: Ten Peculiar Facts about Rugby" in Rugby Union for Dummies, Chichester: John Wiley and Sons, s. 297 978-0-470-03537-5
- ^ "Self-Deprecating Bush Talks to Yale Grads". Fox News. Associated Press. 21 Mayıs 2001. 19 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008.; "Bush/Gore Grades and SAT Scores". Inside Politics. 17 Haziran 2005. 5 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008.
- ^ "Kerry Grades Near Bush's While at Yale". The New York Times. 8 Haziran 2005. 28 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2012.