Batman (film serisi)
Batman film serisi, DC Comics şirketinin kurgusal bir karakterinin uyarlandığı altı filmden oluşur. Bu filmlerin yapımcılığını ve dağıtımcılığını Warner Bros. Pictures yaptı.
Yönetmen | Tim Burton Joel Schumacher Christopher Nolan Zack Snyder |
---|---|
Oyuncular | Tüm Oyuncular |
Stüdyo | Warner Bros. Pictures Legendary Pictures |
Dağıtıcı | Warner Bros. Pictures |
Cinsi | Sinema filmleri |
Türü | Süper kahraman |
Renk | Renkli |
Yapım yılı | ABD İngiltere |
Çıkış tarih(ler)i | 1989 - ? |
Dil | İngilizce |
Hasılat | 2,3 milyar dolar |
İlk Batman filminin hazırlıkları 1979 yılında başladı. Benjamin Melniker ve Michael Uslan filmi teklif ettikleri ilk üç stüdyodan (Columbia Pictures, United Artist ve Universal Pictures) olumsuz yanıt aldı. 1981'de Warner Bros. şirketi filmi çekmeyi kabul etti.
İlk çekilen Batman filmini Tim Burton yönetti. Devam filmi Batman Dönüyor'u da yöneten Burton, Batman Daima'da yerini Joel Schumacher'e bıraktı. Schumacher'in yönettiği devam filmi Batman & Robin'in başarısızlığından sonra, beşinci bir film daha çekmeyi planlayan Warner Bros. şirketi seriyi bitirme kararı aldı. Yedi yıl sonra yeni bir film için hazırlıklara başlandı ve yönetmenliğe Christopher Nolan getirildi. Batman Başlıyor filmi finansal ve eleştirel olarak başarılı olunca Nolan'ın yönettiği Kara Şövalye adlı devam filmi çekildi.
Filmlerde Batman'i Michael Keaton (Batman, Batman Dönüyor), Val Kilmer (Batman Daima), George Clooney (Batman & Robin), Christian Bale (Batman Başlıyor, Kara Şövalye ve Kara Şövalye Yükseliyor) ve Ben Affleck (Batman v Superman: Adaletin Şafağı, Adalet Birliği Bölüm 1 ve Bölüm 2) canlandırdı.
Gelişim
değiştir1970'li yıllarda Batman'in popüleritesi azalmaya başlamıştı. CBS de "Batman in Outer Space" adlı bir filmi çekmeyi tasarlıyordu. 1979 yılının nisan ayında film haklarını DC Comics'ten satın alan yapımcılar Benjamin Melniker ve Michael Uslan, hazırlıklara başladılar. Uslan'ın dileği "Bob Kane ve Bill Finger'ın eserine sadık kalarak ciddi ve karanlık olan kesin bir uyarlama" yapmaktı."[1] Senaryoyu yazması için Richard Maibaum, filmi yönetmesi için de Guy Hamilton ile anlaşılmasına rağmen, ikili sonradan teklifi reddetti. Uslan en başta stüdyo bulmakta zorlandı. Columbia Pictures ve United Artist filmi reddeden firmalar arasındaydı.[2]
Üzülen Uslan, kendi yazdığı Return of the Batman adlı senaryo taslağını film endüstrisinde gezdirmeye başladı. Uslan sonra kendi metnini The Dark Knight Returns adlı eserle kıyasladı.[1] 1979 yılının Kasım ayında yapımcılar Jon Peters ve Peter Guber proje ile ilgilenmeye başladılar.[3] Dört yapımcı Superman (1978) filminin kazandığı başarının ardından proje için tam doğru zaman olduğunu hissetiler.[4] Uslan, Melniker ve Guber film için çizdikleri resimleri Universal Pictures'e gösterdiler fakat stüdyo tekliflerini geri çevirdi.[5] Hiçbir stüdyonun istemediği filmi kabul eden Warner Bros. Pictures, 1981 yılında filmin bütçesini 15 milyon dolar olarak açıklamasına rağmen film oldukça gecikti.[6]
Tom Mankiewicz, 1983 yılının haziran ayında "The Batman"in senaryosunu tamamladı. Batman'e odaklı öyküde Dick Grayson'un doğuş öyküsü ile birlikte Joker ve Rupert Thorne düşman, Silver St. Cloud da romantik bağ olarak yer alacaktı.[7] Mankiewicz, Steve Englehart'ın sınırlı serisi "Batman: Strange Apparitions" (ISBN 1-56389-500-5) adlı eseri örnek aldı.[8] Englehart ile Strange Apparitions 'da çalışan Marshall Rogers konsept resimlerini çizdi.[5] 20 milyon dolar bütçeli olduğu söylenen The Batman filminin gösterim tarihi 1983 yılının ortasında 1985 olarak ilan edildi. Uslan, Batman rolüyle bilinmeyen bir aktörü, James Gordon rolüyle William Holden'ı ve Alfred Pennyworth rolüyle David Niven'ı istedi.[6] Joe Dante ve Ivan Reitman'a Mankiewicz'in senaryosunu yönetmeleri için teklif götürüldü.[9] Dokuz yazarla dokuz farklı senaryo yazıldı. Çoğu Strange Apparitions'ı temel alıyordu. Yine de Mankiewicz'in senaryosu projeye rehberlik etti.[10]
Burton / Schumacher serisi
değiştirBatman
değiştirTim Burton filmi yönetme görevini 1986 yılında aldı. Steve Englehart ve Julie Hickson, Sam Hamm senaryoyu yazmadan önce filmin atmosferini belirledi.[11][12] A-listesindeki pek çok aktörün adının (Mel Gibson, Pierce Brosnan, Kevin Costner, Charlie Sheen, Tom Selleck ve Bill Murray) Batman rolü için geçmesine rağmen Tim Burton'un seçimi Michael Keaton oldu. Keaton'ın rol için seçilmesi tartışmalara neden oldu. 1988 yılında, birçok gözlemci daha çok komedi filmlerinde yer alan Michael Keaton'ın bu rolün altından kalkabileceğinden şüphe etti.[9] Jack Nicholson da filmin karının belli bir kısmını alabileceği cömert tekliften sonra Joker'i canlandırmayı kabul etti.[3] Nicholson film gösterimden çıktıktan sonra 50 milyon dolar ücret aldı.[6][13][14] Çekimler Pinewood Studios'da Ekim 1988'de başlayıp Ocak 1989'da bitirildi.[15] Bütçesi için verilen rakamlar 30 milyon ve 48 milyon arasında değişmekte.[3] Warren Skaaren, Charles McKeown ve Jonathan Gems de senaryoya katkı da bulundular fakat adları geçmedi.[6][16] Batman birçok olumlu eleştiri aldı ve o zamanki gişe hasılatı rekorlarını kırdı. Film 400 milyon doların üstünde hasılat yaptı.[9] Batman kendisinden sonraki birçok çizgi roman uyarlamasının önünü açtı.[17]
Batman Dönüyor
değiştirBurton en başta devam filmini yönetmeyi istemedi.[4]Sam Hamm filmin hikâyesine Penguen Adam ve Kedi Kadın'ı dahil etti.[18] Burton, Daniel Waters kendisine sağlam bir senaryo verince devam filmini çekmeyi kabul etti. Wesley Strick'in kullanılmayan senaryosunda ise Robin ve Harvey Dent'in ortaya çıkışları anlatılıyordu.[19][20] Kedi Kadın rolünü Michelle Pfeiffer almadan önce Annette Bening yapımcılar ile anlaşmıştı. Fakat Bening hamile kalınca kadrodan çıkarıldı. Sonra ilk filmde Vicki Vale'i de canlandırması gündeme gelen Sean Young rolü çok istemesine rağmen Tim Burton tarafından istenmedi.[21] En sonunda Pfeiffer de karar kılındı. Penguen Adam rolü içinse Danny DeVito ile anlaşıldı.[22] Filmin çekimleri Haziran 1991 tarihinde Burbank, Kaliforniya'daki Warner Bros. stüdyolarında Alican ile başladı. Warner Bros. şirketi Batman Dönüyor filminden büyük bir gişe başarısı beklese de yapım selefinden daha az para kazandı.[23] Film içindeki cinsellik, şiddet ve gotik Penguen Adam tasarımı yüzünden[24] Batman Dönüyor gişede istenilen başarıyı sağlamadıysa da olumlu eleştiriler aldı.[23] McDonald's firması Batman Dönüyor filmi için hazırlanmış promosyonları Happy Meal ile birlikte vermeyi durdurdu[25] Catwoman filmi de filmin bıraktığı miraslardandı.[26]
Batman Daima
değiştirBatman Dönüyor filminin uğradığı mali başarısızlıktan sonra Warner Bros. şirketi baskılarını arttırmaya başladı. Stüdyo filmin genel izleyiciye hitap etmesini kararlaştırdı. Tim Burton yapımcı olmayı karar verirken onun yerine Joel Schumacher geçti.[27] Buna rağmen filmin gidişatını beğenmeyen Michael Keaton, Batman rolünü tekrar oynamak istemedi.[28] Yapımın çekimleri 1994 yılının Kasım ayında başladı.[29] Val Kilmer burada Michael Keaton'ın yerini alırken, Robin'i Chris O'Donnell oynadı. Robin rolü için Leonardo DiCaprio'nun da adı geçmişti. Nicole Kidman'ın canlandırdığı Dr. Chase Meridian'ı oynamaları için Robin Wright Penn, Jeanne Tripplehorn ve Linda Hamilton ile görüşüldü. Yapımcıların favorisi Penn'di.[30] Fakat rolü Kidman aldı. Joel Schumacher de Riddler rolünü Michael Jackson veya Robin Williams'ın[31] oynamasını istiyordu. Fakat isteği gerçekleşemedi ve rolü Jim Carrey aldı. Bob Kane'nin eşi Elizabeth Sanders da yapımda küçük bir rol aldı. İlk filmde Harvey Dent'i oynayan Billy Dee Williams bu filmde yer almadığı için tazminat aldı. Batman Daima, 16 Haziran 1995'te vizyona girdi ve toplamda 350 milyon dolar kazandı. Fakat film olumsuz eleştiriler ile karşılaştı.[32]
Batman & Robin
değiştirWarner Bros. Pictures 1997 yılında serinin yeni filminin gösterime girmesini kararlaştırdı.[33] Filmin çekimleri Eylül 1996'da başlayıp[34] Ekim 1997'de[35] bitti. Önceki film Batman Daima 'da yarasa adamı oynayan Val Kilmer'ın yerine George Clooney geldi. Arnold Schwarzenegger Mr. Freeze, Uma Thurman Poison Ivy, Alicia Silverstone da Batgirl karakterleri ile filmin oyuncu kadrosuna katıldı. Mr. Freeze için ilk düşünülen isimler Sylvester Stallone ve Patrick Stewart'tı.[36] Schwarzenegger film için 25 milyon dolar ücter aldı. Uma Thurman rolü almadan önce Poison Ivy'yi canlandırması için de Demi Moore isteniyordu. Ama Moore teklifi reddetti.[36] Batman & Robin, 20 Haziran 1997 tarihinde gösterime girdi ve yine olumsuz eleştiriler aldı.[37] Film az bir mali başarı elde ederken[38] Schumacher'in filminde yer alan homoseksüellik imaları sert eleştiriler aldı.[39] Batman & Robin, Altın Ahududu Ödülleri'nde birçok dalda yer aldı[40] ve tüm zamanların en kötü çizgi roman uyarlamalarından biri oldu.[41]
Batman V
değiştirBatman Triumphant
değiştirWarner Bros. şirketi seriyi düzlüğe çıkarmanını yollarını arıyordu. Yeni devam filmini yönetmesi için de Joel Schumacher düşünülüyordu. Fakat Schumacher ile Batman Daima ve Batman & Robin filmlerinde çalışan Akiva Goldsman geri dönmek istemedi.[42] 1996 yılında Warner Bros. ve Schumacher beşinci Batman filmini yazması için Mark Protosevich'i kiraladılar.[33] Projenin 1999'da gösterime gireceği ilan edildi.[33] Adı Batman Triumphant olan senaryonun kötü adamı Scarecrow'du. Bazı toksinler kullanan Scarecrow Joker'i diriltiyordu. Harley Quinn de Joker'in kız kardeşi olarak destekleyici bir rolde yer alıyordu.[43] George Clooney ve Chris O'Donnell da Batman & Robin filmindeki rollerini tekrar edeceklerdi.[44] Jack Nicholson'un Joker olarak geri dönmesi bekleniyordu. Steve Buscemi, Jeff Goldblum, Christopher Lloyd, Jeremy Irons ve Brad Dourif, Scarecrow rolü için gündeme geldiler. Harley Quinn rolü içinse Madonna ve Jennifer Tilly düşünülüyordu.[45] Sonra film Andrew Davis'in eline geçti. Batman'i güreşçi Bret Hart, Robin'i Vincent Kartheiser, Scarecrow'u da Crispin Glover canlandıracaktı.[46] Ama Batman & Robin filminin hem eleştirel ve de finansal açıdan istenilen başarının çok altında kalması yüzünde Warner Bros. Batman Triumphant projesinden vazgeçti. Stüdyo Batman Beyond'u gerçek filme dönüştürme ve Frank Miller'ın Batman : Year One isimli çizgi romanın uyarlamasına önem verdi.[47] Çoğu yönetici bu fikre yeşil ışık yaktı.[47] Schumacher "kendimi sinema kültürüne iyi bir Batman filmi veremediğim için borçlu hissediyorum. Eğer filmi çekebilseydim filmin temellerini kaynak alacak ve Kara Şövalye'yi daha iyi karanlık bir şekilde çizecektim." dedi. Warner Bros. Pictures 1998 yılında Batman: Year One filmini duyurdu.[48]
Batman: Dark Knight
değiştirWarner Bros. ve Joel Schumacher Year One projesiyle ilgilenmesine karşın Batman fanatiği Lee Shapiro ve Stephen Wise 1998 yılında Batman: DarKnight projesini stüdyoya önerdiler. DarKnight hikâyesinde Bruce Wayne ortağı Dick Grayson'ın okuduğu Gotham üniversitesinde garip kavgalar yaşanıyordu.[49] Dr. Jonathan Crane, Gotham Üniversitesi'nde bazı deneyler yapıyordu. Dr. Kirk Langstrom, Crane yüzünden Man-Bat isimli yaratığa dönüşür. Gotham şehrinin vatandaşları Man-Bat'in kana susamış Batman olduğunun zannederler. Bruce Wayne de Man-bat'in gizli kimliğini bulmaya çalışır. Man-Bat kendi içinde "insan-canavar" çatışması yaşarken Dr. Crane de Gotham üniversitesinden kovulmasının intikamını almaya çalışır. Warner Bros. bu hikâyeyi fazla düşünmeden reddetti ve Batman: Year One isimli hikâyeye odaklandı.[50]
Beyond ve Year One
değiştirAralık 2000'de Scott Rosenberg Batman: Year One 'nın senaryosunun yazmaya başladı. 2000 yılında Paul Dini, Neal Stephenson ave Boaz Yakin Batman Beyond 'un senaryosunun yazmaları için ayrıca Yakin, yönetmesi için de tutuldular.[51] Film Warner Bros.'un TV'da yayınlanan animasyon filmini temel alacaktı.[52] Fakat Warner Bros. Batman Beyond projesinden vazgeçerek Batman: Year One 'a yöneldi.
Yapımcılar görevi Joel Schumacher'den devralıp filmi yönetmesi için Darren Aronofsky ile ilgileniyorlardı. Aronofsky filmin uyarlanacağı romanda ve Ronin 'de Frank Miller ile çalışmıştı.[53] Yeni bir seriye başlanacak seride bu romandan ilham alacak olan Aronofsky "Batman için hayal ettiğim her şeyi hayata geçireceğim! Her şeyi! Biz tamamen yeni bir seriye başlıyoruz" dedi.[54] Matthew Libatique ile setleri düzenlemeye başlayan Aronofsky, Batman'i canlandırması içinse bu rolü Batman Başlıyor filminde oynayan Christian Bale'i düşünüyordu.[55] Aronofsky ayrıca, Frank Miller'ın The Dark Knight Returns adlı çizgi romanının uyarlamasını Clint Eastwood veya Paul Newman ile Tokyo'da çekmeyi tecih ettiği yönünde şakalar yapıyordu.[56] Warner Bros. aynı zamanda Catwoman filmi için de çalışmalar yapıyordu. Fakat stüdyo 2002 yılında Batman: Year One 'dan vazgeçip Batman vs. Superman projesine döndü.[57]
Batman v Superman
değiştirWarner Bros. Pictures, J. J. Abrams'ın Superman: Flyby adlı senaryosunu yönetmesi için McG'yi düşünüyordu.[58] Ama McG projeden ayrılarak Charlie'nin Melekleri: Tam Gaz adlı filme yöneldi.[59] Sonra da yönetilmesi için Wolfgang Petersen ile anlaşılan filmin[60] yerine Ağustos 2001'de[61] Andrew Kevin Walker'ın Batman vs. Superman isimli senaryosundan hareketle çekilecek proje geldi. Bu film için de Wolfgang Petersen düşünülüyordu. Bilinmeyen sebeplerden dolayı Batman vs. Superman filminin senaryosunu tekrar yazması için Akiva Goldsman kiralandı.[60]
Goldsman'ın 21 Haziran 2001'de biten taslağı şöyleydi; Bruce Wayne yaşadığı zorluklardan dolayı suç ile mücadeleden ayrılmayı düşünür. Ölen Dick Grayson, Alfred Pennyworth ve James Gordon'un yokluğunda depresyonda olan Bruce, Elizabeth Miller'dan destek alır. Bu arada da Clark Kent de Lois Lane ile boşanma sürecindedir. Clark ve Bruce yakın arkadaşlardır. Balayından sonra Joker, Elizabeth'i öldürür ve Bruce Wayne intikam çalışmalarına başlar. Bruce onun ölümü için Clark'ı suçlar ve birbirleriyle savaşmaya başlarlar. Lex Luthor da ikisinin bu durumunu fırsat bilerek kendi planlarını uygulamaya çalışır. İkisi güçlerini birleştirir ve Luthor'u durdurur.[62]
Christian Bale ve Josh Hartnett, Batman ve Superman rolleri için düşünülüyordu. Bale daha sonra Batman Başlıyor adlı filmde yer aldı.[59][63] Filmin yapımına 2003 yılında başlanacaktı ve gösterim tarihi de 2004 yazı olacaktı.[64] Warner Bros. projeye yeşil ışık yakmasına rağmen Wolfgang Petersen Truva (2004) filmini yönetmek için projeden ayrıldı.[47] Warner Bros. şirketi de Superman: Flyby filmine ve yeni Batman serisine ağırlık verdi.
Sonuç
değiştirKasım 2002'de çizgi roman yazarı Joss Whedon'ın projesi Warner'dan geri döndü. Aralık 2003'te yeni Batman serisinin ilk filmini yönetmesi için Christopher Nolan ile anlaşıldı ve ortaya Batman Başlıyor filmi çıktı.[65]
Sonrası
değiştirNolan'ın Batman üçlemesinin Kara Şövalye Yükseliyor filmiyle bitmesinin ardından, Haziran 2013'te Warner Bros. yönetmen Zack Snyder ve senarist David S. Goyer'in Çelik Adam filminin devamı için geri döneceklerini açıkladı. Filmin yayını için 2014 düşünülüyordu.[66] Diğer ay Snyder, San Diego Comic-Con International'a Çelik Adam filminin devamını doğruladı. Artık yeni yayın tarihi 2015 olarak ayarlanmıştı ve Superman ve Batman ilk defa sinematik biçimde tanışacaklardı. Goyer ve Snyder hikâyeyi ortak yazarken, Goyer senaryoyu tek başına yazdı.[67][68] Christopher Nolan'da yönetici yapımcı oldu.[69] Batman v Superman: Adaletin Şafağı filmi 25 Mart 2016 tarihinde gösterime girdi.
Christopher Nolan serisi
değiştirBatman Başlıyor (2005)
değiştirİlk başta filmi David Fincher yönetecekti. Sonradan teklifi reddetti.[70] Onun yerine seçilen yönetmen Christopher Nolan ve yardımcı senarist David S. Goyer 2003 yılında[65][71] Batman Başlıyor filmini yazmaya başlarken karakterin gerçek kişiliğine sadık kalıp ortaya humanizm ve realizmden beslenen bir film çıkarmaya çalıştılar.[72] Çekimleri İngiltere ve Chicago'da gerçekleştirilen[73][74] filmde bilgisayar desteğinden çok az faydalanıldı. Film için yeni Batmobile ve yarasa mağarası yaratıldı.[75][76] Batman Başlıyor finansal ve eleştirel açıdan başarılı oldu. Film 15 Haziran 2005 günü ABD ve Kanada'da 3,858 sinema salonunda gösterime girdi. Açılış haftasında 48 milyon dolar kazanan yapım toplamda 370 milyon dolar gişe hasılatı elde etti. Rotten Tomatoes sitesinde yapılan yorumların %84'ü olumlu yöndeydi.[77] Eleştirmenler bu filmin öncekilere oranla çizgi romandaki karakterlerin dünyası ile daha çok benzediğini ve karanlık olduğunu söyledi.[77] Batman Begins karakterin Hollywood'taki popüleritesini artırdı.[78]
Kara Şövalye (2008)
değiştirDevam filminde tekrar yönetmenlik koltuğuna oturan Christopher Nolan bu filmde yardımcı yazar olarak yanına kardeşi Jonathan'ı aldı. Heath Ledger'in canlandırdığı Joker ve Aaron Eckhart'ın hayat verdiği İki Yüz gibi yeni karakterlerin eklendiği filmin çekimleri 2007 Nisan'ında Chicago şehrinde başladı. Diğer çekimler Pinewood Stüdyoları'nda ve Hong Kong'da yapıldı. 22 Aralık'ta filmin oyuncularından Heath Ledger, dairesinde aşırı dozda aldığı ilaç yüzünden ölü olarak bulundu. Filmin ilk çıkan afişlerinde ve fragmanlarında Heath Ledger'in Joker'ine odaklanan Warner Bros. oyuncunun ölümünden sonra karaktere tekrar ağırlık verdi.[79][80] Filmin galası 16 Temmuz'da yapıldı ve ilk haftasında rekor sayıda bilet sattı. Çok olumlu eleştiriler alan film önceki filmin gişe hasılatı geçerek Amerika'da 500 milyon dolar kazandı ve haftalarca box office listesinin zirvesinde yer aldı.[81] Sekiz dalda Akademi Ödülü'ne aday oldu. En İyi Yardımcı Aktör ve En İyi Ses Kurgusu ödüllerini kazandı.
Kara Şövalye Yükseliyor (2012)
değiştirWarner Bros. Pictures yöneticilerinden Jeff Robinov üçüncü filmin 2011 yılında gösterime gireceğini açıkladı.[82] Devam filmini çekmek istemeyen Nolan "Hikâye beni çekebilecek mi? En önemli soru bu. Kendime şunu soruyorum: Kaç tane iyi bir üçüncü devam filmi var ki?".[83] Gary Oldman, Nolan'ın döneceğinden emin olduğunu,[84] Bale de Nolan geri dönerse kendisinin de geri döneceğini söyledi.[85] Oldman üçüncü filmde Gordon ve Batman'in daha çok yakınlaşacağını belirtti.[86] Ayrıca filmin kötüsünün Riddler olacağını da ekledi.[87] Nolan da eğer filmi yönetirse Robin'in olmayacağını açıkladı.[88] Christian Bale de devam filminde Robin'in olması durumunda asla oynamayacağını belirtti.[1]19 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayrıca Nolan Penguen'in filmde yer almasının zor olacağını söyleyerek "Filmin içine onu koymak zor olacaktır" dedi.[89]
27 Temmuz 2012 tarihinde vizyona giren filmde Bruce Wayne rolünü tekrar Christian Bale üstlenirken Kedi Kadın rolünü Anne Hathaway oynadı ve film olumlu eleştiriler aldı. Filmde diğer roller ise Lucius Fox'u Morgan Freeman Miranda rolünü Marion Cotillard ve Alfred rolünde ise isim değişmedi ve rolü Michael Caine üstlendi. Yönetmen koltuğunda ise 3. kez Christopher Nolan oturdu. Filmin senaristliğinde yine Christopher Nolan'ın kardeşi Jonathan Nolan'a David S. Goyer ve Bob Kane eşlik etti. 250 milyon dolar bütçeli film açılış haftasında ABD'de 160 Milyon dolar kazandırdı. Filmin sadece ABD'deki gösterimlerinde 4404 salonda 422 Milyon dolar dolar kazandırdığı tahmin ediliyor.[90]
Zack Snyder serisi
değiştirBatman v Superman: Adaletin Şafağı (2016)
değiştirFilmin resmi ismi Batman v Superman: Adalet'in Şafağı Mayıs 2014 yılında ortaya çıktı.[91] Snyder ''vs'' yerine ''v'' kullanıldığını belirtti.[92] Snyder'a göre film Kara Şövalye Dönüyor adlı çizgi romandan esinlendi.[93] Kasım 2013'te ancak Snyder filmin çizgi romandan uyarlanmayacağını söyledi.[94] Film Çelik Adam filmine takiben tasarlandı.
Filmin oyuncu kadrosunda Superman rolünde Henry Cavill yer alırken Batman rolünde ise Ben Affleck yer aldı. Filmde aynı zamanda Wonder Woman (Gal Gadot), Aquaman (Jason Momoa), Cyborg (Ray Fisher) ve Flash (Ezra Miller) karakterleri de yer aldı. Lois Lane rolünü Çelik Adam filminden Amy Adams oynarken, Lex Luthor rolünü Jesse Eisenberg oynadı. Alfred Pennyworth rolünü ise Jeremy Irons oynadı.
25 Mart 2016'da gösterime giren film eleştirmenlerden olumsuz yorumlar aldı.
Adalet Birliği Bölüm 1 (2017)
değiştirŞubat 2007'de Warner Bros. karı koca olan Michele ve Kieran Mulroney'i Adalet Birliği filminin senaryosunu yazması için tuttuğunu açıkladı.[95] Michele ve Kiernan Mulroney resmi olarak Adalet Birliği: Ölümlü[96] isimli senaryolarını Warner Bros.'a sundular. George Miller Eylül 2007'de yönetmenlik için imzayı attı.[97] Warner Bros. ve Miller çekimlere derhal başlamak istedi[98] fakat yapım üç ay ileri atıldı.[99] Adalet Birliği: Ölümlü aslında Sydney'de çekilecekti.[100] Fakat Avustralya hükûmeti, yeterince Avustralyalı oyuncuya yer vermediklerini hissettiklerinden dolayı Warner Bros.'un %40'lık vergi indirimini reddetti.[100][101]
Yapımın gecikmeye devam etmesi ve Temmuz 2008'de Kara Şövalye'nin başarısıyla[102] Warner Bros. ana kahramanın bireysel filminin gelişimine odaklandı ve Batman üçlemesini 2012'de Kara Şövalye Yükseliyor filmiyle bitirmesi için Christopher Nolan'a izin verdi. 2013'te Çelik Adam filminin yayınlanmasıyla birlikte Goyer devam filmi yanı sıra Beall'in taslağının hurdaya dönmesiyle Adalet Birliği filminin de senaryosunu yazmak için tutuldu.[103] Daha sonra devam filmi Batman v Superman: Adaletin Şafağı olarak açıklandı. Nisan 2014'te Zack Snyder'ın, Goyer'in Adalet Birliği senaryosuna yönetmenlik edeceği açıklandı.[104]
Batman/Bruce Wayne
değiştir1989 yılında çekilen Batman filminde suçla mücadele eden zengin iş insanını Michael Keaton canlandırdı. Keaton, Frank Miller'ın The Dark Knight Returns adlı eserini görene kadar, Adam West'in 1960'larda yayınlanan dizideki Batman portresinden kaynak almayı planlıyordu. İlk başta rolün altından kalkabileceği şüpheler doğuran Michael Keaton, hakkında yapılan eleştirileri haksız çıkararak yarasa adam rolünde beğeni topladı. Birçok yerde Batman'i canlandıran en iyi aktör olarak kabul gördü.[105]
Keaton, Tim Burton'ın yönetmenlik görevini bırakıp yapımcı olmasından sonra Batman Daima filminde rol alması için gelen teklifi reddetti. Alec Baldwin ve Kurt Russell'ın[106] adlarının geçtiği role Val Kilmer seçildi. Roger Ebert, Kilmer'ın performansının Keaton kadar olmasa da iyi olduğunu yazdı.[107]
Batman Daima filmiden sonra devam filminde yer almak istemeyen Kilmer'ın yerine bu sefer George Clooney geldi. O sıralarda yıldızı yeni yeni parlamış olan Clooney için genel görüş, rolde başarılı olmadığıydı. Homoseksüellik imalarının bulunduğu filmde Clooney karakteri bir eşcinsel gibi oynadığını söyledi.
Batman: Year One ve Batman vs. Superman adlı gerçekleşmeyen projelerde Batman'i oynaması düşünülen Christian Bale, 2005 yılında gösterime giren Batman Başlıyor ve onun 2008 yapımı devam filmi Kara Şövalye'de karaktere hayat verdi. Daha önce oynadığı Makinist filminde rolü gereği kilo verip zayıflayan Bale Batman Başlıyor için kilo aldı ve ağırlık çalıştı. Bale performansı genel olarak olumlu eleştiriler aldı.
Batman v Superman: Adaletin Şafağı filmi için Batman rolüne Ben Affleck seçildi. Affleck başlangıçta Batman rolü için isteksizdi. ''Kendimi geleneksel kalıpta zinde hissetmiyordum. Fakat sonra Zack bana fikri gösterdi ve bu Nolan ve Bale'ın yaptığı harika filmlerden farklı olacaktı. Heyecanlanmıştım''[108] diyen Affleck, kadroya girmesi yüzünden çizgi roman hayranları tarafından önemli tepkiler aldı. Rolden alınması için birçok çevrimiçi dilekçe talep edildi. Affleck, önceki Batman oyuncularının aksine rol için protestocular tarafından gözünün yeterince korkutulduğunu düşünmedi.[109]
Müzik
değiştir1989 yılında çekilen Batman filminin müziklerini ilk defa bir aksiyon filminde çalışan Danny Elfman besteledi. Yapım için çıkarılan soundtrack albümü ise Prince tarafından hazırlandı. Batman Returns 'te de çalışan Elfman Batman Daima 'da yerini Elliot Goldenthal'a bıraktı. Goldenthal, Batman & Robin filminde de besteci olarak yer aldı.
Christopher Nolan'ın "Batman Begins" ve "Kara Şövalye" filmlerinin müziklerini ise Hans Zimmer ve James Newton Howard besteledi. Kara Şövalye filminde Joker'in tema müziğini Zimmer, İki Yüz'ün tema müziğini Howard hazırladı. Howard ve Zimmer'in eseri olan parçaların yer aldığı iki filmin soundtrack albümü de iyi satış oranları yakaldı.
Chtistopher Nolan'ın Batman üçlemesinin ve gene Çelik Adam filminin müziklerini besteleyen Hans Zimmer, "Batman v Superman: Adaletin Şafağı" filminin müziklerini de besteledi. Nolan'ın Batman karakterinden kurulmuş aynı temayı işledi,[110] yeni bir tema kullanmadı. Ayrıca Junkie XL'de beste için iş birliği yaptı ve Batman içinde beste yaptı.
Karakterler
değiştirHasılat Listesi
değiştirGişe hasılatı
değiştirFilm | Gösterim tarihi | Gişe başarısı | Box office sırası | Kaynak | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ABD gösterim tarihi | Tüm Dünya'da gösterim tarihi | ABD gişe hasılatı | ABD dışı hasılat | Toplam hasılat | ABD'de en çok kazananlar sırası | Tüm zamanların en çok kazanan filmleri sırası | ||
Batman | 23 Haziran, 1989 | 23 Haziran, 1989 | 251.188.924$ | 160.160.000$ | 411.348.924$ | 44 | 92 | [111] |
Batman Dönüyor | 19 Haziran, 1992 | 19 Haziran, 1992 | 162.831.698$ | 104.000.000$ | 266.831.698$ | 143 | 224 | [112] |
Batman Daima | 16 Haziran, 1995 | 16 Haziran, 1995 | 184.031.112$ | 152.500.000$ | 336.531.112$ | 101 | 150 | [113] |
Batman & Robin | 20 Haziran, 1997 | 20 Haziran, 1997 | 107.325.195$ | 130.881.927$ | 238.207.122$ | 340 | 268 | [114] |
Batman Başlıyor | 15 Haziran, 2005 | 15 Haziran, 2005 | 205.343.774$ | 166.510.009$ | $371.853.783$ | 81 | 111 | [115] |
Kara Şövalye | 18 Temmuz, 2008 | 16 Temmuz, 2008 | 529.325.841$ | 465.800.000$ | 995.125.841$ | 2 | 4 | [116] |
Batman serisi | 1.438.663.514$ | 1.178.376.456$ | 2.627.784.981$ |
Eleştiriler
değiştirFilm | Rotten Tomatoes | Metacritic | Yahoo! Movies | |
---|---|---|---|---|
Genel eleştiriler | Üst düzey eleştiriler | |||
Batman | 69% (49 eleştiri)[117] | 57% (7 eleştiri)[118] | 66% (17 eleştiri)[119] | B- (5 eleştiri)[120] |
Batman Dönüyor | 79% (43 eleştiri)[24] | 57% (7 eleştiri)[121] | B (5 eleştiri)[122] | |
Batman Daima | 43% (49 eleştiri)[32] | 69% (13 eleştiri)[123] | 51% (23 eleştiri)[124] | B- (9 eleştiri)[125] |
Batman & Robin | 12% (58 eleştiri)[37] | 20% (15 eleştiri)[126] | 28% (21 eleştiri)[127] | C- (9 eleştiri)[128] |
Batman Başlıyor | 84% (249 eleştiri)[77] | 62% (42 eleştiri)[129] | 70% (41 eleştiri)[130] | B+ (15 eleştiri)[131] |
Kara Şövalye | 94% (261 eleştiri)[81] | 90% (40 eleştiri)[132] | 82% (36 eleştiri)[133] | A- (14 eleştiri)[134] |
Ayrıca bakınız
değiştir- Batman (1966 film)
- The Batman (2021)
Kaynakça
değiştir- ^ a b Bill "Jett Ramey" (8 Kasım 2005). "An Interview With Michael Uslan - Part 1". Batman-on-Film.com. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2008.
- ^ Bill "Jett" Ramey (11 Kasım 2005). "An Interview With Michael Uslan - Part 2". Batman-on-Film.com. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2008.
- ^ a b c Nancy Griffin; Kim Masters (1997). "Hit Men". Hit & Run: How Jon Peters and Peter Guber Took Sony For A Ride In Hollywood. Simon & Schuster. s. 158-174. ISBN 0-684-80931-1.
- ^ a b Alan Jones. "Batman in Production". Cinefantastique. Etkinlik zamanı: November 1989. s. 75-88.
- ^ a b Michael Uslan, Benjamin Melniker, Peter Guber, Tom Mankiewicz, Sam Hamm, Shadows of the Bat: The Cinematic Saga of the Dark Knight—The Road to Gotham City, 2005, Warner Home Video
- ^ a b c d Alan Jones (Kasım 1989). "Batman". Cinefantastique. s. 55-67.
- ^ Stax (1 Aralık 2001). "The Stax Report Special Edition: Script Review of The Batman". IGN. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2008.
- ^ Taylor L. White (Temmuz 1989). "Batman". Cinefantastique. s. 33-40.
- ^ a b c Mark Salisbury; Tim Burton (2006). "Batman". Burton on Burton. Londra: Faber and Faber. s. 70-83. ISBN 0-571-22926-3.
- ^ Ken Hanke (1999). "Going Batty in Britain". Tim Burton: An Unauthorized Biography of the Filmmaker. Renaissance Books. s. 75-85. 1-58063-162-2.
- ^ Mark Salisbury; Tim Burton (2006). "Batman". Burton on Burton. Londra: Faber and Faber. s. 70-83. ISBN 0-571-22926-3.
- ^ "Batman". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2007.
- ^ Stephen Rebello (Kasım 1989). "Sam Hamm - Screenwriter". Cinefantastique. s. 34-41.
- ^ Iain Johnstone (Ağustos 1989). "Dark Knight in the City of Dreams". Empire. s. 46-54.
- ^ Joe Morgenstern (1989-04-09). "Tim Burton, Batman and The Joker", The New York Times. Retrieved on 26 October 2008.
- ^ Salisbury, Burton, p.145
- ^ Geoff Boucher (15 Ekim 2008). "Tim Burton talks about Johnny Depp, 'Alice in Wonderland' and 'The Dark Knight'". Los Angeles Times.
- ^ Jeffrey Resner (August 1992). "Three Go Mad in Gotham", Empire, pp. 39—46. Retrieved on 2008-08-14.
- ^ Judy Sloane (August 1995). "Daniel Waters on Writing", Film Review, pp. 67—69. Retrieved on 2008-08-14.
- ^ David Hughes (2003). "Batman". Comic Book Movies. Virgin Books. s. 33—46. ISBN 0-7535-0767-6.
- ^ "Big-Game Hunting". Entertainment Weekly. 9 Ağustos 1991. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.
- ^ "Big-Game Hunting". Entertainment Weekly. 9 Ağustos 1991. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.
- ^ a b Salisbury, Burton, p.102-114
- ^ a b "Batman Returns". Rotten Tomatoes. 26 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ Olly Richards (Eylül 1992). "Trouble in Gotham", Empire, pp. 21—23. Retrieved on 2008-08-14.
- ^ Michael Fleming (17 Haziran 1993). "Dish". Variety. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.
- ^ "Batman 3". Entertainment Weekly. 1 Ekim 1993. 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
- ^ Jeff Gordinier (15 Temmuz 1994). "Next at Batman". Entertainment Weekly. 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
- ^ Benjamin Svetkey (12 Temmuz 1996). "Holy Happy Set!". Entertainment Weekly. 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
- ^ Judy Brennan (3 Haziran 1994). "Batman Battles New Bat Villains". Entertainment Weekly. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
- ^ Cindy Pearlman (17 Aralık 1993). "Flashes: No Joker". Entertainment Weekly. 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
- ^ a b "Batman Forever". Rotten Tomatoes. 14 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ a b c Michael Fleming (21 Şubat 1997). "Helmer's 3rd At Bat". Variety. 12 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ Degen Pener (13 Eylül 1996). "Holy Hearsay". Entertainment Weekly. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ Anita M. Busch (10 Ocak 1997). "Schumacher on 'Popcorn'". Variety. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ a b Jeff Gordinier; Jeffrey Wells (15 Aralık 1995). "Bat Signal". Entertainment Weekly. 25 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008.
- ^ a b "Batman & Robin". Rotten Tomatoes. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ Dave Karger (11 Temmuz 1997). "Big Chill". Entertainment Weekly. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ Joel Schumacher, Peter MacGregor-Scott, Chris O'Donnell, Val Kilmer, Uma Thurman, John Glover, Shadows of the Bat: The Cinematic Saga of the Dark Knight Part 6-Batman Unbound, 2005, Warner Home Video
- ^ "1998 Razzie Awards". 7 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008.
- ^ "Comix Worst to Best: Batman & Robin (1997)". 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008.
- ^ Michael Mallory; Michael Fleming (5 Mart 1997). "Holy caped caper, IV". Variety. 15 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ Brian Linder (27 Temmuz 2000). "Rumblings From Gotham". IGN. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Michael Fleming (11 Kasım 1997). "Schumacher trims sails". Variety. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008.
- ^ "Who was considered for Batman Triumphant?". notstarring. 27 Temmuz 2000. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Empire Türkiye dergisi Temmuz sayısı sayfa 47
- ^ a b c David Hughes (March 2004). "The Dark Knight Strikes Out", Tales From Development Hell. London: Titan Books, 192—211. ISBN 1-84023-691-4.
- ^ Jeff Jensen (4 Aralık 1998). "Winging It". Entertainment Weekly. 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Bill "Jett" Ramey (2005-07-28). "Interview: Lee Shapiro", Batman-on-Film. Retrieved on 18 October 2008
- ^ Bill "Jett" Ramey (28 Temmuz 2005). "Interview: Lee Shapiro". Batman-on-Film. 25 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2008.
- ^ Brian Linder (9 Mart 2000). "Rosenberg Won't Penn Batman 5". IGN. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Dana Harris (21 Eylül 2000). "WB sends Pi guy into the Bat Cave". Variety. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Brian Linder (16 Ekim 2000). "The Bat-Men Speak". IGN. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Brian Linder (6 Aralık 2000). "Aronofsky Talks Batman: Year One...Again". IGN. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Andrew O. Thompson (8 Kasım 2000). "Matthew Libatique". Variety. 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Dan Jolin (Temmuz 2008). "Batman Never". Empire. s. 47.
- ^ Dana Harris (30 Haziran 2002). "WB: fewer pix, more punch". Variety. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ David Hughes (2003). Comic Book Movies. Virgin Books. s. p.21-2. ISBN 0-7535-0767-6.
- ^ a b Daniel Fierman; Nancy Miller; Brian M. Raftery (14 Mart 2003). "Stallville?". Entertainment Weekly. 24 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2008.
- ^ a b Brian M. Raftery; Nancy Miller (9 Temmuz 2002). "Dynamic Duel". Entertainment Weekly. 6 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
- ^ Brian Linder (9 Ağustos 2001). "More Batman, Superman Insanity at WB". IGN. 27 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
- ^ Akiva Goldsman (21 Haziran 2002). "Batman vs Superman 2nd Draft" (PDF). Daily Scripts. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ekim 2007.
- ^ Stax (13 Ağustos 2002). "Batman vs. Superman Shelved!". IGN. 10 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
- ^ Brian Linder (9 Temmuz 2002). "Batman vs. Superman in '04". IGN. 25 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
- ^ a b Michael Flemming (27 Ocak 2003). "Batman captures director Nolan". Variety. 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ https://web.archive.org/web/20140307080925/http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424127887323836504578549641408007794 Erişim tarihi: 17 Haziran 2013
- ^ https://web.archive.org/web/20150409103510/http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/superman-batman-film-set-comic-589521 Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013
- ^ https://web.archive.org/web/20150906190250/http://herocomplex.latimes.com/movies/comic-con-2013-superman-batman-movie-will-follow-man-of-steel/ Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013
- ^ http://www.hollywoodreporter.com/news/ben-affleck-first-choice-batman-740292 14 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2014
- ^ "David Fincher biography". IMDB. 9 Mart 2007. 17 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Claude Brodesser; Cathy Dunkley (26 Mart 2003). "Inside Move: WB jump starts Batmobile". Variety. Erişim tarihi: 2 Kasım 2006.
- ^ Marc Graser; Cathy Dunkley (8 Şubat 2004). "The bat and the beautiful". Variety. 26 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2006.
- ^ "'Batman Begins' goes to the source". The Kansas City Star. 25 Haziran 2004.
- ^ "35 East Wacker Drive". Emporis. 2007. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2007.
- ^ Brain, Marshall. "How the Batmobile Works". HowStuffWorks. 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2006.
- ^ "Batman Begins Production Notes - The Batsuit & Gadgetry". Warner Brothers. 18 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2006.
- ^ a b c "Batman Begins". Rotten Tomatoes. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ Shawn Adler (14 Ağustos 2008). "'He-Man' Movie Will Go Realistic: 'We're Not Talking About Putting Nipples On The Trapjaw Suit'". MTV Movies Blog. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2008.
- ^ Marshall Crook; Peter Sanders (24 Ocak 2008). "Advertising: Will Marketing Change After Star's Death?". The Wall Street Journal. s. B1. 4 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2008.
- ^ "Ledger's Death Puts Last Films in a Bind". CNN. 24 Ocak 2008. 26 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2008.
- ^ a b "The Dark Knight". Rotten Tomatoes. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ Lauren A.E. Schuker (22 Ağustos 2008). "Warner Bets on Fewer, Bigger Movies". The Wall Street Journal. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2008.
- ^ Geoff Boucher. "Christopher Nolan on 'Dark Knight' and its box-office billion: 'It's mystifying to me'". Los Angeles Times. Etkinlik zamanı: 2008-10-27. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2008.
- ^ Rob Allsletter. "The Dark Knight's Future". Comics Continuum. Etkinlik zamanı: 2008-06-30. 21 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008.
- ^ Charlene Chang. "Christian Bale talks 'Dark Knight' follow-up and 'Terminator Salvation'". Etkinlik zamanı: 2008-06-30. 3 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008.
- ^ Stephanie Sanchez. "Interview: Gary Oldman Talks The Dark Knight". IESB. Etkinlik zamanı: 2008-07-08. 20 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008.
- ^ "Will Chris Nolan Recast the Joker for Batman 3 or Will the Riddler Take His Place?". MovieWeb. 29 Haziran 2008. 1 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008.
- ^ "Nolan on Robin in Batman Sequels". Superhero Hype!. 23 Haziran 2005. 9 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2006.
- ^ Matthew Belloni (Kasım 2006). "Q+A: Christopher Nolan". Esquire. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2006.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ https://web.archive.org/web/20151208171218/http://variety.com/2014/film/news/batman-superman-titled-batman-v-superman-dawn-of-justice-1201188157/ Erişim tarihi: 3 Kasım 2014
- ^ http://www.usatoday.com/story/life/movies/2014/07/03/henry-cavill-batman-superman-movie-first-look/11310229/ 10 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015
- ^ https://web.archive.org/web/20150423005514/http://io9.com/theyre-doing-a-superman-batman-movie-but-thats-not-851711013 Erişim tarihi: 22 Temmuz 2013
- ^ https://web.archive.org/web/20150521115342/http://comicbook.com/blog/2013/11/12/zack-snyder-clarifies-batman-vs-superman-is-not-an-adaptation-of-frank-millers-the-dark-knight-returns Erişim tarihi: 13 Kasım 2013
- ^ Pamela McClintock; Ben Fritz (22 Şubat 2007). "'Justice' prevails for Warner Bros". Variety. 23 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2007.
- ^ Michaela Boland (28 Mart 2008). "Will Australia get Justice League?". Variety. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008.
- ^ Diane Garrett (20 Eylül 2007). "George Miller to lead Justice League". Variety. 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2007.
- ^ Andrew Hornery (9 Şubat 2008). "Gale is lassoed for film". The Sydney Morning Herald.
- ^ Michael Cieply (1 Mart 2008). "A Film's Superheroes Face Threat of Strike". The New York Times.
- ^ a b Garry Maddox (25 Şubat 2008). "Unhappy feet may flee Sydney". The Sydney Morning Herald.
- ^ Kyle Buchanan (20 Ekim 2010). "The Social Network's Armie Hammer Talks Special Effects, Misogyny, and the Downside of Being Tall and Handsome". New York. 8 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2014.
- ^ Casey Seijas (9 Mart 2009). "Justice League' Movie Still A Possibility, Says Director... Just Not Anytime Soon". MTV Splash Page. 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2014.
- ^ Nikki Finke (10 Haziran 2013). "'Man Of Steel' Sequel Underway With Zack Snyder And David S. Goyer". Deadline.com. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2014.
- ^ Alex Stedman (27 Nisan 2014). "Zack Snyder to Direct 'Justice League' Movie". Variety. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2014.
- ^ "En sevilen Batman aktörü anketi". 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2008.
- ^ "Batman Forever - Trivia". notstarring. 9 Mart 2007. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ Roger Ebert (14 Haziran 2005). "Suntimes". 22 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2008.
- ^ https://web.archive.org/web/20141220153407/https://variety.com/2013/film/news/ben-affleck-initially-i-was-reluctant-to-play-batman-1200761569/ Erişim tarihi: 22 Mayıs 2014
- ^ https://web.archive.org/web/20151212225120/http://variety.com/2013/film/news/fans-petition-warner-bros-to-remove-ben-affleck-as-batman-1200587228/ Erişim tarihi: 12 Aralık 2015
- ^ http://www.vulture.com/2013/10/zimmer-hasnt-been-asked-to-score-steel-sequel.html 22 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2014
- ^ "Batman (1989)". Box Office Mojo. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Returns (1992)". Box Office Mojo. 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Forever (1995)". Box Office Mojo. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman and Robin (1997)". Box Office Mojo. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Begins (2005)". Box Office Mojo. 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "The Dark Knight (2008)". Box Office Mojo. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman". Rotten Tomatoes. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman (Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman (1989): Reviews". Metacritic. 6 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2007.
- ^ "Batman Returns (Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Returns - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2007.
- ^ "Batman Forever (Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Forever (1995): Reviews". Metacritic. 23 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Forever - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2007.
- ^ "Batman & Robin (Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman & Robin (1997): Reviews". Metacritic. 3 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman & Robin - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2007.
- ^ "Batman Begins (Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Begins (2005): Reviews". Metacritic. 7 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "Batman Begins - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 1 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2007.
- ^ "The Dark Knight(Cream of the Crop)". Rotten Tomatoes. 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "The Dark Knight (2008): Reviews". Metacritic. 24 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
- ^ "The Dark Knight - Critics Reviews". Yahoo! Movies. 29 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
Dış bağlantılar
değiştir- (İngilizce) Box Office Mojo'da "Batman Battle"21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Allmovie'de Batman film serisi26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Batman: Year One haber arşivi
- Michael Fleming. "George Clooney Pitches the Next Batman". Movieline. Etkinlik zamanı: October 2000. 29 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Script review of The Batman6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IGN reviews Tom Mankiewicz' unproduced script
- Behind-the-scenes photos24 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Screenshots
- [2] at Variety magazine