Ölüm içgüdüsü

Ölüm itkisi, (Almanca Todestrieb, Fransızca pulsion de mort, İngilizce death drive) Sigmund Freud'a göre bireyde varlığını sürdüren kendini yok etme ve anorganik duruma dönme eğilimi, isteği.

Kavram, Almanca ölüm (Tod) ve itki (Trieb) kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Kelimenin ölüm içgüdüsü olarak çevrilmesi aslında yanlış anlaşılmasına sebep olur zira içgüdüler tanım gereği yaşama yöneliktir.

Saldırganlık, ölüm itkisinin ikincil olarak dışa yönelmiş biçimidir. Ölüm itkisi, Freud tarafından 1920 yılında yaşam içgüdüsüne karşıt olarak ortaya atılmıştır. Böylece eski bensel içgüdüler-yaşam içgüdüsü kuramı yerini ikili bir kurama bırakmıştır. Yaşam içgüdüsü (Eros) ve ölüm itkisi (Thanatos) normalde denge durumunda bir arada varlığını sürdürür. Ancak sadizm ya da melankoliklerin özcezalandırı eğilimlerinde olduğu gibi sayrısal durumlarda bu birlik bozulup dağılır.