มีกอไว กอแปร์ญิก
นิโคเลาส์ โคเปอร์นิคัส | |
---|---|
เกิด | 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1473 ทอร์น ปรัสเซียหลวง โปแลนด์ |
เสียชีวิต | 24 พฤษภาคม ค.ศ. 1543 เฟราเอินบวร์ค ปรัสเซียหลวง โปแลนด์ | (70 ปี)
การศึกษา |
|
มีชื่อเสียงจาก | ระบบดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง ทฤษฎีปริมาณของเงิน กฎเกรแชม–โคเปอร์นิคัส |
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา |
|
อาจารย์ที่ปรึกษา | Domenico Maria Novara da Ferrara |
มีอิทธิพลต่อ | โยฮันเนิส เค็พเพลอร์ |
ได้รับอิทธิพลจาก | แอริสตอเติล อิบน์ รุชด์ ยุคลิด Haly Abenragel Regiomontanus |
ลายมือชื่อ | |
นิโคเลาส์ โคเปอร์นิคัส (ละติน: Nicolaus Copernicus Torinensis, โปแลนด์: Mikołaj Kopernik มีกอไว กอแปร์ญิก; 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1473 – 24 พฤษภาคม ค.ศ. 1543) เป็นนักคณิตศาสตร์และนักดาราศาสตร์สมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา ผู้คิดค้นแบบจำลองระบบดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางสมบูรณ์ ซึ่งดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะ มิใช่โลก[2]
การตีพิมพ์หนังสือ De revolutionibus orbium coelestium (ว่าด้วยการปฏิวัติของทรงกลมฟ้า) ของโคเปอร์นิคัส ก่อนหน้าที่เขาเสียชีวิตไม่นาน ถูกพิจารณาว่าเป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์ เป็นการเริ่มต้นการปฏิวัติโคเปอร์นิคัสและมีส่วนสำคัญต่อความรุ่งเรืองของการปฏิวัติวิทยาศาสตร์ที่เกิดขึ้นตามมา ทฤษฎีระบบดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางอธิบายกลไกของระบบสุริยะในเชิงคณิตศาสตร์ มิใช่ด้วยคำของอริสโตเติล
โคเปอร์นิคัสเป็นหนึ่งในผู้เชี่ยวชาญหลายสาขาแห่งสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา เป็นทั้งนักคณิตศาสตร์ นักดาราศาสตร์ นักนิติศาสตร์ที่สำเร็จดุษฎีบัณฑิตในวิกฎหมาย นักฟิสิกส์ ผู้รู้สี่ภาษา นักวิชาการคลาสสิก นักแปล ศิลปิน สงฆ์คาทอลิก ผู้ว่าราชการ นักการทูตและนักเศรษฐศาสตร์
การปฏิวัติทางดาราศาสตร์ของโคเปอร์นิคัส
[แก้]ในเวลานั้นโคเปอร์นิคัสได้เสนอให้ดวงอาทิตย์เป็นจุดศูนย์กลางของจักรวาลแทนโลกในแนวความคิดเดิม โดยให้ดาวเคราะห์ต่าง ๆ เช่น โลก ดาวศุกร์ หรือ ดาวพุธ โคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นวงกลม (ในเวลาต่อมาโยฮันเนิส เค็พเพลอร์ได้เสนอว่าควรเป็นวงรีดั่งโมเดลในปัจจุบัน) ถึงแม้ว่าความแม่นยำในการทำนายด้วยทฤษฎีของโคเปอร์นิคัสนั้นไม่ได้ดีกว่าทฤษฎีเก่าของอริสโตเติลและทอเลมีเลย (ไม่ได้ให้ผลการทำนายตำแหน่งของดวงดาวต่าง ๆ แม่นยำกว่าทฤษฎีเก่า) แต่ว่าทฤษฎีนี้ ถูกใจนักวิทยาศาสตร์ชื่อดังในยุคนั้นหลายคน เช่น เดส์การตส์ กาลิเลโอ และเค็พเพลอร์ เนื่องจากว่าทฤษฎีของโคเปอร์นิคัสนั้นเข้าใจง่ายและซับซ้อนน้อยกว่ามาก โดยกาลิเลโอกล่าวว่าเขาเชื่อว่ากฎต่าง ๆ ในธรรมชาติน่าจะเป็นอะไรที่สวยงามและเรียบง่าย ทฤษฎีโลกเป็นศูนย์กลางดูซับซ้อนมากเกินไปจนไม่น่าเป็นไปได้ (ดูทฤษฎีความอลวนเพิ่มเติม) แนวคิดของกาลิเลโอนี้ ตรงกับหลักการของออคแคม (Ockham's/Occam's razor) ในปรัชญาวิทยาศาสตร์ ซึ่งถูกนำมาประยุกต์ใช้ในงานวิจัยด้านการเรียนรู้ของเครื่อง
เกียรติยศ
[แก้]โคเปอร์นิคัสได้รับเกียรติจากประเทศโปแลนด์ ให้เป็นชื่อมหาวิทยาลัยในตอรุญ ตั้งในปี ค.ศ. 1945 ชื่อของเขาเป็นชื่อธาตุตัวที่ 112 ที่ IUPAC ได้ประกาศไป
หมายเหตุ
[แก้]- ↑ ภาพเหมือนของโคเปอร์นิคัสที่เก่าแก่ที่สุดอยู่ที่นาฬิกาดาราศาสตร์สทราซบูร์ที่วาดโดย Tobias Stimmer ประมาณ ค.ศ. 1571–74 ข้อความที่จารึกข้างภาพเขียนว่าวาดตามภาพเหมือนตนเองของโคเปอร์นิคัสเอง นั่นทำให้มีแนวคิดว่าภาพเหมือนตอรุญ ซึ่งไม่ทราบผู้วาด อาจคัดลอกจากภาพเหมือนตนเองด้วย[1]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ André Goddu, Copernicus and the Aristotelian Tradition (2010), p. 436 (note 125), citing Goddu, review of Jerzy Gassowski, "Poszukiwanie grobu Mikołaja Kopernikaแม่แบบ:-" ("Search for Grave of Nicolaus Copernicus"), in Journal for the History of Astronomy, 38.2 (May 2007), p. 255.
- ↑ Linton (2004, pp. 39, 119) อย่างไรก็ดี โคเปอร์นิคัสมิใช่ผู้แรกที่เสนอระบบดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางในบางรูปแบบ นักคณิตศาสตร์และนักดาราศาสตร์ชาวกรีกคนหนึ่ง ชื่อ อริสตาซูสแห่งซามอส ได้เสนอแนวคิดดังกล่าวมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาลแล้ว กระนั้น มีหลักฐานน้อยมากว่าเขาเคยพัฒนาความคิดของเขาไกลเกินแบบร่างง่าย ๆ เท่านั้น (Dreyer, 1953, pp. 135–48).
ข้อมูล
[แก้]- Armitage, Angus (1951). The World of Copernicus. New York: Mentor Books.
- Armitage, Angus (1990). Copernicus, the founder of modern astronomy. Dorset Press. ISBN 978-0-88029-553-6.
- Bell, Eric Temple (1992) [1940]. The development of mathematics. New York: Dover Publications. ISBN 978-0-486-27239-9.
- Bieńkowska, Barbara (1973). The Scientific World of Copernicus: On the Occasion of the 500th Anniversary of His Birth, 1473–1973. Springer. ISBN 978-90-277-0353-8.
- Biskup, Marian (1973). Regesta Copernicana: (calendar of Copernicus's papers) (ภาษาโปแลนด์). Ossolineum.
- Carrier, Martin (2001). Nikolaus Kopernikus. C. H. Beck. ISBN 978-3-406-47577-1.
- Coyne, George V. (2005). The Church's Most Recent Attempt to Dispel the Galileo Myth. In McMullin (2005, pp. 340–59).
- Danielson, Dennis Richard (2006). "1 Patrons and Poets (footnote 13)". The First Copernican: Georg Joachim Rheticus and the Rise of the Copernican Revolution. New York: Walker & Company. p. 421. ISBN 978-0-8027-1530-2.
- Davies, Norman, God's Playground: A History of Poland, 2 vols., New York, Columbia University Press, 1982, ISBN 0-231-04327-9.
- Dobrzycki, Jerzy, and Leszek Hajdukiewicz, "Kopernik, Mikołaj", Polski słownik biograficzny (Polish Biographical Dictionary), vol. XIV, Wrocław, Polish Academy of Sciences, 1969, pp. 3–16.
- Dreyer, John Louis Emil (1953) [1906]. A History of Astronomy from Thales to Kepler. New York: Dover Publications.
- Fantoli, Annibale (2005). The Disputed Injunction and its Role in Galileo's Trial. In McMullin (2005, pp. 117–49).
- Feldhay, Rivka (1995). Galileo and the Church: Political Inquisition Or Critical Dialogue?. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-34468-5.
- Maurice A. Finocchiaro (2010). Defending Copernicus and Galileo: Critical Reasoning in the Two Affairs. Springer Science & Business Media. ISBN 978-90-481-3201-0.
- Finocchiaro, Maurice A. (1989). The Galileo Affair: A Documentary History. Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0-520-06662-5.
- Gagné, Marc (2005). Finocchiaro, Maurice A. (บ.ก.). "Texts from The Galileo Affair: A Documentary History". แปลโดย Finocchiaro. West Chester University course ESS 362/562 in History of Astronomy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 30 September 2007. สืบค้นเมื่อ 15 January 2008. (Extracts from Finocchiaro (1989))
- Pierre Gassendi; Olivier Thill (September 2002). The Life of Copernicus 1473–1543. Xulon Press. ISBN 978-1-59160-193-7.
- Gingerich, Owen (2004). The Book Nobody Read. London: William Heinemann. ISBN 978-0-434-01315-9.
- Gingerich, Owen (2014), God's Planet, Bibcode:2014gopl.book.....G, ISBN 978-0-674-41710-6
- Gingerich, Owen (2016), Copernicus: A Very Short Introduction, Oxford & New York, NY: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-933096-6
- Goddu, André (2010). Copernicus and the Aristotelian tradition. Leiden, Netherlands: Brill. ISBN 978-90-04-18107-6.
- Graney, Christopher M. (2015). Setting Aside All Authority: Giovanni Battista Riccioli and the Science Against Copernicus in the Age of Galileo. Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press. ISBN 978-0-268-02988-3.
- Goodman, David C.; Russell, Colin A. (1991). The Rise of Scientific Europe, 1500–1800. Hodder Arnold H&S. ISBN 978-0-340-55861-4.
- Heath, Sir Thomas (1913). Aristarchus of Samos, the ancient Copernicus ; a history of Greek astronomy to Aristarchus, together with Aristarchus's Treatise on the sizes and distances of the sun and moon : a new Greek text with translation and notes. London: Oxford University Press.
- Alan W. Hirshfeld (1 May 2002). Parallax: The Race to Measure the Cosmos. Henry Holt and Company. ISBN 978-0-8050-7133-7.
- Heilbron, John L. (2005). Censorship of Astronomy in Italy after Galileo. In McMullin (2005, pp. 279–322).
- Hoskin, Michael (18 March 1999). The Cambridge Concise History of Astronomy. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-57600-0.
- Johnson, Lonnie (28 September 1996). Central Europe: Enemies, Neighbors, Friends. Oxford University Press, US. ISBN 978-0-19-802607-5.
- Koestler, Arthur (1963) [1959]. The Sleepwalkers: A History of Man's Changing Vision of the Universe. New York: Grosset & Dunlap. ISBN 978-0-448-00159-3. Original edition published by Hutchinson (1959, London)
- Arthur Koestler (1968). The Sleepwalkers. Macmillan.
- Koeppen, Hans; และคณะ (1973). Nicolaus Copernicus zum 500. Geburtstag. Böhlau Verlag. Bibcode:1973ncz..book.....K. ISBN 978-3-412-83573-6.
- Koyré, Alexandre (1973). The Astronomical Revolution: Copernicus – Kepler – Borelli. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-0504-4.
- Kuhn, Thomas (1957). The Copernican Revolution: Planetary Astronomy in the Development of Western Thought. Cambridge: Harvard University Press. Bibcode:1957crpa.book.....K. OCLC 535467.
- Lindberg, David C.; Numbers, Ronald L. (1986). "Beyond War and Peace: A Reappraisal of the Encounter between Christianity and Science". Church History. 55 (3): 338–354. doi:10.2307/3166822. JSTOR 3166822. S2CID 163075869.
- Linton, Christopher M. (2004). From Eudoxus to Einstein: A History of Mathematical Astronomy. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82750-8.
- Malagola, Carlo (1878). Della vita e delle opere di Antonio Urceo detto Codro: studi e ricerch. Fava e Garagnani.
- Manetho; Ptolemy (1964) [1940]. Manetho Ptolemy Tetrabiblos. Loeb Classical Library edition, translated by W.G.Waddell and F.E.Robbins PhD. London: William Heinemann.
- McMullin, Ernan, บ.ก. (2005). The Church and Galileo. Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press. ISBN 978-0-268-03483-2.
- Miłosz, Czesław, The History of Polish Literature, second edition, Berkeley, University of California Press, 1969, ISBN 0-520-04477-0.
- Mizwa, Stephen, Nicolaus Copernicus, 1543–1943, Kessinger Publishing, 1943.
- Moore, Patrick (1994). The great astronomical revolution 1543–1687 and the Space Age epilogue. Albion. ISBN 978-1-898563-18-1.
- Owen, John (1869) [1671], "Of the Original of the Sabbath", ใน Goold, William H.; Quick, Charles W. (บ.ก.), The Works of John Owen, vol. XI, Philadelphia: The Leighton Publications, pp. 286–326
- Ptolemy, Claudius (1964) [1940]. Tetrabiblos. translated by F.E. Robbins (Loeb Classical Library ed.). London: William Heinemann.
- Rabin, Sheila (2005). "Nicolaus Copernicus". ใน Zalta, Edward N. (บ.ก.). The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2005 ed.). สืบค้นเมื่อ 26 May 2008.
- Repcheck, Jack (2007). Copernicus' Secret: How the Scientific Revolution Began. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-0-7432-8951-1.
- Rosen, Edward (1960). "Calvin's Attitude toward Copernicus". Journal of the History of Ideas. 21 (3): 431–41. doi:10.2307/2708147. JSTOR 2708147.
- Rosen, Edward (1995). Hilfstein, Erna (บ.ก.). Copernicus and his Successors. London: Hambledon Press. Bibcode:1995cops.book.....R. ISBN 978-1-85285-071-5.
- Rosen, Edward (2004) [1939]. Three Copernican Treatises:The Commentariolus of Copernicus; The Letter against Werner; The Narratio Prima of Rheticus (Second Edition, revised ed.). New York: Dover Publications. ISBN 978-0-486-43605-0.
- Russell, Jeffrey Burton (1997) [1991]. Inventing the Flat Earth – Columbus and Modern Historians. New York: Praeger. ISBN 978-0-275-95904-3.
- The Review of the Polish Academy of Sciences. "Ossolineum", the Polish Academy of Sciences Press. 1973.
- Josh Sakolsky (1 October 2004). Copernicus And Modern Astronomy. The Rosen Publishing Group. ISBN 978-1-4042-0305-1.
- Saliba, George (2009), "Islamic reception of Greek astronomy" (PDF), in Valls-Gabaud & Boskenberg (2009), vol. 260, pp. 149–65, Bibcode:2011IAUS..260..149S, doi:10.1017/S1743921311002237
- de Santillana, Giorgio (1976) [1955]. The Crime of Galileo (Midway reprint). Chicago, Ill: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-73481-1.
- Sedlar, Jean W. (1994). East Central Europe in the Middle Ages 1000–1500. University of Washington Press. ISBN 978-0-295-97290-9.
- Dava Sobel, A More Perfect Heaven: How Copernicus Revolutionized the Cosmos, New York, Walker & Company, 2011, ISBN 978-0-8027-1793-1. [แหล่งอ้างอิงอาจไม่น่าเชื่อถือ] Features a fictional play about Rheticus' visit to Copernicus, sandwiched between chapters about the visit's pre-history and post-history.
- Barbara A. Somervill (1 January 2005). Nicolaus Copernicus: Father of Modern Astronomy. Capstone. ISBN 978-0-7565-0812-8.
- Daniel Stone (2001). The Polish-Lithuanian State: 1386–1795. University of Washington Press. ISBN 978-0-295-98093-5.
- Swerdlow, Noel (December 1973), "The Derivation and First Draft of Copernicus's Planetary Theory—A Translation of the Commentariolus with Commentary", Proceedings of the American Philosophical Society, 117 (6): 423–512
- Swerdlow, Noel Mark; Neugebauer, Otto Eduard (1984), Mathematical Astronomy in Copernicus' De Revolutionibus: In Two Parts, New York: Springer Verlag, ISBN 978-1-4613-8264-5
- Thoren, Victor E. (1990). The Lord of Uraniborg. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-35158-4. (A biography of Danish astronomer and alchemist Tycho Brahe.)
- Valls-Gabaud, D.; Boskenberg, A., บ.ก. (2009). The Role of Astronomy in Society and Culture. Proceedings IAU Symposium No. 260.
- Manfred Weissenbacher (September 2009). Sources of Power: How Energy Forges Human History. ABC-CLIO. ISBN 978-0-313-35626-1.
- Westman, Robert S. (2011). The Copernican Question: Prognostication, Skepticism, and Celestial Order. Los Angeles: University of California Press. ISBN 978-0-520-25481-7.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]ข้อมูลปฐมภูมิ
- ผลงานของ Nicolaus Copernicus ที่โครงการกูเทินแบร์ค
- ผลงานเกี่ยวกับ/โดย มีกอไว กอแปร์ญิก ที่อินเทอร์เน็ตอาร์ไคฟ์
- ผลงานโดย มีกอไว กอแปร์ญิก บนเว็บ LibriVox (หนังสือเสียง ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ)
- De Revolutionibus, autograph manuscript – Full digital facsimile, Jagiellonian University
- (ในภาษาโปแลนด์) Polish translations of letters written by Copernicus in Latin or German เก็บถาวร 2015-10-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Online Galleries, History of Science Collections, University of Oklahoma Libraries เก็บถาวร 21 กรกฎาคม 2013 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน High resolution images of works by and/or portraits of Nicolaus Copernicus in .jpg and .tiff format.
- Works by Nicolaus Copernicus in digital library Polona
ทั่วไป
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "มีกอไว กอแปร์ญิก", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
- มีกอไว กอแปร์ญิก at the Mathematics Genealogy Project
- Copernicus in Torun
- Copernicus House, District Museum in Toruń เก็บถาวร 2019-05-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Nicolaus Copernicus Thorunensis by the Copernican Academic Portal
- Nicolaus Copernicus Museum in Frombork
- Portraits of Copernicus: Copernicus's face reconstructed; Portrait เก็บถาวร 27 กันยายน 2007 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน; Nicolaus Copernicus
- Copernicus and Astrology เก็บถาวร 21 มกราคม 2009 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Stanford Encyclopedia of Philosophy entry
- 'Body of Copernicus' identified – BBC article including image of Copernicus using facial reconstruction based on located skull
- Nicolaus Copernicus on the 1000 Polish Zloty banknote. เก็บถาวร 2009-02-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Copernicus's model for Mars
- Retrograde Motion
- Copernicus's explanation for retrograde motion
- Geometry of Maximum Elongation
- Copernican Model
- Portraits of Nicolaus Copernicus
เกี่ยวกับ De Revolutionibus
- The Copernican Universe from the De Revolutionibus
- De Revolutionibus, 1543 first edition – Full digital facsimile, Lehigh University
- The text of the De Revolutionibus เก็บถาวร 2015-03-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Digitized edition of De Revolutionibus Orbium Coelestium (1543) with annotations of Michael Maestlin on e-rara
รางวัล
- Nicolaus Copernicus Prize, founded by the City of Kraków, awarded since 1995
ความร่วมมือระหว่างเยอรมนี-โปแลนด์
- (ในภาษาอังกฤษ เยอรมัน และโปแลนด์) German-Polish "Copernicus Prize" awarded to German and Polish scientists (DFG website)
- (ในภาษาอังกฤษ เยอรมัน และโปแลนด์) Büro Kopernikus – An initiative of German Federal Cultural Foundation
- (ในภาษาเยอรมันและโปแลนด์) German-Polish school project on Copernicus
- บทความที่มีแหล่งอ้างอิงไม่น่าเชื่อถือตั้งแต่April 2017
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2016
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2086
- นักคณิตศาสตร์ชาวเยอรมัน
- นักคณิตศาสตร์ชาวโปแลนด์
- นักดาราศาสตร์ชาวเยอรมัน
- นักดาราศาสตร์ชาวโปแลนด์
- บุคคลจากตอรุญ
- บุคคลในสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยกรากุฟ
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยโบโลญญา
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยปาโดวา
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยแฟร์รารา