Мексика
Мексика (исп. México [ˈmehiko]), расмӣ — Иёлоти Муттаҳидаи Мексика[1] (исп. Estados Unidos Mexicanos) — давлат дар Амрикои Шимолӣ қарор гирифта, бо ШМА аз тарафи ҷануби шарқӣ — бо Белиз ва Гватемала ҳамсарҳадӣ мекунад. Дар ғарб халиҷи Калифорния ва уқёнуси Ором, дар шарқ халиҷи Мексика ва баҳри Кариб соҳилҳояшро шуста меистад.
Шиор: нест | |
Суруди миллӣ: «[[Суруди миллии Мексика|]]» | |
Рӯзи истиқлолият | (аз Испания) |
Забони расмӣ | Испанӣ |
Пойтахт | Мехико |
Шаҳри калонтарин | Мехико, Гвадалахара, Монтеррей Пуэбла |
Идораи давлат | Федератсия |
Президент | Висенте Фокс Кесада |
Масоҳат • Ҳамагӣ • Фоизи об. |
13-ум дар ҷаҳон-ум ҷой дар ҷaҳон 1 972 550 км² км² 2,5 % % |
Аҳолӣ • Ҳамагӣ (2015) • Зичӣ |
11-ум дар ҷаҳон-ум ҷой дар ҷaҳон 121 005 815 {{{Зичии аҳолӣ}}} нафар/км² |
Пули миллӣ | Песои мексикоӣ |
Интернет-Домен | .mx |
Коди телефон | +52 |
Соат | UTC -6 то -8 |
Имрӯз қисми | {{{Имрӯз}}} |
Ин мақола бояд ба таври комил бознависӣ шавад. |
Дар нусхаи забонии дигар мақолаи пурратар аст: Mexico (англ.).
Шумо метавонед мақоларо бо иловаи тарҷума муфассалтар кунед ва ба лоиҳа кӯмак кунед. Дар ҳамин ҳол, бинобар риояи қоидаҳои нашр, шаблони {{Мақолаи тарҷумашуда}}-ро дар саҳифаи баҳс ишора кунед, ё пайвандро ба саҳифаи манбаъ (сарчашма) дар шарҳи вироиш нишон диҳед. |
Таърих
вироишСиёсат ва ҳукумат
вироишБахшбандии кишварӣ
вироишМексика маъмуран ба 31 иёлатҳо (испанӣ: estados) ва як ҳавзаи федералӣ (Distrito Federal) тақсим мешавад. Иёлатҳо ба мунисипалитетҳо (municipios) тақсим мешаванд, аз рӯи аҳолӣ ва размери иёлатҳо, шумораи онҳо аз якчандто ба садҳо фарқият мекунад.
Ҳар як иёлат сарқонун ва губернатори худро дорад, кадоме ки аз рӯи овоздиҳии умумии интихоб карда мешавад.
Ҳавзаи Федералӣ — особое политическое образование, включающее центральную часть столичного мегаполиса Мехико. С 1997 жители столицы избирают главу правительства округа, который имеет меньшие права, чем губернаторы штатов.
Рақам | Иёлот | Пойтахт | Масоҳат, км² | Аҳолӣ дар соли (2000), ҳаз. нафар. |
0 | Ҳавзаи федералӣ (Federal District) | Мехико (Mexico City) | 1547 | 8591,4 |
1 | Агуаскалентес (Aguascalientes) | Агуаскалентес (Aguascalientes) | 5197 | 943,5 |
2 | Веракрус (Veracruz) | Халапа (Jalapa) | 71735 | 6901,1 |
3 | Герреро (Guerrero) | Чилпансинго (Chilpancingo de los Bravo) | 64586 | 3075,1 |
4 | Гуанахуато (Guanajuato) | Гуанахуато (Guanajuato) | 30768 | 4656,7 |
5 | Дуранго (Durango) | Дуранго (Durango) | 121776 | 1445,9 |
6 | Идальго (Hidalgo) | Пачука (Pachuca) | 20502 | 2231,4 |
7 | Кампече (Campeche) | Кампече (Campeche) | 56798 | 689,6 |
8 | Керетаро (Querétaro) | Керетаро (Querétaro) | 11978 | 1402,0 |
9 | Кинтана-Роо (Quintana Roo) | Четумал (Chetumal) | 39376 | 873,8 |
10 | Коауила (Coahuila) | Салтило (Saltillo) | 149511 | 2295,8 |
11 | Колима (Colima) | Колима (Colima) | 5433 | 540,679 |
12 | Мехико (иёлот) (México) | Толука (Toluca) | 21196 | 13083,4 |
13 | Мичоакан (Michoacán) | Морелия (Morelia) | 58200 | 3979,2 |
14 | Морелос (Morelos) | Куэрнавака (Cuernavaca) | 4968 | 1552,9 |
15 | Наярит (Nayarit) | Тепик (Tepic) | 26908 | 919,7 |
16 | Калифорнияи Поёнии Шимолӣ (Baja California) | Мехикали (Mexicali) | 71576 | 2487,7 |
17 | Калифорнияи Поёнии Ҷанубӣ (Baja California Sur) | Ла-Пас (La Paz) | 71428 | 423,5 |
18 | Нуэво-Леон (Nuevo León) | Монтеррей (Monterrey) | 64210 | 3826,2 |
19 | Оахака (Oaxaca) | Оахака (Oaxaca) | 93136 | 3432,2 |
20 | Пуэбла (Puebla) | Пуэбла (Puebla) | 33995 | 5070,3 |
21 | Сакатекас (Zacatecas) | Сакатекас (Zacatecas) | 73103 | 1351,2 |
22 | Сан-Луис-Потоси (San Luis Potosí) | Сан-Луис-Потоси (San Luis Potosí) | 63038 | 2296,4 |
23 | Синалоа (Sinaloa) | Кулякан (Culiacán) | 56496 | 2534,8 |
24 | Сонора (Sonora) | Эрмосило (Hermosillo) | 180833 | 2213,4 |
25 | Табаско (Tabasco) | Виля-Эрмоса (Villahermosa) | 24578 | 1889,4 |
26 | Тамаулипас (Tamaulipas) | Сюдад-Виктория (Ciudad Victoria) | 78932 | 2747,1 |
27 | Тласкала (Tlaxcala) | Тласкала (Tlaxcala) | 4037 | 961,9 |
28 | Халиско (Jalisco) | Гвадалахара (Guadalajara) | 78389 | 6321,3 |
29 | Чиуауа (Chihuahua) | Чиуауа (Chihuahua) |
3047,8 | |
30 | Чяпас (Chiapas) | Тустла-Гутеррес (Tuxtla Gutiérrez) | 73724 | 3920,5 |
31 | Юкатан (Yucatán) | Мерида (Mérida) | 43257 | 1655,7 |
Ҷуғрофия
вироишИқтисод
вироишАҳолӣ
вироишФарҳанг ва маориф
вироишАдабиёт
вироиш- Поэты Мексики. Пер. с исп. Ред. коллегия: Е.Винокуров и др. Сост., предисл. и коммент. И Чежеговой. Худ. В. Суриков. М.: «Худож. лит.», 1975.- 336 с.(рус.)
- Кутейщикова В. Мексиканский роман. Формирование. Своеобразие. Современный этап. М., 1971.- 335 с.(рус.)
- Мексиканские рассказы / Сост. и предисл. Р.Линцер. — М.: Гослитиздат, I960. — 182 с.(рус.)
- Мексиканские рассказы / Сост. В.Кутейщикова. — Л.: Худож. лит., 1982. — 351 с.(рус.)
- Народная мексиканская поэзия. Серия `Библиотека латиноамериканской поэзии`. М ГИХЛ 1962. — 192с.(рус.)
- Школяр Н. А. Мексика: внешнеторговая стратегия на пути из кризиса // Латинская Америка. — 2010. — № 8. — С. 7-16.(рус.)
- Школяр Н. А. Сделано в Мексике: нефть, текила и многое другое.// Международная жизнь. — 2010. — № 4.(рус.)
- Школяр Н. А. Банковская система Мексики: антикризисная устойчивость и регулирование.// Международные банковские операции. — 2011. -№ 1.(рус.)
- Россия- Латинская Америка: модернизация экономических отношений. Под редакцией Н. А. Школяра. М.: ВАВТ.2013.(рус.)
Инҷоро ҳам бингаред
вироишПайвандҳо
вироиш- Древняя история Мексики (мифология, легенды и многое другое) на сайте «Древняя Мезоамерика»(рус.)
- Фотогалерея(рус.)
- Новости Мексики на русском языке. Интернет-издание Мексика-24(рус.)
Эзоҳ
вироишИн мақолаи хурд аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед. Дар сурати имкон ин ёддошт бояд дақиқтар ҷойгузин шавад. |