Ah Puč
| Majanska mitologija i religija |
|---|
 |
| Rituali |
| Mesta |
| Božanstva |
|
|
| Tekstovi |
Ah Puč (мај. Ah Puch, Cizin), bog smrti u religiji starih Maja. Nemački naučnik Paul Šelhas (nem. Paul Schellhas) klasifikovao je sva božanstva koja se pojavljuju u tri sačuvana majanska kodeksa, označavajući svako jednim slovom abecede. Po ovoj klasifikaciji, Ah Puč je bog A.[1]
Karakteristike
[uredi | uredi izvor]Četvrti bog po učestalosti predstavljanja je Bog smrti, koji se pojavljuje 88 puta u tri sačuvana majanska kodeksa. Ima lobanju umesto glave, gola rebra i bodljikave pršljenove; ako mu je telo prekriveno mesom, ono je naduveno i obeleženo crnim krugovima, što ukazuje na raspadanje. Glavni atributi boga smrti su njegovi ukrasi sa zvončićima. Oni se ponekad pojavljuju pričvršćeni za kosu ili za trake oko njegovih podlaktica i nogu, ali češće su pričvršćene za njegov okovratnik. Ova zvona, svih veličina i napravljena od bakra, a ponekad i od zlata, nađena su u velikim količinama tokom iskopavanja žrtvenog bunara u Čičen Ici, gde su po svoj prilici bačena sa žrtvama.[1]
Kao Icamna, čija je on antiteza, Ah Puč ima dva simbola u imenu i jedino je drugo božanstvo koje se tako odlikuje. Prvi glif predstavlja glavu leša sa zatvorenim očima u smrti; druga je glava samog boga, sa skraćenim nosom, vilicama bez mesa i kremenim žrtvenim nožem kao prefiksom. Čest znak povezan sa Bogom smrti sličan je znaku procenta (%). Bog smrti je bio božanstvo zaštitnik dana Cimi, što na jeziku Maja znači "smrt".[1]
Ah Puč je bio božanstvo prvog reda, o čemu svedoči učestalost njegovih predstava u kodeksima. Kao glavni demon, Hunhau, predsedavao je najnižim od devet podzemlja Maja. Čak i danas moderne Maje veruju da se on, kao Jum Cimil, Gospodar smrti, šunja po kućama bolesnika, tražeći potencijalni plen.[2]
Ah Puč je bio zlonamerno božanstvo. Često su ga povezivali sa Bogom rata i ljudskih žrtava, a njegovi stalni pratioci bili su pas, ptica kukavica i sova, za koje se sve smatralo da su stvorenja zlog znamenja i smrti.[2]
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v Brejnerd 1956, str. 198.
- ^ a b Brejnerd 1956, str. 200.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Morley, Sylvanus Griswold; Brainerd, George W. (1956). The Ancient Maya [Stare Maje od S. G. Morlija, preradio i dopunio Dž. V. Brejnerd] (3 izd.). STANFORD, CALIFORNIA: STANFORD UNIVERSITY PRESS.
- Morley, Sylvanus Griswold (1946). The Ancient Maya [STARE MAJE od S. G. Morlija]. STANFORD, CALIFORNIA: STANFORD UNIVERSITY PRESS.