Juovlâmáánu 5.
Juovlâmáánu 5. peivi lii gregoriaanlâš kalender mield ive 339. peivi (kárgámive 340. peivi). Ive loopân láá 26 peivid.
Nommâpeeivih
mute- anarâš kalender: Selma
- syemmilâš kalender: Selma
Tábáhtusah
mute- 1456 – Eennâm tuárgistij korrâsávt Italiast Molise já Campania kuávluin (intensiteet: 7,1 Richter ciäkkáduv mield já XI Mercalli ciäkkáduv mield), Isernia eennâmkoddeest (intensiteet: 7,1 Richter ciäkkáduv mield já XI Mercalli ciäkkáduv mield), Apulia kuávlust (intensiteet: 6,3 Richter ciäkkáduv mield já IX Mercalli ciäkkáduv mield) sehe staatâ koskâ- já maadâoosijn (intensiteet: 6,3 Richter ciäkkáduv mield já X Mercalli ciäkkáduv mield).[1]
- 1492 – Kristoffer Kolumbusist šadda vuosmuš eurooplâš, kii iälá Hispaniola suollust (kost láá táálááh Haiti já Dominikaanisâš täsiväldi).
Šoddâmeh
mute- 1782 – Martin Van Buren, ovtâstumstaatâlâš politikkár, Ovtâstum staatâi 8. president (j. 1862)[2]
- 1890 – Fritz Lang, nuorttâriijkâlâš elleekovestivrejeijee (j. 1976)
- 1896 – Carl Ferdinand Cori, ive 1947 Nobel-talhâstieđâpalhâšume finnim nuorttâriijkâ-uŋgarlâš-ovtâstumstaatâlâš biokemist (j. 1984)[3]
- 1901 – Werner Heisenberg, ive 1932 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim saksalâš fysikkár (j. 1976)[4]
- 1901 – Walt Disney, ovtâstumstaatâlâš elleekovestivrejeijee, pyevtitteijee, jienâčaittâleijee, animaattor já kietâčällee (j. 1966)
- 1903 – Cecil Powell, ive 1950 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim brittilâš váimusfysikkár (j. 1969)[5]
- 1932 – Sheldon Lee Glashow, ive 1979 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim ovtâstumstaatâlâš teoreetlâš fysikkár[6]
- 1994 – Katarina Barruk, umesämmilâš lávloo, jyeigee, pianočuojâtteijee já laavlârähtee
Jämimeh
mute- 1083 – Sunjong, Goryeo kunâgâs ive 1083 (Korea) (š. 1047)
- 1791 – Wolfgang Amadeus Mozart, nuorttâriijkâlâš šuoŋârähtee (š. 1756)[7]
- 1814 – Évariste de Parny, ranskalâš tivtâsteijee (š. 1753)[8]
- 1870 – Alexandre Dumas puárrásub, ranskalâš kirječällee (š. 1802)
- 1926 – Claude Monet, ranskalâš impressionistlâš taaiđâmáálár (š. 1840)
- 1965 – Joseph Erlanger, ive 1944 Nobel-fysiologia- teikkâ talhâstieđâpalhâšume finnim ovtâstumstaatâlâš fysiolog (š. 1874)[9]
- 2013 – Nelson Mandela, ive 1993 Nobel-ráávhupalhâšume finnim Maadâ-Afrik president (š. 1918)[10]
Fáádást eres soojijn
mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Juovlâmáánu 5..
Käldeeh
mute- ↑ CFTI5Med storing.ingv.it. Čujottum 16.6.2022. (italiakielân)
- ↑ Martin Van Buren | Biography, Presidency, & Facts | Britannica www.britannica.com. Čujottum 13.6.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Carl Cori nobelprize.org. Čujottum 11.11.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Werner Heisenberg nobelprize.org. Čujottum 24.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Cecil Powell nobelprize.org. Čujottum 27.10.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Sheldon Glashow nobelprize.org. Čujottum 24.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Wolfgang Amadeus Mozart | Biography, Music, The Magic Flute, & Facts | Britannica www.britannica.com. Čujottum 17.6.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Évariste de FORGES de PARNY | Académie française www.academie-francaise.fr. Čujottum 1.7.2022. (ranskakielân)
- ↑ Joseph Erlanger nobelprize.org. Čujottum 21.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Nelson Mandela nobelprize.org. Čujottum 13.11.2022. (eŋgâlâskielân)