x razy więcej lub mniej
Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie czy poprawnym jest użycie zwrotu często pojawiającego się w telewizji i prasie „dwa/trzy/itd. razy mniej”?. O ile „dwa/trzy/itd. razy więcej” odnosi się do iloczynu danej wielkości/zdarzenia, o tyle w stwierdzeniu „ ... razy mniej” wypowiadający odnosi się do ilorazu danej wielkości/zdarzenia. Przykładowo: Jeśli Jan ma 10 złotych a Adam 1 złoty, zatem poprawne jest stwierdzenie , że Jan ma 10 razy więcej niż Adam. Natomiast czy poprawnym będzie stwierdzenie, że Adam ma 10 razy mniej niż Jan? Czy może powinno się powiedzieć, że Adam ma 1/10 tego co Adam? Proszę o wyjaśnienie.
Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Szymon
W polszczyźnie ogólnej wyrażenie:
- x razy (lub: raza) więcej oznacza mnożenie, por. Jan ma 10 zł, a Adam 10 razy więcej (= ‘Adam ma 100 zł’);
- x razy (lub: raza) mniej oznacza dzielenie, por. Jan ma 100 zł, a Adam 10 razy mniej (= ‘Adam ma 10 zł’).
W wyrażeniach tych symbol x może oznaczać liczebnik:
- główny, por. np. dwa razy więcej, piętnaście razy mniej;
- ułamkowy, por. np. pół raza więcej, trzy i pół razy więcej, półtora raza mniej, sześć i dziewięć dziesiątych razy mniej;
- nieokreślony, por. np. kilka razy więcej, kilkaset razy mniej.