Rio de Janeiro (država)
Rio de Janeiro
| |
---|---|
U sastavu | Brazila |
Upravni oblik | Savezna država |
Službeni jezik | portugalski |
Glavni grad | Rio de Janeiro |
Governador | Cláudio Castro |
Površina | 43.750.425 km² |
Stanovništvo | 16.055.174 |
Gustoća | 366.975 stanovnika na km² |
Rio de Janeiro (portugalski: Estado do Rio de Janeiro) je jedna od 26 Saveznih država Brazila, koja se prostire na jugoistoku zemlje, od atlanske obale do Brazilske visorovni, na prosječnoj nadmorskoj visini od 1,109 metara.[1]
Rio de Janeiro sa sjevera i sjeverozapada graniči sa državama Minas Gerais i Bahia, sa sjeveroistoka sa Državom Espírito Santo, sa zapada i jugozapada sa São Paulom i sa juga sa Atlanskim oceanom.
Država ima površinu od 43.750,425 km², na kojoj živi 16.055,174 stanovnika.[2]
Administrativni centar države je grad Rio de Janeiro koji ima 6,775,560 stan[3]
Reljef Rio de Janeira čine tri osnovne cjeline, visoravan zvana Planalto ili Serra Fluminense (iznad 200 m nadmorske visine), nizina zvana Baixada Fluminense (ispod 200 m) i brda duž obale, kao što je Corcovado kod grada Rio de Janeira. Najviša vrh u državi je Pico das Agulhas Negras, od 2,791 m.[4]
Obala duga 636 kilometara je vrlo razvedena uvalama, otocima i lagunama, od kojih je najveća Laguna Feia, a najpoznatija Laguna Rodrigo de Freitas kod prijestolnice Rio de Janeiro.[4]
Nekad ogromna atlantska šuma je zbog deforestacije svedena na 10 %, i ima je samo u najvišim dijelovima planina. Većina rijeka u državi ulijeva se u Atlantski ocean, a najveća i najznačajnija je Paraíba do Sul.[4]
Klima u državi varira, na visoravni Serra Fluminense, prevladava nešto blaža tropska klima, u nizini Baixada Fluminense prevladava Vlažna subtropska klima, prosječne godišnje temperature 24 °C.[4]
Rio de Janeiro je prvi put dokumentiran za portugalske ekspedicije 1502.[5] Jedan od kapetana Gaspar de Lemos uplovio je 1. januara brodom u Zaljev Guanabara, i pogrešno zaključio da se radi o ušću rijeke, zbog tog ga je nazvao Rio de Janeiro (Januarska rijeka), to ime je vremenom postalo ime ne samo za zaljev već i za čitav taj kraj, državu i grad.
Portugalski dvor se 28 godina kasnije - 1530. zainteresirao za slanje nove ekspedicije koja je trebala kolonizirati taj kraj. Nova ekspedicija admirala Martima Afonsa de Sousa zatekla je u zaljevu francusku koloniju Nicolasa Duranda de Villegaignona.[5]
Francuze je istjerao hidalgo Estácio de Sá 1567.[6]
Historija države isprepletena je sa historijom grada Rio de Janeira, koji je od sredine 16. vijeka do 1834. bio prijestolnica Brazila i njen ekonomski i politički centar. I nakon 1834. ostao je prijestolnica ali sa statusom specijalne administrativne jedinice - neutralne općine, koja ne pripada nijednoj provinciji. Zbog tog je grad Niterói 1835. postao administrativni centar Provincije Rio de Janeiro.[7]
Kad je 1889. proglašena brazilska republika, Rio je ostao glavni grad, a dotadašnja Provincija Rio de Janeiro postala je savezna država, a Neutralna općina Rio de Janeiro federalni distrikt.[7]
Nakon što je državna administracija 1960. preseljena u novi glavni grad Brasiliju, teritorij Federalnog distrikta Rio de Janeira postao je nova država Guanabara, enklava unutar Države Rio de Janeiro. Dvije su države ponovno spojene u reorganiziranu Državu Rio de Janeiro 1975., sa prijestolnicom u gradu Rio de Janeiru.[7]
Država je danas administrativno podjeljena na 92 općine.[1]
- ↑ 1,0 1,1 „Rio de Janeiro Federal State – Capital: Rio de Janeiro” (engleski). City population. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ „Rio de Janeiro” (portugalski). Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ „Rio de Janeiro” (engleski). City Population. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 „Geografia do Rio de Janeiro” (portugalski). Info Escola. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ 5,0 5,1 „Historia” (portugalski). Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ „Estácio de Sá” (engleski). Academic Accelerator. Arhivirano iz originala na datum 2024-02-12. Pristupljeno 10.02.2024.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 „History” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 10.02.2024.
- Governo do Rio de Janeiro (službene stranice) Arhivirano 2024-02-10 na Wayback Machine-u (pt)