Akvitansko Vojvodstvo
|
Akvitansko vojvodstvo (latinski: Ducatus Aquitaniae) bilo je srednjovjekovno vojvodstvo na tlu jugozapadne Francuske koje je egzistiralo od 732. do 1453.
Nakon Raspada Rimskog Carstva Akvitanijom su od 412./413. vladali Vizigoti, sve do 507. i Bitke kod Vouilléa u kojoj ih je franački kralj Hlodoveh I pobijedio. Od tad je Akvitanija dio Regnum Francoruma. Svaki od njegovih sinova, dobio je nakon njegove smrti dio Akvitanije da njime vlada. Tako je Akvitanija je postala praktički nezavisna krajem 7. vijeka pod vodstvom lokalnih vojvoda.[1]
Kad je Pipin Mali ubio vojvodu Waifera 768. anektirao je Akvitaniju u “Regnum francorum”.[1]
Tradicija dijeljenja nasljednim pravom dovele je do toga da je Karlo Veliki 781. osnovao Kraljevinu Akvitaniju za svog sina Louis (kasnijeg Louisa I Pobožnog), Nakon njega su vladali razni karolinški prinčevi: Pipin I, Charles II i Louis II. Kad je on 877.stuio na franački tron ukinuo je kraljevstvo.[1]
Od tad i formalno postojaji Akvitansko vojvodstvo “Ducatus Aquitaniae” kojim su sukcesivno vladali od 9. vijek do 10. vijeka, grofovi od Poitiersa, Auvergnea, zatim onoj od Toulousa i na kraju ponovno od Poitiersa Vladavinu te dinastije obilježila je 41 godinu duga vladavina Guillauma IX Ta dinastija završila je smrću Guillauma X - 1137.; tad je njegova kći Eleonor udajom za budućeg Francuskog kralja Louisa VII donjela i Akvitaniju kao miraz.[1]
Nakon Eleonorina razvoda i ponovne udaje za Henrya II od Engleske, koji je bio i nasljednik anžuvinskih domena po Francuskoj, Akvitansko vojvodstvo postalo je veliki rival Kraljevine Francuske.[1]
Sve dok Anžuvinci nisu preuzeli vlast, izgleda se da je titula Akvitanskog vojvode bila uglavnom počasna, lišena stvarne moći, zbog velike rascjepkanosti i samovolje vazalnih feudalaca. Henry II je reformirao vojvodstvo po normanskom modelu i uveo senešale.[1]
Francuski kraljevi iz Dinastije Capet su tokom 12.–13. vijeka malo pomalo smanjivali teritorij Akvitanskog vojvodstva, ali je on ipak Pariškim ugovorom iz 1259. ostala domena engleskih Plantageneta. Koji su tim ugovorom postali vazali francuskih kraljeva. Vojvodstvo je prezvano u staro ime Guyenne.[1]
Opustošene Stogodišnjim ratom, Guyenne i Gaskonja bile su poprište žestokih borbi tokom 14.–15. vijeka sve do Bitci kod Castillona 1453. kad su Englezi poraženi napustili Akvitaniju.[1]
Kralj Louis XI poklonio je Vojvodstvo Guyenne (Akvitansko vojvodstvo) svom bratu Charlesu, vojvodi od Berra, 1469., ono je nakon njegove smrti 1472. ponovno postala domena Francuskih kraljeva. Danas je administrativno podjeljena na 6 departmana;Gironde, Gers, Lot-et-Garonne, Dordogne, Lot i Aveyron, uz dijelove departmana Landes i Tarn-et-Garonne.[1]