Muhamed Amin al-Huseini
Muhamed Amin al-Huseini (Jeruzalem, 1890-ih[1] – Bejrut, 4. 7. 1974), islamski vjerski službenik palestinskog porijekla, palestinski arapski nacionalist i politički vođa u Mandatnoj Palestini. Poznat kao muftija Jeruzalema, mada titulu nije službeno nikada dobio. Njegova najznačajnija služba je "predsjednik visokog islamskog savjeta".
Muhamed Amin al-Husseini
| |
al-Husseini 1929. | |
Na dužnosti 1921 – 1948 | |
Prethodnik | Kamil al-Husayni |
---|---|
Nasljednik | Husam Al-din Jarallah |
Predsjednik
Vrhovnog muslimanskog savjeta | |
Na dužnosti 1922 – 1937 | |
Rođen/a | 1895/1897 Sandžak Jeruzalem (Otomanska Sirija) |
Umro/la | 4. 7. 1974. (dob: 79) Bejrut |
Politička stranka | Arapski viši komitet |
Religija | Sunitski islam |
Obrazovao se u islamskim, osmanskim i katoličkim školama, a tokom Prvog svjetskog rata služio je u osmanskoj vojsci. Iza rata stacionirao se u Damasku i podržavao je Arapsku Kraljevinu Siriju. Nakon Francusko-sirijskog rata u kojem je navedena država doživjela težak poraz, al-Huseinijeva panarapska ideologija bila je poljuljana i okrenuo se lokalnom palestinskom nacionalizmu, te se preselio iz Damaska u Jeruzalem. Ranih 1920-ih istaknuo se u otporu cionističkom pokretu i od strane Britanaca osuđen je na deset godina zatvora. Ipak, godine 1921. britanski vrhovni komesar postavio ga je za vrhovnog muftiju Jeruzalema, što je koristio za regrutiranje arapskih nacionalista protiv cionista. Sljedećih 15-ak godina smatran je važnim britanskim saveznikom u Mandatnoj Palestini.
Kasnih 1930-ih al-Huseini je počeo iskazivati nezadovoljstvo britanskom vladavinom i 1937. potražio je utočište prvo u Francuskom Libanonu, a zatim i u Kraljevini Irak. Neposredno uoči Drugog svjetskog rata, pokušavao se oduprijeti kolonijalistima gradeći savezništvo s jačajućom nacističkom Njemačkom i fašističkom Italijom. U zamjenu za podršku stvaranja nezavisne palestinske države, al-Huseini je tokom rata sudjelovao u širenju njemačke propagande i regrutiranju muslimana Balkana i Afrike za jedinice Waffen SS-a, zbog čega je kasnije zaradio status kvislinga. Nakon završetka rata otišao je u Kairo i usprkos aktivnom angažmanu postepeno je gubio političku moć. Umro je u libanonskom Bejrutu 1974. godine.
Al-Huseinijeva ostavština je kontroverzna i historičari često propitkuju je li njegova žestoka opozicija cionizmu bila zasnovana na nacionalizmu, antisemitizmu, ili jednom i drugom. S druge strane, oponenti palestinskog nacionalizma iskorištavali su njegovo savezništvo sa Silama Osovine da povežu palestinski nacionalni pokret s antisemitizmom evropskog tipa.
Izvori
uredi- ↑ passia.org Arhivirano 1999-01-28 na Wayback Machine-u navodi 1895., Columbia Encyclopedia navodi 1896. godinu