480. pne.
Godina 480. pne. bila je godina predjulijanskog rimskog kalendara. U rimskoj državi bila je poznata kao Godina konzulstva Vibulana i Cincinata (ili, rjeđe, godina 274. Ab urbe condita). Oznaka 480. pne. za ovu godinu se koristila od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini postala glavna metoda u zapadnoj Evropi sa označavanje godina.
| Gregorijanski | 480. pne. |
| Olimpijada | 74:4.–75:1. |
| Ab urbe condita | 274. |
| Seleukidski | -168–-167. |
| Islamski | 1135–1134. BH |
| Hebrejski | 3281–3282. |
| Bizantski | 5029–5030. |
| Koptski | -763–-762. |
| Iranski | -1101–-1100. BP |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | -423–-422. |
| • Shaka Samvat | 402–403. |
| • Kali Yuga | 2622–2623. |
| Kineski | 2157–2158. |
| Holocenski kalendar | 9521. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- maj — Kralj Kserkso I od Perzije iz Sarda maršira u Trakiju i Makedoniju.
- Kartaga, na nagovor Kserksa, na Siciliju šalje veliku vojsku pod Hamilkarom kako bi napala tamošnje grčke kolonije.
- Svegrčki kongres odlučuje poslati 10.000 vojnika - atenske i spartanske hoplite i konjicu pod Euanetom i Temistoklom - u dolinu Tempe kako bi zaustavili Perzijance. Povlače se na dojavu Aleksandra I Makedonskog da Perzijanci taj položaj mogu lako zaobići.
- 11. august — Bitka kod Termopila završava perzijskom pobjedom nakon što su nadmoćne perzijske snage slomile dvodnevni otpor 300 Spartanaca i 700 Tespijanaca pod spartanskim kraljem Leonidom, a Leonida poginuo zajedno sa svim svojim ljudima.
- Pauzanija, član agijadske kraljevske porodice, sin kralja Kleombrota i nećak kralja Leonide, poslije Leonidiine pogibije postaje regent za Leonidinog sina Pleistarha.
- Fokida i obale Eubeje su opustošene od strane perzijskih snaga dok se Teba i većina Beocije priključuju Ksersku.
- Kralj Aleksandar I Makedonski kao Kserksov vazal osvaja grčku koloniju i Pidna te širi makedonske granice do rijeke Strimon, osvajajući Krestoniju i Bisaltiju, zajedno s bogatim rudnicima srebra na planini Disor.
- Atenski vojnik i državnik Aristid se zajedno s bivšim arhontom Ksantipom vraća iz izgnanstva u Egini kako bi pod Temistoklom služili u ratu protiv Perzije.
- august — Perzijanci postižu pobjedu nad Grcima u trodnevnoj pomorskoj bitci kod Artemizija, rta na sjevernoj obali Eubeje, nakon što se grčka flota povukla čuvši vijesti o porazu kod Termopila.
- Nakon što su probile grčke linije kod Termopila, perzijske snage okupiraju Atiku.
- 21. septembar — Perzijanci zauzimaju i pustoše Atenu, čije se stanovništvo sklonilo na Salaminu i Peloponez.
- 28. septembar — Bitka kod Salamine u kojoj su grčke pomorske snage pod Temistoklom postigle veliku pobjedu nad perzijskom flotom, zbog čega je Kserkso prisiljen za godinu dana odgoditi planirani nastavak prodora u Grčku.
- Bitka kod Himere u kojoj snage grčkih kolonija Akragasa i Sirakuze nanose odlučujući poraz kartaškim snagama pod Hamilkarom koji nakon bitke vrši samoubistvo.
- Pomrčina sunca obeshrabruje grčke snage da odmah iskoriste pobjedu kod Salamine, dok se Kserkso odlučuje vratiti u Perziju, ostavivši kopnenu vojsku pod Mardonijem da prezimi u Tesaliji.
- Rimske snage marširaju protiv Vejanaca.
- Nakon trideset godina gradnje završena carska riznica u Perzepolisu.
- Završava arhajski period starogrčkog kiparstva a počinje klasični period (približni datum).
- Statua Umirući ratnik je napravljena u Hramu Afeje na Egini (približni datum). Danas se čuva u Staatliche Antikensammlungen und Glyptothek u Münchenu.
- Skulptura Kritijski dječak je napravljena na Akropolisu (približni datum). Danas se čuva u Akropolskom muzeju.
Rođenja
urediSmrti
uredi- 11. august — Leonida I, agijadski kralj Sparte (poginuo kod Termopila)
- Ksenofan, grčki filozof (r. 570. pne.)
- Hamilkar, kartaški general (samoubistvo nakon poraza u bitke kod Himere)