18. 9.
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartut. |
18. septembra/rujna (18. 9.) je 261. dan godine po gregorijanskom kalendaru (262. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 104 dana.
Događaji
uredi- 887. — mletački dužd Petar Kandijan poginuo kod Makarske u pokušaju da pokori Neretljane.
- 1502. — Španski moreplovac italijanskog porekla Kristifor Kolumbo stigao je u Kostariku na svom četvrtom i poslednjem putovanju u Novi svet.
- 1739. — Potpisivanjem Beogradskog mira okončan je rat između Austrije i Turske, započet 1736. Austrija je potisnuta sa Balkana, a Turska se vratila na Dunav i Savu. Centralna Srbija je ponovo postala deo Otomanskog carstva, a Austrija je bila prisiljena da Turcima vrati i Malu Vlašku i delove Bosne koje je dobila Požarevačkim mirom 1718.
- 1759. — Francuzi su posle vojnog poraza morali da prepuste Englezima provinciju Kvebek u Kanadi, a u poslednjoj bici su poginula oba komandanta - engleski Džejms Volf i francuski Luj Monkalm.
- 1810. — U Čileu je počeo ustanak protiv španske kolonijalne vlasti pod vođstvom Bernarda O'Iginsa, kasnije predsednika Čilea (1817-23).
- 1822. — Francuski egiptolog Žan Fransoa Šanpoljon dešifrovao je egipatsko pismo, (hijeroglife).
- 1851. — Izašao je prvi broj američkog dnevnika „Njujork tajms“, koji je osnovao Henri Džervis Rejmond.
- 1931. — Japan je počeo napad na severoistočnu Kinu, Mandžuriju, a 3. marta 1932. proglasio je nezavisnost Mandžurije na čelu sa svrgnutim kineskim carem Pu Jiem (carevima Mandžuko).
- 1934. — SSSR je pristupio Ligi naroda.
- 1944. — Drugi svetski rat: Nakon teških borbi, američke oklopne jedinice pod komandom generala Džordža Patona zauzele su u Drugom svetskom ratu luku Brest, značajno vojno pomorsko uporište u severozapadnoj Francuskoj.
- 1947. — Osnovana je CIA.
- 1973. — Generalna skupština UN aklamacijom je primila u članstvo obe nemačke države - Istočnu i Zapadnu Nemačku; u članstvo UN primljeni su i Bahami.
- 1982. — Masakr u Sabri i Šatili - Uz podršku izraelske vojske, počinila libanska hrišćanska milicija u palestinskim izbegličkim logorima Sabra i Šatila u Bejrutu, ubijeno je najmanje 800 ljudi. To je bila odmazda za atentat izvršen četiri dana ranije, u kojem je ubijen predsednik Libana Bešir Džemajel.
- 1988. — Tokom antivladinih demonstracija, u kojima je ubijeno hiljade ljudi, vojna hunta je oborila vladu predsednika Burme Maunga Maunga.
- 1989. —.
- Nakon 22 godine prekida, Izrael i Mađarska su obnovili diplomatske odnose.
- Indijska vlada odlučila je da obustavi vojne operacije protiv Tamilskih tigrova i da do kraja godine povuče trupe iz Šri Lanke.
- 1997. — Islamski teroristi su u centru Kaira napali turistički autobus i ubili devet nemačkih turista i egipatskog vozača.
- 2001. — Okružni sud u Beogradu saopštio je da je iz masovne grobnice u Batajnici kod Beograda iskopano najmanje 269 tela za koja se sumnja da su posmrtni ostaci kosovskih Albanaca ubijenih i poginulih za vreme rata na Kosovu 1999.
- 2001. — Bosna i Hercegovina je primljena u članstvo IAEA.
- 2003. — Bosna i Hercegovina je pristupila bolonjskom procesu.
Rođenja
uredi- 53. — Trajan, rimski car.
- 1709. — Samuel Johnson, engleski pisac i leksikograf.
- 1786. — Christian VIII, danski i švedski kralj.
- 1819. — Jean Bernard Léon Foucault, francuski fizičar.
- 1888. — Hamdija Kreševljaković, bosanskohercegovački historičar i pisac.
- 1895. — Ivo Tijardović, hrvatski skladatelj, literat i slikar († 1976.).
- 1905. — Greta Garbo, švedska glumica († 1990.).
- 1914. — Jack Cardiff, britanski fotograf, snimatelj, direktor fotogafije i dobitnik Oskara ( † 2009.).
- 1930. — Vlado Gotovac, hrvatski pjesnik, esejist, filozof, govornik i političar. († 2000.).
- 1947. ili 1949. — Peter Shilton, bivši engleski nogometaš i nogometni vratar.
- 1948. — Vinko Jelovac, bivši je slovenski košarkaš i košarkaški trener.
- 1952. — Nikola Jovanović, bivši crnogorski nogometaš.
- 1959. — Boris Bakal, hrvatski glumac, pisac, redatelj i intermedijalni umjetnik.
- 1959. — Jovica Cvetković, srpski rukometaš i izbornik Srbije.
- 1968. — Toni Kukoč, hrvatski košarkaš
- 1971. — Anna Netrebko, ruska sopranistica.
- 1971. — Lance Armstrong, bivši američki biciklista.
- 1972. — Ana Sofrenović, srpska filmska i pozorišna glumica.
- 1973. — Mário Jardel, umirovljeni brazilski nogometaš.
- 1973. — Aitor Karanka, španjolski nogometaš i trener.
- 1973. — Laurent Foirest, bivši francuski košarkaš.
- 1979. — Lasse Boesen, umirovljeni danski rukometaš.
- 1980. — Ahmad Al-Bari, fudbaler Saudijske Arabije.
- 1989. — Ornela Vištica, hrvatska kazališna televizijska i filmska glumica.
.
Smrti
uredi- 1180. — Luj VII Francuski, francuski kralj.
- 1783. — Leonhard Euler, švicarski matematičar, fizičar i astronom (* 1707.)
- 1961. — Dag Hammarskjöld, švedski političar; dobitnik Nobelove nagrade za mir 1961. godine.
- 1911. — Pyotr Stolypin, ruski državnik, premijer vlade Rusije. (* 1862.)
- 1942. — Ćiro Truhelka, hrvatski arheolog i povjesničar (* 1865.).
- 1967. — John Cockcroft, engleski fizičar (* 1897.)
- 1970. — James Marshall "Jimi" Hendrix, američki rock glazbenik.
- 1975. — Vladan Nedić, srpski književni povjesničar.
- 1986. — Aljoša Buha, bosanskohercegovački muzičar, basist grupe Crvena jabuka (* 1962.).
- 1994. — Ivan Snoj, hrvatski rukometni trener, međunarodni sudac, visoki međunarodni rukometni dužnosnik, novinar i publicist (* 1923.).
- 2002. — Margita Stefanović Magi, srpska muzičarka, klavijaturistkinja grupe Ekatarina Velika. (* 1959).
- 2007. — Ljiljana Molnar Talajić, bosanksohercegovačka i hrvatska operna diva (* 1938.).
- 2008. — Mauricio Kagel, njemački-argentinski kompozitor. (* 1931.).
- 2011. — Ivo Škrabalo, hrvatski političar i sineast (* 1934.).
.
Praznici
uredi.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar