This study deals with the foundations and religious structures established in rural settlements a... more This study deals with the foundations and religious structures established in rural settlements around Kumru, and officials and their wages will be examined based on the Hurufat notebooks, which are among the main sources of the local history, and some other documents revealing the characteristics of the region. Hurufat notebooks kept by district officers provide us with important information about the administrative, religious, social and economic aspects of the region. Considering the period in which it was kept, these notebooks offer the opportunity to identify a period of approximately two centuries in the region. During the Ottoman period, many religious buildings were serving in the districts of Meydan, Sergis and Keş Stream, which were the administrative units of the region, between 1690 and 1830. All kinds of financing for these buildings were supported by foundations. Many monetary foundations were established by benevolent people to cover the expenses of mosques and masjid...
Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 2017
Devletlerin coğrafî bitiş noktalarını veya egemenlik alanlarını belirleyen yer-ler olan sınırları... more Devletlerin coğrafî bitiş noktalarını veya egemenlik alanlarını belirleyen yer-ler olan sınırları geçebilmek için kişilerin tanımlayıcı resmî belgelere ihtiyaçları vardır. Bu belgeler kullanılmadan gerçekleştirilen izinsiz geçişler yasadışı faaliyet kapsamına girer 1. Modern öncesi dönemlerden itibaren sınır geçişlerinde kulla-nılan en temel belge pasaport olmuştur. Ülkelerarası geçişleri başarılı şekilde organize eden pasaport, sınırların sıkı denetim altına alınması sonucu oluşan özel ilişki biçiminden dolayı sınır boyunca yerleşik kimselerin geçişlerini düzen-lemekte yetersiz kalmıştır 2. İşte bu gelişme, pasavanın diplomasi literatürüne girmesine sebep olmuştur 3. Bu incelemede, üzerinde hemen hiçbir müstakil araştırma yapılmamış, hatta dönemin kaynaklarında kısa bir tanıma bile rastlanmayan pasavan kullanımı ve modernleşen diplomatik ilişkilerin yeni bir belge kullanımını zorunlu kılışı ele
Abdullah BAY * ÖZ XIX. yüzyıl Osmanlı devleti için askerî, siyasî, ekonomik ve sosyal açıdan önem... more Abdullah BAY * ÖZ XIX. yüzyıl Osmanlı devleti için askerî, siyasî, ekonomik ve sosyal açıdan önemli gelişmelerin olduğu bir dönemi ifade eder. XIX. yüzyılın ikinci yarısında Balkanlar'dan ve Kırım'dan gerçekleşmeye başlayan kitlesel göçler bu gelişmelerin en önemlilerinden birisidir. Şehirlere akın eden göçmenler önemli sorunlara yol açmış, devlet bu durum karşısında birtakım tedbirler almak zorunda kalmıştır. Ancak, göçlerin özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının ardından daha da artarak devam etmesi sorunları içinden çıkılmaz hale getirmiştir. Her ne kadar Osmanlı devleti, gerekli tedbirleri alarak göçmenlerin önemli bir kısmını imparatorluğun çeşitli vilayetlerine yerleştirmişse de, savaşı takip eden yıllarda yine de İstanbul'da büyük sosyal sorunlar ortaya çıkmıştır. İşte bu sorunları çözmek üzere İstanbul'da yeni sosyal yardım kurumları açılmıştır. Bu kurumların en önemlilerinden birisi de Dulhane'dir. Göçmenlere hizmet sunmak üzere Kırmızı Kışla'da faaliyete başlayan kurum, Darülaceze'nin açılmasından bir süre sonra kapatılmıştır. Bu çalışma, ayakta kaldığı kısa sürede önemli hizmetler yerine getiren Dulhane'nin açılmasını, kuruma tahsis edilen gelirleri, sunulan hizmetleri ve bu hizmetlerin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.
XVIII. yüzyÜlda taíranÜn merkeze karíÜ gücü ve yetkileri artmaya baílayÜnca, yerel yöneticilerin ... more XVIII. yüzyÜlda taíranÜn merkeze karíÜ gücü ve yetkileri artmaya baílayÜnca, yerel yöneticilerin kendi aralarÜndaki nüfuz mücadeleleri de íiddetlenmeye baíladÜ. Bu makamlarÜn baílÜcalarÜ muhassÜl, voyvoda, âyan, mütesellim, kay-makam ve mutasarrÜf gibi ekonomik ve idarî hâkimiyetin artÜrÜlabileceði alan-lardÜr. Aileler uzun uðraíÜ ve mücadelelerden sonra bu mevkileri ele geçirebili-yorlardÜ. Özellikle hanedan sindirme ve deðiíikliklerinde artan bu mücadele-lerde meíru olan ve olmayan bütün yollar kullanÜlÜyordu. Genellikle adlî íikâ-yetlerin bu zamanlarda arttÜðÜ gözlemlenmektedir. Bu durumun tarihçiler ara-sÜnda adli olaylarla iliíkilendirilmesi yaygÜn bir kanaat olmasÜna raðmen, konu-nun asÜl siyasî mücadeleler ile baðlantÜlÜ olduðu anlaíÜlmaktadÜr. XVIII. yüzyÜlÜn ikinci yarÜsÜnda Rumeli'nin birçok yerinde olduðu gibi Ana-dolu'da da yerel güçlerin hâkimiyeti söz konusu idi. Anadolu'nun birçok san-caðÜ ve kazasÜnÜn yönetimi, íu ya da bu íekilde âyan ve hanedanlarÜn eli...
The Waqfs (pious foundations) had an important role in the development of cities and districts in... more The Waqfs (pious foundations) had an important role in the development of cities and districts in the Ottoman State. This role can be understood better if we consider the fact that in the Ottoman State various social services were carried out through the waqfs instead of the state. The ayans (notables) that appeared in the 18th century as a rich and active power also took part in these activities for various reasons. The Hazinedar Family who had become a strong dynasty in the Canik region was involved in important waqf activities and spent their wealth in the same region. In addition to this, to pass the family wealth to the members of the family, they concentrated on heritable waqf activities to escape from the musadere (confiscation) system that had been introduced by the state to limit private ownership.
In the classical period of Ottoman state, children in need of protection, was protected by waqfs ... more In the classical period of Ottoman state, children in need of protection, was protected by waqfs and social practices. But this protection mainly based on family, placing a social policy has been applied. That foster children aplication was defined as the basic social institutions. In the Ottoman State, the foster child application implemented for children in need of protection is seperated from modern applications by the aspects of being a temporary placement, not having inheritance rights and paternity. Because of all these reasons, that application was different from modern foster children application, it is a foster family application. In Ottoman State, the legal status of foster children was regulated by Shariah and the leading application had progressed the only alternative application until Tanzimat Era. Starting with the Tanzimat period of institutionalization are still determined on the basis of these principles. The application of foster family was implemented with the Qad...
This study deals with the foundations and religious structures established in rural settlements a... more This study deals with the foundations and religious structures established in rural settlements around Kumru, and officials and their wages will be examined based on the Hurufat notebooks, which are among the main sources of the local history, and some other documents revealing the characteristics of the region. Hurufat notebooks kept by district officers provide us with important information about the administrative, religious, social and economic aspects of the region. Considering the period in which it was kept, these notebooks offer the opportunity to identify a period of approximately two centuries in the region. During the Ottoman period, many religious buildings were serving in the districts of Meydan, Sergis and Keş Stream, which were the administrative units of the region, between 1690 and 1830. All kinds of financing for these buildings were supported by foundations. Many monetary foundations were established by benevolent people to cover the expenses of mosques and masjid...
Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 2017
Devletlerin coğrafî bitiş noktalarını veya egemenlik alanlarını belirleyen yer-ler olan sınırları... more Devletlerin coğrafî bitiş noktalarını veya egemenlik alanlarını belirleyen yer-ler olan sınırları geçebilmek için kişilerin tanımlayıcı resmî belgelere ihtiyaçları vardır. Bu belgeler kullanılmadan gerçekleştirilen izinsiz geçişler yasadışı faaliyet kapsamına girer 1. Modern öncesi dönemlerden itibaren sınır geçişlerinde kulla-nılan en temel belge pasaport olmuştur. Ülkelerarası geçişleri başarılı şekilde organize eden pasaport, sınırların sıkı denetim altına alınması sonucu oluşan özel ilişki biçiminden dolayı sınır boyunca yerleşik kimselerin geçişlerini düzen-lemekte yetersiz kalmıştır 2. İşte bu gelişme, pasavanın diplomasi literatürüne girmesine sebep olmuştur 3. Bu incelemede, üzerinde hemen hiçbir müstakil araştırma yapılmamış, hatta dönemin kaynaklarında kısa bir tanıma bile rastlanmayan pasavan kullanımı ve modernleşen diplomatik ilişkilerin yeni bir belge kullanımını zorunlu kılışı ele
Abdullah BAY * ÖZ XIX. yüzyıl Osmanlı devleti için askerî, siyasî, ekonomik ve sosyal açıdan önem... more Abdullah BAY * ÖZ XIX. yüzyıl Osmanlı devleti için askerî, siyasî, ekonomik ve sosyal açıdan önemli gelişmelerin olduğu bir dönemi ifade eder. XIX. yüzyılın ikinci yarısında Balkanlar'dan ve Kırım'dan gerçekleşmeye başlayan kitlesel göçler bu gelişmelerin en önemlilerinden birisidir. Şehirlere akın eden göçmenler önemli sorunlara yol açmış, devlet bu durum karşısında birtakım tedbirler almak zorunda kalmıştır. Ancak, göçlerin özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının ardından daha da artarak devam etmesi sorunları içinden çıkılmaz hale getirmiştir. Her ne kadar Osmanlı devleti, gerekli tedbirleri alarak göçmenlerin önemli bir kısmını imparatorluğun çeşitli vilayetlerine yerleştirmişse de, savaşı takip eden yıllarda yine de İstanbul'da büyük sosyal sorunlar ortaya çıkmıştır. İşte bu sorunları çözmek üzere İstanbul'da yeni sosyal yardım kurumları açılmıştır. Bu kurumların en önemlilerinden birisi de Dulhane'dir. Göçmenlere hizmet sunmak üzere Kırmızı Kışla'da faaliyete başlayan kurum, Darülaceze'nin açılmasından bir süre sonra kapatılmıştır. Bu çalışma, ayakta kaldığı kısa sürede önemli hizmetler yerine getiren Dulhane'nin açılmasını, kuruma tahsis edilen gelirleri, sunulan hizmetleri ve bu hizmetlerin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.
XVIII. yüzyÜlda taíranÜn merkeze karíÜ gücü ve yetkileri artmaya baílayÜnca, yerel yöneticilerin ... more XVIII. yüzyÜlda taíranÜn merkeze karíÜ gücü ve yetkileri artmaya baílayÜnca, yerel yöneticilerin kendi aralarÜndaki nüfuz mücadeleleri de íiddetlenmeye baíladÜ. Bu makamlarÜn baílÜcalarÜ muhassÜl, voyvoda, âyan, mütesellim, kay-makam ve mutasarrÜf gibi ekonomik ve idarî hâkimiyetin artÜrÜlabileceði alan-lardÜr. Aileler uzun uðraíÜ ve mücadelelerden sonra bu mevkileri ele geçirebili-yorlardÜ. Özellikle hanedan sindirme ve deðiíikliklerinde artan bu mücadele-lerde meíru olan ve olmayan bütün yollar kullanÜlÜyordu. Genellikle adlî íikâ-yetlerin bu zamanlarda arttÜðÜ gözlemlenmektedir. Bu durumun tarihçiler ara-sÜnda adli olaylarla iliíkilendirilmesi yaygÜn bir kanaat olmasÜna raðmen, konu-nun asÜl siyasî mücadeleler ile baðlantÜlÜ olduðu anlaíÜlmaktadÜr. XVIII. yüzyÜlÜn ikinci yarÜsÜnda Rumeli'nin birçok yerinde olduðu gibi Ana-dolu'da da yerel güçlerin hâkimiyeti söz konusu idi. Anadolu'nun birçok san-caðÜ ve kazasÜnÜn yönetimi, íu ya da bu íekilde âyan ve hanedanlarÜn eli...
The Waqfs (pious foundations) had an important role in the development of cities and districts in... more The Waqfs (pious foundations) had an important role in the development of cities and districts in the Ottoman State. This role can be understood better if we consider the fact that in the Ottoman State various social services were carried out through the waqfs instead of the state. The ayans (notables) that appeared in the 18th century as a rich and active power also took part in these activities for various reasons. The Hazinedar Family who had become a strong dynasty in the Canik region was involved in important waqf activities and spent their wealth in the same region. In addition to this, to pass the family wealth to the members of the family, they concentrated on heritable waqf activities to escape from the musadere (confiscation) system that had been introduced by the state to limit private ownership.
In the classical period of Ottoman state, children in need of protection, was protected by waqfs ... more In the classical period of Ottoman state, children in need of protection, was protected by waqfs and social practices. But this protection mainly based on family, placing a social policy has been applied. That foster children aplication was defined as the basic social institutions. In the Ottoman State, the foster child application implemented for children in need of protection is seperated from modern applications by the aspects of being a temporary placement, not having inheritance rights and paternity. Because of all these reasons, that application was different from modern foster children application, it is a foster family application. In Ottoman State, the legal status of foster children was regulated by Shariah and the leading application had progressed the only alternative application until Tanzimat Era. Starting with the Tanzimat period of institutionalization are still determined on the basis of these principles. The application of foster family was implemented with the Qad...
Uploads
Papers by Abdullah Bay