Saddam Hussein
Saddam Hussein sutiyuq runaqa (arabya simipi: صدام حسين عبد المجيد التكريتي, Ṣaddām Ḥusayn Abd al-Maŷīd al-Takrītī, 28 ñiqin ayriway killapi 1937 paqarisqa Al-Awja llaqtapi, Iraqpi; 30 ñiqin qhapaq raymi killapi 2006 wañusqa Al-Kazimiyya llaqtapi, Bagdad ñiqpi) huk Iraq mama llaqtayuq awqaq pusaqmi, pulitikupas runam, sunita islam iñiqmi karqan. 1979 watamanta 2003 watakama Iraqpa umalliqninmi karqan.
1957 watapis Baath nisqa partidupi wankurikurqan.
7 ñiqin kantaray killapi 1959 p'unchawpi Saddam Husseinqa chunka masinwan Abdel Karim Kassem sutiyuq ñawpaq ministruta wañuchiyta munaspa manas atirqanchu, chayrayku karu llaqtaman ayqispa. Iqiptu mama llaqtap Gamal Abdel Nasser sutiyuq umalliqninsi Husseinta yanapaspa qurpacharqan.
1963 watapi huk awqaq pusaqkuna Abdel Karim Kassem-ta wañuchiptin, Husseinqa Bagdad llaqtaman kutirqan. 17 ñiqin anta situwa killapi 1968 p'unchawpi Baath partidum ayñikunawan atipayta hap'irqan. 1969 watamanta umalliqpa rantin kaspa, 1979 watapi umalliqmi tukurqan.
Hukllachasqa Amirika Suyukuna, Fransya, Suwit Huñupas yanapaptinmi, 1980 watamanta 1988 watakama Iran mama llaqtawan awqanakurqan. Ancha achka runakuna wañuptinpas, manam atiqchu tukurqan.
2-XIII-1990 p'unchawpi Iraq awqaqkuna Kuwayt qhapaq suyuta atirqan, Iraq mama llaqtaman ukhuchaspa. 1991 watap qallariyninpitaq Hukllachasqa Amirika Suyukunap awqaqkunam Iraq awqaqkunata Kuwaytmanta ayqichirqan, ancha achka Iraq runakunata wañuchispa.
George Walker Bush sutiyuq Hukllachasqa Amirika Suyukunap umalliqnin terrorismu hayu maqanakuyta rimariptin, 20 ñiqin pawqar waray killapi 2003 p'unchawmanta Hukllachasqa Amirika Suyukunap awqaqninkunam Iraq mama llaqtata atirqan, Saddam Huseinta urmachispa hap'ispa. Saddam Husseinqa 30 ñiqin qhapaq raymi killapi 2006 p'unchawpi runa warkhunapim wañurqan. Kunanraqmi Iraq mama llaqtapi maqanakuchkanku.
Hawa tínkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Saddam Hussein.