Papers by Monika Edyta Drozdek
ACTA SCIENTIARUM POLONORUM - Architectura Budownictwo, 2017
W pracy ukazano możliwości zagospodarowania terenów pokopalnianych w dwóch polskich miastach śred... more W pracy ukazano możliwości zagospodarowania terenów pokopalnianych w dwóch polskich miastach średniej wielkości-Sosnowcu i Zielonej Górze. Teren w Sosnowcu obejmuje część dawnej Kopalni Węgla Kamiennego "Niwka", natomiast w Zielonej Górze-dawnej cegielni "Krośnieńska" i kopalni węgla brunatnego, działających w ramach Consolidierte Grünberger Gruben. Współcześnie tereny te są nieużytkami, o silnie zdegradowanej powierzchni ziemi. Autorzy artykułu zaproponowali wobec nich zagospodarowanie parkowe, z pozostawieniem elementów ich przeszłości przemysłowej. Tym samym, poza rekreacją i wypoczynkiem, obszary te nabiorą cech ciekawych, unikatowych parków tematycznych nawiązujących do przemysłowej historii miast. Słowa kluczowe: tereny poprzemysłowe, deindustrializacja, rewitalizacja, tereny zieleni WSTĘP Intensywny rozwój przemysłu doprowadził do bardzo dużych zmian w przestrzeniach miejskich, zwłaszcza na obszarach bogatych w zasoby naturalne. W Europie Środkowej okresem najszybszego powiększania się terenów przemysłowych była druga połowa XIX i początek XX wieku. Proces ten miał charakter chaotycznego zajmowania coraz szerszych przestrzeni, przy braku poszanowania dla środowiska przyrodniczego i reguł kształtowania ładu przestrzennego. Przekształcenia wtedy zapoczątkowane jeszcze obecnie stwierdzane są w postaci licznych przekształceń powierzchni ziemi (Greinert, 2000, 2015). Te ostatnie następowały wielokrotnie, w toku budowy zakładów, a następnie burzenia jednych przedsięwzięć i budowy na ich miejscu kolejnych (Domański, 2000). Po przeniesieniu zakładów przemysłowych z miast na obszary wobec nich peryferyjne we wszystkich krajach przechodzących deindustrializację miast wiele z terenów pozostawiono w formie nieużytków (De Sousa i Ghoshal, 2012; Ozden, 2012). Przyniosło to szereg negatywnych skutków w postaci zmian w krajobrazie. Wobec terenów położonych poza głównymi osiami inwestycyjnymi (bliskość centrum miasta, lotniska, dworca kolejowego, tras szybkiego ruchu) mają one charakter trwały (Frantál i in., 2015). Liczne zakłady przemysłowe nie przetrwały zmian geopolitycznych po II wojnie światowej oraz przemian ustrojowych w Polsce początku lat 90. XX wieku. W większości przypadków oznaczało to porzucenie terenów, z których część znalazła możliwość zmiany formy zagospodarowania, inne niestety nie (Domański, 2009).
STRESZCZENIE W pracy ukazano możliwości zagospodarowania terenów pokopalnianych w dwóch polskich ... more STRESZCZENIE W pracy ukazano możliwości zagospodarowania terenów pokopalnianych w dwóch polskich miastach średniej wielkości – Sosnowcu i Zielonej Górze. Teren w Sosnowcu obejmuje część dawnej Kopalni Węgla Kamiennego " Niwka " , natomiast w Zielonej Górze – dawnej cegielni " Krośnieńska " i kopalni węgla brunatnego, działających w ramach Consolidierte Grünberger Gruben. Współcześnie tereny te są nieużytkami, o silnie zdegradowanej powierzchni ziemi. Autorzy artykułu zaproponowali wobec nich zagospodarowanie parkowe, z pozostawieniem elementów ich przeszłości przemysłowej. Tym samym, poza rekreacją i wypoczynkiem, obszary te nabiorą cech ciekawych, unikatowych parków tematycznych nawiązujących do przemysłowej historii miast. Słowa kluczowe: tereny poprzemysłowe, deindustrializacja, rewitalizacja, tereny zieleni WSTĘP Intensywny rozwój przemysłu doprowadził do bardzo dużych zmian w przestrzeniach miejskich, zwłaszcza na obszarach bogatych w zasoby naturalne. W Europie Środkowej okresem najszybszego powiększania się terenów przemysłowych była druga połowa XIX i początek XX wieku. Proces ten miał charakter chaotycznego zajmowania coraz szerszych przestrzeni, przy braku poszanowania dla środowiska przyrodniczego i reguł kształtowania ładu przestrzennego. Przekształcenia wtedy zapoczątkowane jeszcze obecnie stwierdzane są w postaci licznych przekształceń powierzchni ziemi (Greinert, 2000, 2015). Te ostatnie następowały wielokrotnie, w toku budowy zakładów, a następnie burzenia jednych przedsięwzięć i budowy na ich miejscu kolejnych (Domański, 2000). Po przeniesieniu zakładów przemysłowych z miast na obszary wobec nich peryferyjne we wszystkich krajach prze-chodzących deindustrializację miast wiele z terenów pozostawiono w formie nieużytków (De Sousa i Ghoshal, 2012; Ozden, 2012). Przyniosło to szereg negatywnych skutków w postaci zmian w krajobrazie. Wobec terenów położonych poza głównymi osiami inwestycyjnymi (bliskość centrum miasta, lotniska, dworca kolejowego, tras szybkiego ruchu) mają one charakter trwały (Frantál i in., 2015). Liczne zakłady przemysłowe nie przetrwały zmian geopolitycznych po II wojnie światowej oraz przemian ustrojowych w Polsce początku lat 90. XX wieku. W większości przypadków oznaczało to porzucenie terenów, z których część znalazła możliwość zmiany formy zagospodarowania, inne niestety nie (Domański, 2009). [email protected]
AUTORZY OPRACOWANIA: Andrzej Greinert (red.), r. 1, 2, 3.1, 3.2, 3.4, 3.5, 4.1-4.3; Monika Edyta ... more AUTORZY OPRACOWANIA: Andrzej Greinert (red.), r. 1, 2, 3.1, 3.2, 3.4, 3.5, 4.1-4.3; Monika Edyta Drozdek (red.), r. 1, 2, 3.1, 3.2, 3.4, 3.5, 4.1-4.3; Anna Bazan-Krzywoszańska, r. 5; Michał Ćwiąkała, r. 4.10; Krzysztof Lisowski, r. 3.3; Teresa Nowak, r. 1.3.8.3; Dominik Osyczka, r. 3.1; Marta Skiba, r. 5; Dorota Szaban, r. 3.3; Agnieszka Tokarska-Osyczka, r. 4.4-4.9; Załączniki – karty ewidencyjne – Andrzej Greinert, Monika Edyta Drozdek, Anna Bazan-Krzywoszańska, Agnieszka Kochańska, Marta Skiba
Uploads
Papers by Monika Edyta Drozdek