Zbigniew Dobrowolski

Zbigniew Dobrowolski

Cień

Data i miejsce urodzenia	4 sierpnia 1920 Warszawa
Data śmierci	3 grudnia 2005
Miejsce spoczynku	cmentarz Bródnowski
Zawód, zajęcie	bibliotekarz
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Wydział	Wydział Filozoficzno-Społeczny

Zbigniew Dobrowolski

Cień

Stopień instruktorski	harcmistrz
Organizacja harcerska	Związek Harcerstwa Polskiego
komendant hufca Mińsk Mazowiecki
Okres sprawowania	od 1946 do 1948
komendant hufca Warszawa Targówek
Okres sprawowania	od 1957 do 1959
Odznaczenia

Zbigniew Dobrowolski ps. Cień (ur. 4 sierpnia 1920 w Warszawie, zm. 3 grudnia 2005) – żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego, pedagog, bibliotekarz i bibliograf, instruktor harcerski, harcmistrz.

Życiorys

Harcerstwo

Jako uczeń gimnazjum Michała Kreczmara wstąpił w 1929 roku do 43 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Prusa, prowadzonej przez Lechosława Domańskiego „Zeusa”. W 1932 roku złożył przyrzeczenie harcerskie na ręce hm. Jana Mauersbergera. W 1936 roku ukończył kurs wodzów zuchowych. W 1937 roku jako chorąży 99 WDH im. Jeremiego Korybuta-Wiśniowieckiego uczestniczył w Jamboree w Vogelenzang w Holandii. W latach 1938–1939 brał udział w kursach nad Wigrami oraz w Toporowej Cyrhli. W 1939 roku prowadził samodzielne kolonie zuchowe nad Jeziorem Krzywym.

W 1942 roku wstąpił do kompanii harcerskiej Hufców Polskich. Walczył w batalionach „Gustaw” i „Ostoja”. W powstaniu warszawskim uczestniczył w walkach na Woli i Starym Mieście. Podczas wybuchu czołgu-pułapki u zbiegu ulic Kilińskiego i Podwale został ciężko ranny. Po upadku powstania znalazł się w obozie przejściowym, uciekł z transportu w Koluszkach. Osiadł w Błędowie, gdzie pracował jako sanitariusz.

Po wojnie organizował drużyny harcerskie w Mińsku Mazowieckim, gdzie w latach 1946–1948 był komendantem hufca, oraz w Warszawie.

Po reaktywowaniu ZHP pełnił w latach 1957–1959 funkcję komendanta hufca Targówek.

W 1992 uzyskał stopień harcmistrza.

Zgromadził wiele książek oraz pamiątek i druków ulotnych z powstania warszawskiego, które jego rodzina przekazała do Muzeum Harcerstwa w Warszawie.

Praca zawodowa

W okresie okupacji pracował jako robotnik rolny i udzielał prywatnych lekcji w zakresie szkoły podstawowej. W 1942 roku ukończył kurs Państwowej Szkoły Higieny i od stycznia 1943 roku pracował jako dezynfektor, a następnie jako kontroler zdrowia w powiatach warszawskim i w grójeckim.

W 1945 roku ukończył Wstępny Kurs Pedagogiczny w Mińsku Mazowieckim i od września 1945 roku rozpoczął pracę nauczycielską w Szkole Podstawowej w Dobrem, a następnie w Szkole im. Dąbrówki w Mińsku Mazowieckim.

W latach 1947–1952 studiował na Wydziale Filozoficzno-Społecznym Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie pedagogiki. W okresie studiów pracował zawodowo jako referent socjalny, a następnie jako nauczyciel w warszawskich szkołach podstawowych, m.in. na Zaciszu.

W latach 1954–1961 pracował w Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy jako starszy bibliotekarz, kierownik czytelni bibliologicznej i bibliograf, a następnie w Ośrodku Instrukcyjno-Metodycznym Bibliotek dla Dorosłych. Prowadził akcję doskonalenia kadr bibliotekarskich, oprowadzał wycieczki po Bibliotece i prowadził też lekcje biblioteczne, organizował praktyki studentów i uczestników kursów bibliotekarskich. W Państwowym Ośrodku Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy w Warszawie pełnił funkcję kierownika punktu konsultacyjnego. Prowadził wykłady z zakresu bibliotekarstwa na kursach dla pracowników służby informacji.

W okresie 1961–1967 pracował w Bibliotece Głównej Naczelnej Organizacji Technicznej jako kierownik Sekcji, a następnie Wydziału Druków Zwartych i Bibliotek Terenowych NOT oraz zastępca kierownika Biblioteki Głównej NOT.

W latach 1967–1981 pracownik Centralnej Biblioteki Rolniczej, gdzie był kustoszem i kierownikiem Sekcji Opracowania Działu Druków Zwartych, kierownikiem Działu Druków Zwartych i Bibliografii, kierownikiem Pracowni Katalogów i Informacji Bibliotecznej, a następnie kierownikiem Pracowni Informacji w Zakładzie Bibliografii i Informacji. W 1974 został powołany na członka Państwowej Rady Bibliotecznej.

Od 1981 był dyrektorem Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Był autorem wielu artykułów zamieszczanych w czasopismach zawodowych: „Bibliotekarz”, „Poradnik Bibliotekarza”, „Zeszytach Problemowych Przeglądy Technicznego” i w zainicjowanym przez siebie w 1965 „Informatorze Bibliotek NOT”.

Od 1956 działał w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich, był sekretarzem Zarządu Okręgu Stołecznego SBP, skarbnikiem i członkiem Sądu Koleżeńskiego, członkiem Zarządu Sekcji Bibliotek Fachowych i przewodniczącym Zespołu ds. Organizacyjno-Zawodowych SBP, członkiem Komisji Oceny Projektów Inwestycyjnych NOT i członkiem Wojewódzkiej Komisji Upowszechniania Książki i Prasy Technicznej NOT. Był ekspertem do spraw bibliotecznych w Komisji Bibliotecznej Polskiej Izby Handlu Zagranicznego.

Działał również w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 55B-4-8).

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980),
• odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1965),
• Honorowa Odznaka SBP (1972),

Bibliografia

• Odeszli na wieczną wartę. Warszawa: Chorągiew Stołeczna ZHP Hufiec Warszawa Praga Północ, 2012. Brak numerów stron w książce
• Wieczór wspomnień – Wanda Sampolska i Zbigniew Dobrowolski. Centralna Biblioteka Rolnicza. [dostęp 2012-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-20)].
• Z archiwum TPMM. Towarzystwo Przyjaciół Mińska Mazowieckiego. [dostęp 2012-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-25)].

Linki zewnętrzne

• Powstańcze biogramy. Zbigniew Dobrowolski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2012-11-26].