Zastawka pnia płucnego

Zastawka pnia płucnego
pulmonary valve
	valva trunci pulmonalis
	; Zastawki w sercu człowieka, półschemat (c – zastawka pnia płucnego)
	; 13 – zastawka pnia płucnego

Zastawka pnia płucnego (łac. valva trunci pulmonalis) – zastawka tętnicza w sercu zapobiegająca cofaniu się krwi z pnia płucnego do prawej komory.

Anatomia

Zastawka pnia płucnego składa się z trzech płatków półksiężycowatych (valvulae semilunales) przedniego, prawego i lewego, którym na ścianie pnia płucnego odpowiadają uwypuklenia tworząc razem trzy zatoki pnia płucnego (sinus trunci pulmonalis)^[a].

Fizjologia

Czynność zastawki pnia płucnego polega na zapobieganiu cofania się krwi z pnia płucnego do prawej komory serca.

Faza skurczowa

Ponieważ zastawka trójdzielna jest zamknięta, płatki zastawki pnia płucnego rozstępują się w kierunku ściany tętnicy płucnej i krew jest wyrzucana do płuc.

Faza rozkurczowa

Cofająca się krew wypełnia płatki półksiężycowate, powodując ich automatyczne zamknięcie oraz szczelne dociśnięcie ich brzegów do siebie.

Histologia

Zastawka pnia płucnego składa się z trzech warstw^[1]:

środkowej, zbudowanej z tkanki łącznej właściwej włóknistej,
obwodowej^[2], skierowanej ku aorcie (odpowiadającej jej błonie wewnętrznej), zbudowanej z licznej włókien kolagenowych i sprężystych, nielicznych fibroblastów i miocytów gładkich,
zewnętrznej, skierowanej ku komorom (odpowiadającej wsierdziu), pokrytej śródbłonkiem, którego komórki leżą na ciągłej blaszce podstawnej i mają owalne lub okrągłe jądra, pod śródbłonkiem znajduje się trójwarstwowa część łącznotkankowa, na którą składają się:
- podśródbłonkowa warstwa luźna – fibroblasty, włókna kolagenowe i włókna sprężyste w niewielkiej liczbie,
- warstwa mięśniowo-sprężysta – włókna kolagenowe, włókna sprężyste i miocyty gładkie,
- warstwa podwsierdziowa – komórki tkanki tłuszczowej żółtej (nieliczne)^[1].

Płatki półksiężycowate nie mają naczyń krwionośnych z wyjątkiem położonych w mięśniówce^[2].

Odmiany

Zastawka pnia płucnego może posiadać jeden, dwa, cztery lub pięć płatków^[b].

Rozwój płodowy

Rozwój zastawki pnia płucnego jest nierozerwalnie związany z rozwojem stożka tętniczego, który powstaje w 21 dniu z podziału cewy sercowej^[3]. Po 7 tygodniu stożek tętniczy dzieli się spiralnie i tworzy wspólnie z workiem aortowym pień płucny i aortę. Równocześnie z powstaniem dwóch większych fałdów wspólnego pnia tętniczego dzielących go na pień płucny i aortę w pniu tym powstają dwa równolegle fałdy mniejsze. Po zrośnięciu się fałdów większych w przegrodę pnia wszystkie fałdy zostają przez nie przepołowione tworząc w pniu płucnym trzy fałdy – dwa powstałe z przepołowienia fałdów większych i jeden z fałdu mniejszego. Następnie części fałdów położonej wyżej zanikają, a części fałdów położone niżej zostają wydrążone od góry i przekształcają się w kieszonki otwarte do pnia płucnego^[4].

Miejsce osłuchiwania

Dźwięk zamknięcia zastawki pnia płucnego bierze udział w tworzeniu drugiego tonu serca^[3]. Miejscem osłuchiwania zastawki pnia płucnego jest druga przestrzeń międzyżebrowa lewa przymostkowo^[3].

Wady wrodzone zastawki pnia płucnego

Choroby zastawki pnia płucnego

Uwagi kliniczne

Na przedniej powierzchni klatki piersiowej zastawka pnia płucnego rzutuje się na lewy brzeg mostka na wysokości chrząstki żebrowej^[3].

Zobacz też

Uwagi

↑ Niektórzy wyróżniają uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na pniu płucnym i nazywają opuszką pnia płucnego.
↑ Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.

Przypisy

↑ ^a ^b Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
↑ ^a ^b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
↑ ^a ^b ^c ^d Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
↑ Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
↑ Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2471. ISBN 83-88063-42-1.

Bibliografia

Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[opuszka-1] Niektórzy wyróżniają uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na pniu płucnym i nazywają opuszką pnia płucnego.

[odmiany-4] Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.

[HIST-2] Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.

[AP2.1-3] Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.

[ATLAS-5] Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.

[AP2.2-6] Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.

[HAR1-7] Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.

[HAR2-8] Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2471. ISBN 83-88063-42-1.

[a]

[1]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]