Przejdź do zawartości

Zabytki w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nieistniejący już kościół Brygidek na rogu ulicy Nalewki, dalej Arsenał, ok. 1775. Po lewej stronie wylot ulicy Bielańskiej

Historia rozwoju Warszawy, sięgająca XIII w., została zapisana w jej strukturze przestrzennej i zabytkach. W wyniku wydarzeń II wojny światowej dziedzictwo kulturowe miasta – materialne i duchowe pamiątki jego dziejów zostały w olbrzymim stopniu zniszczone.

Dziedzictwo kulturowe w Warszawie podlega ochronie w oparciu o przepisy prawa:

Dane liczbowe

[edytuj | edytuj kod]
Willa Bohdana Lacherta na Saskiej Kępie z 1929, zabytek reprezentujący styl dwudziestolecia międzywojennego
Węgierska ekspozytura Handlowa, zabytek reprezentujący styl lat 70. XX w.

W warszawskiej gminnej ewidencji zabytków pod koniec 2018 znajdowało się 11 600 obiektów, także obszarowych. W większości to zabytki jedynie wpisane do ewidencji, a więc o mniejszym stopniu ochrony konserwatorskiej niż wpisane do rejestru zabytków. Ewidencja obejmuje jednak także zabytki z rejestru, przy czym może być tak, że jednemu wpisowi do rejestru odpowiada kilka pozycji w ewidencji, jeżeli zabytek składa się z kilku elementów (np. dom, ogrodzenie i ogród)[1].

Według danych Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie na początku 2019 roku znajdował się jeden obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO i 3 pomniki historii. Zabytki wpisane do rejestrów zabytków nieruchomych i archeologicznych pogrupowane są w następujący sposób[2]:

Jeden obiekt może należeć do danej kategorii (np. budowla) i jednocześnie do zespołu lub układu przestrzennego. Dany obiekt może mieć kilka wpisów, przykładowo, Pałac Tyszkiewiczów jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem 245 z 1 lipca 1965, po czym ponownie wraz z innymi budynkami kampusu centralnego Uniwersytetu Warszawskiego pod numerem 1244-A z 24 lipca 1984. Ponadto wchodzi w skład zespołu pn. zespół Uniwersytetu Warszawskiego, który nie ma jednego numeru wpisu. W zestawieniu tym odrębnie są traktowane poszczególne elementy umieszczone w jednym wpisie, nawet gdy nie jest on określany jako wpis zespołu. Przykładowo, pod tym samym wpisem numer 253 z 1 lipca 1965 wprowadzone są obiekty z trzech kategorii: Kościół św. Anny, klasztor i dzwonnica (tymczasem kolumna maryjna stojąca między kościołem a dzwonnicą ma wpis nr 253/2 z 1 lipca 1965). Zdarza się również, że zabytkowe układy przestrzenne nakładają się na siebie, np. część wspólną mają układ urbanistyczny placu Gabriela Narutowicza i układ Kolonii Lubeckiego.

Jednym z najmłodszych obiektów wpisanych do rejestru jest budynek dawnej Węgierskiej Ekspozytury Handlowej z 1972[3].

Lista światowego dziedzictwa UNESCO

[edytuj | edytuj kod]

Na mocy prawa międzynarodowego w dniu 2 września 1980 Komitet UNESCO wpisał na Listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego ludzkości historyczne centrum Warszawy. Jednym z podstawowych kryteriów wpisu był unikatowy, niezwykle udany fakt odbudowy zespołu historycznego.

Obszar wpisany na listę obejmuje Stare Miasto w granicach murów obronnych wraz z fosami, teren podskarpia do Wisłostrady, ul. Mostową, kwartał zabudowy z kamienicą Johna i zespół kościoła św. Anny przy Krakowskim Przedmieściu oraz Zamek Królewski[4].

Rozważane jest wystąpienie o rozszerzenie wpisu na Listę światowego dziedzictwa o Cytadelę i Stację Filtrów[4].

Pomniki historii

[edytuj | edytuj kod]
Trakt Królewski (Krakowskie Przedmieście) – część pomnika historii

W Warszawie od 2014 są trzy pomniki historii. Pierwszym, ustanowionym w 1994 roku był historyczny zespół miasta Warszawy z traktem królewskim i Wilanowem obejmujący obszar od Cytadeli, przez Nowe i Stare Miasto, Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat i Al. Ujazdowskie do Belwederu oraz zespół pałacowo-parkowy w Wilanowie z parkiem Morysin[5]. Następnie za pomniki historii uznano Zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya[6] i zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach (Cmentarz Powązkowski w Warszawie, Cmentarz żydowski w Warszawie (Wola), Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie, Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie, Muzułmański Cmentarz Kaukaski i Muzułmański Cmentarz Tatarski)[7].

Parki kulturowe

[edytuj | edytuj kod]

W 2012 roku utworzono Wilanowski Park Kulturowy, który obejmuje prawie całą dzielnicę Wilanów i przygraniczny pas Ursynowa[8]. Od 2017 roku trwają procedury powołania parku kulturowego Historyczne Centrum Warszawy[9].

Rozważano także utworzenie takiego parku dla grodziska Bródno Stare oraz dla systemu fortyfikacji XIX-wiecznej Twierdzy Warszawa obejmującego rosyjskie fortyfikacje z okresu zaborów – Cytadelę z pierścieniem fortów wokół miasta, szańce, wały międzyfortowe, obiekty pomocnicze i częściowo zachowany układ dróg fortecznych[4].

Zabytki wpisane do rejestru zabytków

[edytuj | edytuj kod]

Do rejestru zabytków wpisano m.in. układy urbanistyczne i zespoły budowlane, dzieła architektury i budownictwa, dzieła budownictwa obronnego, obiekty techniki, cmentarze, parki, ogrody oraz zabytki archeologiczne. W rejestrze zabytków nieruchomych w 2006 wpisanych było ok. 1300 obiektów[4].

Dworekm Schneiderów, Połczyńska 59.
Zespół Akademii Wychowania Fizycznego
Pałac Brühla obecnie, wyremontowana fasada w 2006
Kościół św. Antoniego z Padwy
pałac w folwarku Sielce przy ul. Cybulskiego 3
Pałac Szustra
Kino Iluzjon
Pałac Królikarnia
  • Miasto Ogród Czerniaków” – zespół urbanistyczny i budowlany
  • osiedle „Szare Domy” – zespół budowlany z zielenią
  • układ urbanistyczny i zespół budowlany (Różana – al. Niepodległości – Odolańska – Dąbrowskiego)
  • zespół klasztorny bernardynów, ul. Czerniakowska 2/4
  • 3 mogiły na cmentarzu, ul. Wałbrzyska
  • Park Dreszera, ul. Puławska – Odyńca – Kazimierzowska – Ursynowska
  • fort „Mokotów II”, ul. Idzikowskiego
  • fort VII-A „Służewiec”, al. Lotników 1
  • fort „Czerniaków”, ul. Powsińska 13
  • fort „Mokotów I”, ul. Racławicka
  • kamienica, ul. Asfaltowa 8 → al. Niepodległości 157
  • modernistyczny salon samochodowy „Auto-Koncern” w Warszawie z 1929 roku, ul. Belwederska 16
  • dworek z XVII-XIX wieku, ul. Bernardyńska 1
  • willa, ul. Bieżanowska 5
  • zespół domów mieszkalnych Towarzystwa Kredytowego Miejskiego, ul. Boya-Żeleńskiego 4/6
  • willa, ul. Bukowińska 24
  • Folwark Sielce, ul. Cybulskiego 3
    • pałac
    • dwie oficyny
    • pozostałości parku angielskiego
  • willa, ul. Chocimska 18
  • zespół budynków d. Państwowego Zakładu Epidemiologicznego, ul. Chocimska 24
    • 4 budynki
    • ogrodzenie z bramami
  • kościół św. Jakuba na Tarchominie (Białołęka)

Stacja Pomp Rzecznych Wodociągów Warszawskich, ul. Czerniakowska 124

    • dom mieszkalny kierownictwa Stacji
    • zbiornik osadowy
    • kamień z tablicą pamiątkową
    • ogrodzenie
  • dom mieszkalny pracowników Stacji Pomp Rzecznych, ul. Czerniakowska 126a
  • budynek gimnazjum im. J. Piłsudskiego, ul. Czerniakowska 128
    • dom mieszkalny
  • budynek zakładu ss. nazaretanek, ul. Czerniakowska 137
  • dom Władysława Broniewskiego, ul. Dąbrowskiego 51
    • ogród
  • willa, ul. Domaniewska 14
    • ogród
  • willa, ul. Goraszewska 7
    • ogród
  • dom, ul. Huculska 6
    • zabudowania warsztatowe
  • dom, ul. Jodłowa 18
    • ogród
  • willa (elewacje), ul. Kielecka 33
  • willa, ul. Łowicka 39a
  • dom, ul. Malczewskiego 20
  • zespół kamienic, al. Niepodległości 157/ul. Asfaltowa 8
    • kamienica, al. Niepodległości 157
    • kamienica, ul. Asfaltowa 8
    • dziedziniec-ogród
  • willa, ul. Narbutta 30
  • dom, ul. Narbutta 50
  • kino „Stolica”, ob. „Iluzjon”, ul. Narbutta 50a
  • willa Jana Koszczyc-Witkiewicza, ul. Naruszewicza 20
  • dom, ul. Podchorążych 79
  • Willa Podgórskich, ul. Powsińska 104
  • kamienica, ul. Puławska 28
  • zespół pałacu Szustra, ul. Puławska 55/59
    • pałac
    • Domek Mauretański
    • gołębnik z bramą
    • Domek Murgrabiego
    • Mauzoleum Szustrów
    • ogród, ob. park „Promenada”
  • zakład wychowawczy, ul. Puławska 95/97
  • pałacyk „Henryków”, ul. Puławska 107a
    • ogród
  • zespół pałacowy „Królikarnia”, ul. Puławska 113
    • pałac
    • park
    • most
    • kuchnia
    • budynki gospodarcze
  • Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4
  • kamienica, ul. Sandomierska 23
  • „Żółta Karczma” w Służewie, al. Wilanowska 204
  • dom, ul. Wiśniowa 38
    • ogród
    • ogrodzenie
  • dom, ul. Wyścigowa 10/12
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Kamienica przy ul. Filtrowej 68
Fragment kolonii Lubeckiego, róg ulicy Raszyńskiej i Rapackiego
Kościół św. Andrzeja Boboli
Najstarszy dom na Saskiej Kępie
Katedra warszawsko-praska
Kościół Matki Bożej Loretańskiej
Prawosławna Katedra Metropolitalna
Gmach VIII LO im. Władysława IV
Mykwa w Warszawie
Brama główna kompleksu dawnej fabryki przy ul. Ząbkowskiej
  • Osiedle Praga I – zespół budynków
  • kościół pw. św. Floriana, pl. Weteranów 1863 r./Floriańska 3
  • kościół pw. MB Loretańskiej, ul. Ratuszowa 5
  • Kościół Najświętszego Serca Jezusowego, ul. Kawęczyńska 53
  • cerkiew metropolitalna prawosławna pw. św. Marii Magdaleny, al. „Solidarności” 52
  • Park Praski oraz Ogród Zoologiczny, al. „Solidarności” – Wybrzeże Helskie – Starzyńskiego – Jagiellońska
  • Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej, ul. Jagiellońska 5
  • kamienica Cymermanów wraz z oficynami, ul. Białostocka 4
  • kamienica Menachema Rotlewiego, ul. Brzeska 18
  • skład Towarzystwa Akcyjnego A. Wróblewski (4 budynki), ul. Inżynierska 3
  • kamienica z oficynami, ul. Inżynierska 7
  • d. Dom Weteranów Powstania Styczniowego, ul. Jagiellońska 17
  • gmach dawnego Gimnazjum Praskiego im. Władysława IV, ul. Jagiellońska 38
  • zajezdnia tramwajowa, ul. Kawęczyńska 16
    • hala postojowa
    • budynek administracyjno-mieszkalny
  • gmach dawnej Komory Wodnej, ul. Kłopotowskiego 1-3
  • Mykwa w Warszawie, ob. LO, ul. Kłopotowskiego 31
  • układ urbanistyczny i zespół budowlany ulicy Małej
  • kamienica Nazimków wraz z oficyną, ul. Mała 13a
  • koszary V Oddziału Straży Ogniowej, ul. Marcinkowskiego 2
  • kamienica księcia Bronisława Massalskiego „Pod Sowami” wraz z oficyną, ul. Okrzei 26
  • Dom Akademicki Studentów Żydów, ob. komenda policji, ul. Sierakowskiego 7
  • kamienica, al. „Solidarności” 61
  • zespół szpitala Przemienia Pańskiego, al. „Solidarności” 67
    • budynek główny „A”
    • budynek „B”
    • laboratorium – patomorfologia
    • dom dozorcy
    • pralnia
    • kotłownia
    • kuchnia
    • ogrodzenie
  • dom, ul. Stalowa 57
  • dom „Pałac Konopackiego”, ul. Strzelecka 11/13
  • Stalownia Praska, ul. Szwedzka 2/4
    • budynek produkcyjny
    • hala główna (część)
    • budynek administracyjny
    • magazyn
    • piwnice (chodniki podziemne)
    • ogrodzenie
  • zespół d. fabryki Lamp i fabryki chemicznej „Praga”, ul. Szwedzka 20
    • kotłownia
    • komin kotłowni
    • 3 budynki glicerynowi
    • 2 magazyny surowców glicerynowych
    • budynek produkcyjny (2 hale)
    • pudełkarnia
    • budynek EPD „Wieża”
    • magazyn centralny
    • warzelnia
    • budynek biurowy
    • dom mieszkalny
  • kamienica, ul. Tarchomińska 13
  • zespół domów, ul. Targowa 50
    • 3 domy
  • fragment kamienicy ocalały po wojnie, ul. Targowa 22
  • kamienica, ul. Targowa 69
  • zespół budynków PKP, ul. Targowa 70
  • zespół gmachów dyrekcji PKP, ul. Targowa 74
  • Solidarności 44. Willa naczelnika Warszawskiej Dyrekcji Kolejowej (dworek Szuszkiewicza) z 1920-21. Parterowy dom wzniesiono w tzw. „stylu dworkowym” na zlecenie Warszawskiej Dyrekcji Kolejowej według projektu inż. Wacława Szuszkiewicza w latach 1920–1921 na miejscu dawnego skrzydła dworca Petersburskiego, spalonego podczas I wojny światowej.
  • kamienica, ul. Targowa 84
  • kamienica, ul. Wileńska 13
  • kamienica z oficyną, ul. Wileńska 19
  • kamienica z oficynami, ul. Wileńska 21
  • dom opieki (Dom Pracy im. Mańkowskich) z kaplicą MB z Lourdes, ul. Wileńska 69
  • założenie urbanistyczne ul. Ząbkowskiej, odcinek od ul. Targowej do ul. Brzeskiej (w tym Synagoga Icchaka Hersza Jahrmana)
  • zespół d. oczyszczalni spirytusu „Rektyfikacja Warszawska”, ul. Ząbkowska 27-31
    • 3 budynki biurowe
    • 9 budynków produkcyjnych i magazynowych
    • portiernia
    • kotłownia z kominem
    • trafostacja
    • 2 domy mieszkalne
    • ogrodzenie od strony ulic Ząbkowskiej i Markowskiej
  • kamienica Inżynierska 7
Fasada katedry św. Jana, w głębi kościół pojezuicki Matki Boskiej Łaskawej
Kościół Najświętszego Zbawiciela
Katedra św. Ducha
Synagoga im. Nożyków
Zamek Królewski wraz z Kolumną Zygmunta
Belweder
Pałac Na Wodzie w warszawskich Łazienkach
Zamek Ujazdowski
Gmach Obserwatorium Astronomicznego UW
Fontanna w Ogrodzie Saskim
Barbakan
Wieżyce Mostu Poniatowskiego
Hotel Polonia Palace
Pałac Kultury i Nauki
Pałac Przezdzieckich
Pałac Czapskich
Hotel Europejski
Pałac Kazimierzowski
Brama Główna UW
Pałac Tyszkiewiczów
Pałac Prezydencki
Pałac Krasińskich
Galeria Zachęta
Pałac Branickich
Pałac Chodkiewiczów
Pałac Paca-Radziwiłłów
Pałac Borchów
Gmach Biblioteki Krasińskich
Grób Nieznanego Żołnierza
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej
Rynek Starego Miasta
Pałac Prymasowski
Pałac Blanka
Teatr Wielki
Pałac Przebendowskich
Pomnik Umschlagplatz
Gmach Sejmu
Kancelaria Prezydenta RP
Pałac Sapiehów
Gmach PAST-y
Pałac Janaszów
Kościół św. Wincentego à Paulo
Cmentarz w Gołąbkach
Tor wyścigów konnych Służewiec
Pałac Potockich w Natolinie
Pałac Ursynów
  • zespół kościoła św. Katarzyny, ul. Fosa 17
    • kościół
      • średniowieczna chrzcielnica
      • średniowieczny krucyfiks, przed którym miał się modlić Władysław Jagiełło
    • dzwonnica
    • plebania
    • wikarówka
    • cmentarz przykościelny
    • ogrodzenie
  • kwatera z mogiłami 1939–1945 na cmentarzu (par. śś. Ap. Piotra i Pawła), ul. Łagiewnicka
  • zespół torów wyścigów konnych, ul. Puławska 266
    • tory wyścigów i teren
    • trybuny
    • budynek administracyjny z siodlarnią
    • zespół budynków stajenno-mieszkalnych I
    • zespół budynków stajenno-mieszkalnych II
    • dom inspektora
  • zespół pałacowo-parkowy w Natolinie, ul. Nowoursynowska
    • pałac
    • oficyna pałacowa
    • pawilon ogrodowy (świątynia dorycka)
    • domki dozorców
    • gajówka
    • sarkofag
    • akwedukt
    • brama mauretańska
    • most mauretański, pomnik Natalii Sanguszkowej
    • brama
    • park
  • zespół pałacowy Ursynów, ul. Nowoursynowska 166
    • pałac z oficynami
    • taras ze schodami
    • park
  • dom (chałupa), ul. Kabaty 1
  • willa, ul. Krasnowolska 78
  • zespół dworski Wyczółki (I), ul. Łączyny 2
  • zespół willi Wyczółki (II), 1918-22, ul. Łączyny 54
    • willa
    • czworak
    • ogród
  • leśniczówka, ul. Rydzowa 1
Karczma wawerska
Kościół w Zerzniu
Stacja Warszawa Falenica
  • Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, ul. Trakt Lubelski 157
  • wiaty peronowe i poczekalnie na przystankach kolejowych Międzylesie, Radość i Miedzeszyn oraz stacji Falenica
  • cmentarz par. pw. Wniebowzięcia NMP, ul. Cylichowska
  • dom z piwnicami i skrytką, ul. Barbórki 16
  • dom, ul. Derkaczy 79
  • willa, ul. Dusznicka 64
  • willa „Lodusieńka”, ul. Herbaciana 6
  • dom, ul. Junaków 24
    • ogród
  • willa, ul. Junaków 33/35
    • ogród
  • dom z wieżą, ul. Kamieńskiego 4
    • ogród
  • willa, ul. Lokalna 57/59
    • ogród
  • dawny dworzec kolejowy Falenica, ul. Patriotów 40
  • zajazd, ul. Płowiecka 83
  • willa, ul. Przewodowa 112
    • ogród
  • willa, ul. Przewodowa 123/125
  • dawna stacja kolejki dojazdowej Wawer, ul. Widoczna 6
  • dom, ul. Widoczna 79
  • willa, ul. Wilgi 43
    • ogród
  • dom, ul. Zasobna 46/48
  • fabryka Aparatów Elektrycznych K. Szpotańskiego (4 sprzężone hale produkcyjne), ul. Żegańska 1
Kościół św. Antoniego Padewskiego
Kościół św. Anny
Pałac króla Jana III Sobieskiego
Widok pałacu z lotu ptaka (przed remontem)
  • Wilanów – założenie urbanistyczne
  • zespół kościoła par. pw. św. Anny
    • kościół
    • plebania, ul. Biedronki 1
    • dom służby kościelnej, ul. Biedronki 1a
  • cmentarz
  • kaplica cmentarna
  • ogrodzenie i brama
  • zespół pałacowo-ogrodowy, ul. Stanisława Kostki Potockiego 1
    • pałac Królewski
    • kordegarda
    • oficyna kuchenna
    • stajnia pałacowa z wiatą
    • oranżeria
    • figarnia z pseudośredniowieczną bramą
    • ujeżdżalnia
    • wozownia
    • psiarnia
    • d. kuźnia, ul. Wiertnicza 1e
    • d. komisariat, ul. Wiertnicza 1f
    • d. ślusarnia i areszt (?), ul. Wiertnicza 1c
    • dom ogrodnika, ul. Biedronki 16
    • dom podstarościego
    • holendernia
    • spichrze
    • studnia na dziedzińcu
    • brama wjazdowa
    • park pałacowy z wystrojem architektoniczno-rzeźbiarskim
  • d. szpital św. Aleksandra, ul. Biedronki 6
  • „Dom Doktora”, ul. Biedronki 6a
  • d. fabryka, ul. Wiertnicza 1
  • d. kuźnia wiejska, ul. Wiertnicza 2
  • jatki, ul. Wiertnicza 2a
  • ochronka, ul. Wiertnicza 2a
  • d. zajazd, ul. Wiertnicza 27
  • mostek, ul. Wiertnicza
  • zespół pałacowo-parkowy w Morysinie
    • ruiny pałacyku
    • domek stróża
    • gajówka, drewn.
    • oraculum
    • brama
    • park
  • kościół św. Elżbiety w Warszawie (Powsin), ul. Przyczółkowa
    • dzwonnica
  • cmentarz wojenny z II wojny światowej w Powsinie, ul. Przyczółkowa
  • d. karczma w Powsinie, ul. Przyczółkowa 394
Pałac Koelichenów
  • Fort VI „Okęcie”, ul. Lipowczana 6
  • pałac Koelichenów, ul. ks. J. Chrościckiego 2
  • zespół dworski, ul. 1 Sierpnia 11
    • dwór (częściowo rozebrany po 1945)
    • stodoła
    • budynek inwentarski
    • wozownia
    • czworak
    • ogród (szpalery drzew)
Kościół św. Karola Boromeusza na Woli
Alejka na cmentarzu Powązkowskim
Cerkiew św. Jana Klimaka
Brama cmentarza Tatarskiego
Cmentarz Karaimski
Pomnik na Pawiaku
Pałacyk Biernackich
Fabryka Norblina
Cytadela warszawska: Brama Straceń
Cytadela warszawska: kaponiera pierwszego bastionu
Budynki kolonii WSM przy ul. Suzina na Żoliborzu
Zabudowa parzystej strony ul. Brodzińskiego
  • Żoliborz historyczny (układ i zabudowa)
  • zespół cytadeli, ul. Wybrzeże Gdyńskie
  • zabudowa parzystej strony, ul. Brodzińskiego, numery: 2 (z ogrodem), 4 (z ogrodem), 8, 10, 12 (z ogrodem), 16, 20 (z ogrodem), 24, 28 (z ogrodem), 30, 32
  • szkoła, ul. Czarnieckiego 49
  • willa, ul. Czarnieckiego 53
    • ogród
  • domy wraz z ogrodami, przy ul. Dygasińskiego, numery: 1, 3, 15, 19, 20, 21, 22 (bez ogrodu), 23
  • domy wraz z ogrodami przy ul. Dziennikarskiej, numery: 11, 12
  • szkoła, ul. Elbląska 51
  • dom (segment), ul. Forteczna 12
    • ogród
  • domy (segmenty) przy ul. Gomółki, numery: 4, 6
  • dom wraz z ogrodami przy ul. Hauke-Bosaka, numery: 9, 12
  • dom, ul. Kaniowska 1
  • domy przy pl. Lelewela, numery: 12, 14, 18 (z ogrodem)
  • dom, ul. Mickiewicza 34/36
  • domy (wraz z ogrodami) przy ul. Niegolewskiego, numery: 8, 10, 21 (bez ogrodu), 21/II (bez ogrodu), 27
  • willa, ul. Promyka 17
    • ogród
  • dom (segment), pl. Słoneczny 6
    • ogród
  • domy przy ul. Sułkowskiego, numery: 28 (z ogrodem), 32
  • domy przy ul. Śmiałej, numery: 41, 48, 50, 54 (z ogrodem), 58 (z ogrodem), 60, 63 (z ogrodem), 66, 73
  • willa przy pl. Tucholskim 24
    • ogród
  • zabudowa, ul. Wieniawskiego, numery: 1/I, 2/I, 2/2, 3/I, 3/II, 3/III, 3/IV, 4, 5/I, 5/II, 5/III, 5/IV, 5/V, 5/VI, 5/IX, 5/X, 6/I, 6/III, 6/VI, 6/VII, 6/VIII, 6/IX, 6/X, 7/I, 7/II, 7/IV, 7/V, 7/VI, 8/I, 8/III (z ogrodem), 8/IV, 8/VI (z ogrodem)
  • dom, al. Wojska Polskiego 29

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków [online], BIP urzędu m.st. Warszawy, 19 listopada 2018 (pol.).
  2. Portal mapowy NID [online] [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  3. Budynek dawnej Węgierskiej Ekspozytury Handlowej zabytkiem [online], Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, 6 marca 2019 (pol.).
  4. a b c d Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy [online], 2006 (pol.).
  5. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 września 1994 r. w sprawie uznania za pomnik historii M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 423.
  6. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 stycznia 2012 r. w sprawie uznania za pomnik historii „Warszawa – Zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya” Dz.U. z 2012 r. poz. 64.
  7. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie uznania za pomnik historii „Warszawa – zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach” Dz.U. z 2014 r. poz. 956.
  8. Wilanowski Park Kulturowy [online], Urząd m. st. Warszawy, 31 stycznia 2019 (pol.).
  9. Park Kulturowy Historyczne Centrum Warszawy [online], Urząd m. st. Warszawy, 31 stycznia 2019 (pol.).
  10. Zabytkowy „Plon” na Saskiej Kępie. mwkz.pl. [dostęp 2011-05-23].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]