Wismar

Wismar
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Meklemburgia-Pomorze Przednie
Burmistrz	Thomas Beyer
Powierzchnia	41,36 km²
Populacja (31.12.2012); • liczba ludności; • gęstość	; 42 433; 1026 os./km²
Nr kierunkowy	03841
Kod pocztowy	23966, 23968, 23970
Tablice rejestracyjne	HWI
	Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego Wismar
	Położenie na mapie Niemiec Wismar
	53°54′N 11°28′E/53,900000 11,466667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Wismar – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, siedziba powiatu Nordwestmecklenburg; port nad Morzem Bałtyckim. Liczba mieszkańców: 44 tys. (2008).

Stare miasto Wismaru jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Toponimia

Nazwa miasta, zapisana w najstarszych przekazach w formie Wissemer (1171, 1211), Wyssemaria (1229), in Wismaria (1251), ma pochodzenie połabskie. Utworzona została od imienia Wyszemir w formie dzierżawczej, a więc oznacza tyle co „[gród] Wyszemira”^[2]. W języku polskim rekonstruowana jest w formie Wyszomierz^[3].

Historia

Pierwotnie osada słowiańska. Prawa miejskie (lubeckie) Wismar otrzymał około 1229 roku. W latach 1257–1358 był rezydencją książąt meklemburskich. Od 1259 roku związany paktem z Lubeką i Rostockiem (późniejszą Hanzą). Od roku 1301 pod władzą Meklemburgii.

Podczas wojny trzydziestoletniej w latach 1628–1632 siedziba „floty wismarskiej” habsburskiej Ligi Katolickiej, której podstawą była stacjonująca tu od 8 lutego 1629 polska flota wojenna króla Zygmunta III Wazy. 22 stycznia 1632 miasto skapitulowało a cała „flota wismarska”, w tym flota polska, przejęta została przez Szwedów.

Od roku 1648 miasto pod panowaniem szwedzkim. Warunkowo zwrócone Meklemburgii w roku 1803 w zamian za 1 258 000 dalerów. Szwecja ostatecznie zrzekła się praw w roku 1903.

Współpraca międzynarodowa

Wismar posiada umowy partnerskie z^[4]:

Dania: Aalborg od 1963 r.
Francja: Calais od 1971 r. (w roku 1966 natomiast podpisano umowę o przyjaźni)
Szwecja: Kalmar od 2002 r.
Finlandia: Kemi od 1959 r.
Szlezwik-Holsztyn: Lubeka od 1987 r.

Ponadto od roku 1991 Wismar utrzymuje kontakty partnerskie z miastem Halden w Norwegii.

W Wismarze urodził się Gottlob Frege – niemiecki matematyk, logik i filozof.

Przypisy

↑ Bürgermeister der Hansestadt Wismar [online], www.nordkurier.de [dostęp 2018-04-16] .
↑ Słownik starożytności słowiańskich, tom 6 cz. 2, Wrocław 1980, s. 657.
↑ ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
↑ Współpraca zagraniczna. wismar.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]..

[1] Bürgermeister der Hansestadt Wismar [online], www.nordkurier.de [dostęp 2018-04-16] .

[2] Słownik starożytności słowiańskich, tom 6 cz. 2, Wrocław 1980, s. 657.

[3] s. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.

[4] Współpraca zagraniczna. wismar.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]..

[przyw-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f miasto-przywódca rejonu lub okręgu

[wazne-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie

[1]

[2]

[3]

[4]

[A]

[B]

Miasta	Grevesmühlen Wismar
Gminy (Amtsfreie Gemeinde)	Poel
Związki Gmin (Amt)	Dorf Mecklenburg-Bad Kleinen Gadebusch Grevesmühlen-Land Klützer Winkel Lützow-Lübstorf Neuburg Neukloster-Warin Rehna Schönberger Land

Region nadreński (Ren – Moza)	Dinant Duisburg Düsseldorf Emmerich Grieth KOLONIA^[A] Neuss Nijmegen Roermond Tiel Venlo Wessel Zaltbommel
Region IJssel i Zuiderzee	Arnhem DEVENTER^[B] Doesborg Elburg Harderwijk Hasselt Hattem KAMPEN^[B] Ommen Stavoren Zutphen Zwolle
Wybrzeże Morza Północnego	Groningen BREMA^[B] Stade Buxtehude HAMBURG^[B]
Między Renem i Wezerą (Westfalia)	Ahlen Allendorf Altena Arnsberg Attendorn Beckum Belecke Bielefeld Blankenstein (Hattingen) Bocholt Bochum Bödefeld Borgentreich Borken Brakel Breckerfeld Brilon Coesfeld Dorsten DORTMUND^[A] Drolshagen Dülmen Essen Eversberg Freienohl Fürstenau Geseke Grevenstein Hachen Hagen Haltern Hamm Hattingen Herford Hirschberg Hörde Hüsten Iburg Iserlohn Kallenhardt Kamen Langscheid Lemgo Lüdenscheid Lünen Melle Menden Minden MÜNSTER^[B] Neheim Neuenrade Neustadt Nieheim Oldenzaal Olpe OSNABRÜCK^[B] Paderborn Peckelsheim Plettenberg Quakenbrück Ratingen Recklinghausen Rheine Rüthen Schwerte SOEST^[B] Solingen Sundern Telgte Unna Vörden Vreden Warburg Warendorf Warstein Wattenscheid Werl Werne Westhofen Wetter Wiedenbrück
Między Wezerą i Łabą (Dolna Saksonia)	Alfeld Aschersleben Bockenem BRUNSZWIK^[A] Einbeck Gardelegen GOSLAR^[B] Gronau Halberstadt Hameln Hanower Helmstedt HILDESHEIM^[B] LÜNEBURG^[B] MAGDEBURG^[B] Osterburg Quedlinburg Salzwedel Seehausen Stendal Tangermünde Ulzen Werben
Niemcy środkowe (na południe do Harzu między górną Wezerą i Soławą)	Duderstadt Erfurt Getynga Halle Merseburg Mühlhausen Naumburg Nordhausen Northeim Osterode Uslar
Brandenburgia	Berlin Brandenburg Frankfurt nad Odrą Havelberg Cölln Kyritz Perleberg Pritzwalk
Południowe wybrzeże Bałtyku w granicach cesarstwa	Kilonia LUBEKA^[A] WISMAR^[B] ROSTOCK^[B] STRALSUND^[B] Greifswald Demmin Gützkow Szczecin Białogard Darłowo Goleniów Gryfice Kamień Kołobrzeg Koszalin Sławno Słupsk Stargard Trzebiatów Wolin
Prusy, Polska	Braniewo Chełmno GDAŃSK^[A] Elbląg KRÓLEWIEC^[B] TORUŃ^[B] Wrocław Kraków
Inflanty	DORPAT^[B] Goldingen Kokenhusen Lemsal Parnawa REWEL^[B] Roop RYGA^[B] Valmiera Viljandi Wenden Windawa
Szwecja	Kalmar Nyköping SZTOKHOLM^[B] VISBY^[A]