Wielka Capia Turnia
 Wielka Capia Turnia (podpisana) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2333 m n.p.m. |
| Wybitność |
40 m |
| Pierwsze wejście |
23 sierpnia 1905 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′11,4″N 20°02′55,4″E/49,169833 20,048722
| |
Wielka Capia Turnia (słow. Veľká Capia veža, niem. Großer Gemsenseeturm, węg. Nagy-Zergetavi-torony[1]) – szczyt o wysokości 2333 m[2] w Grani Baszt w słowackiej części Tatr Wysokich. Od Hlińskiej Turni na północnym zachodzie oddzielony jest wybitną Basztową Przełęczą, a od Małej Capiej Turni na południowym wschodzie oddziela go siodło Capiej Przełączki. Ma dwa wierzchołki (2333 m i 2330 m) znajdujące się w odległości kilkudziesięciu metrów i oddzielone od siebie Wyżnią Capią Przełączką. Nieco wyższy jest wierzchołek północno-zachodni. W północno-zachodniej grani znajdują się trzy oryginalne zęby skalne. Nie posiadają nazwy i do 2009 r. nie zostały zdobyte[3].
Na zachodnią stronę, do Koziego Kotła w Dolinie Młynickiej opada z grani Wielkiej Capiej Turni płytowo-trawiasty stok z kilkoma ściankami. Ma wysokość około 150 m. W jego lewą stronę (patrząc od dołu) wcina się z daleka widoczny zachód. Prowadzi nim najłatwiejsza droga na szczyt. Ten stok Wielkiej Capiej Turni oddzielony jest od zachodniej ściany Małej Capiej Turni głębokim żlebem zwężającym się w górze w miejscami przewieszony komin[3].
Na wschodnią stronę z Wielkiej Capiej Turni opada wybitna ściana, dla taterników będąca jednym z najważniejszych obiektów wspinaczkowych w Grani Baszt. Od sąsiedniej ściany Małej Capiej Turni oddzielona jest rynną, która w górnej części jest wyraźna i głęboka, w środkowej zanika. Jej przedłużeniem w dolnej części jest częściowo komin, częściowo zacięcie. Brak jest depresji między górną rynną i dolnym komino-zacięciem[3].
Nazewnictwo Capich Turni pochodzi od Capiego Stawu leżącego w górnych partiach Doliny Młynickiej, u podnóża Szczyrbskiego Szczytu[4] Wcześniejsze pomiary określały wysokość Wielkiej Capiej Turni jako około 2325 m[3] lub 2364 m[5]. W przypadku tej drugiej koty, jej wartość i lokalizacja wskazują, że pomiar dotyczył najprawdopodobniej południowego wierzchołka Zadniej Baszty.
Taternictwo
[edytuj | edytuj kod]Wielka Capia Turnia jest wyższą z dwóch Capich Turni znajdujących się w Grani Baszt. Taternicy odwiedzają jej wierzchołek najczęściej przy przechodzeniu tejże grani[4].
-
Widok z Doliny Młynickiej -
Widok z Doliny Mięguszowieckiej
- Pierwsze wejścia turystyczne
- Zygmunt Klemensiewicz i Jerzy Maślanka, 23 sierpnia 1905 r. – letnie
- Alfréd Grósz i Lajos Rokfalusy, przed 1915 r. – zimowe.
- Z Basztowej Przełęczy; 0+, I lub III w skali tatrzańskiej (w zależności od wariantu), czas przejścia 30 min
- Środkiem północno-wschodniej ściany; V, A1, 7 godz.
- Północno-wschodnim filarem; V, 3 godz. 30 min
- Droga braci Lukešów; V+, A2-A3, 8 godz.
- Apollo II (środkiem wschodniej ściany); VI, A0, 7 godz.
- Lewą częścią wschodniej ściany; V, miejsce A0, 3 godz.
- Lewym skrajem wschodniej ściany; V, 5 godz.
- Ukosem przez wschodnią ścianę, drogą Grosza; III, 3 godz.
- Południowo-wschodnią granią, z Basztowej Przełęczy Wyżniej; 0+. 30 min
- Południowo-zachodnią ścianą, z Młynickiego Kotła; 0+, 1 godz[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ a b c d e Władysław Cywiński. Grań Baszt. Przewodnik szczegółowy, tom 15. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2009, ISBN 978-83-7104-041-2
- ↑ a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część V. Cubrynka – Skrajna Baszta. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954
- ↑ Tatry Wysokie polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000. Sygnatura, 2011/12. ISBN 83-87873-26-8.