Viktor Lorenc
| Data i miejsce urodzenia |
23 sierpnia 1843 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 sierpnia 1915 |
| Zawód, zajęcie |
Viktor Lorenc, Viktor Lorenz (ur. 23 sierpnia 1843 w Kromierzyżu na Morawach, zm. 19 sierpnia 1915 w Lewoczy na Spiszu) – czeski inżynier mechanik, zawodowo związany ze Spiszem i Budapesztem, a jednocześnie pierwszy czeski taternik, autor szeregu pierwszych wejść w Tatrach, znany zwłaszcza jako pierwszy zdobywca wielu znaczących przełęczy tatrzańskich.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od młodości pociągała go turystyka. Już w wieku 15 lat, jako uczeń, przeszedł pieszo z kolegą szkolnym trasę przez Orawę i Liptów na szczyt Krywania. Podczas studiów chodził po Alpach. W latach 1875–1877, już jako członek Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego, przedsięwziął w Tatrach cztery poważne wyprawy zimowe, które następnie opisał na łamach rocznika MKE oraz lokalnego tygodnika "Zipser Bote". W latach 1870-1889 pracował jako inżynier w hucie żelaza w Krompachach, a potem, do roku 1909 jako radca techniczny w Budapeszcie. Na emeryturze osiadł z powrotem w Krompachach. Urzeczony urokliwym położeniem miasteczka postanowił urządzić w jego okolicy, na nasłonecznionych stokach doliny, uzdrowisko klimatyczne. Swoje dzieło prowadził stopniowo od 1898 r., jednak bez sukcesu i ostatecznie w 1912 r. jego wierzyciele sprzedali niedokończone uzdrowisko.
Pierwszą żoną Lorenca była Želmíra Mária, córka znanego słowackiego działacza narodowego Jozefa M. Hurbana, zmarła przedwcześnie w wieku 26 lat, po 7 latach małżeństwa. Sam Lorenc wycofał się z życia publicznego po bankructwie planowanego uzdrowiska. Zmarł na udar mózgu w dzień po otrzymaniu wiadomości o śmierci (na tyfus) syna Vladimíra, konstruktora lotniczego w Paryżu.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bohuš Ivan: „Objav” sediel, w: "Tatry" R. XXXV, č. 4/1996, júl-august, s. 20-21;
- Gašpar Ján: Dziewiąty na świecie klub górski, w: ”Tatry” nr 4 (46), jesień 2013, s. 73-85;
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1995, s. 677, ISBN 83-7104-008-3, OCLC 835423690.