Ulica Henryka Sienkiewicza w Radomiu

ulica Henryka Sienkiewicza

Śródmieście
Bazylika katedralna pw. Opieki Najświętszej Marii Panny
Państwo	Polska
Miejscowość	Radom
Długość	ok. 620 m
Przebieg
ul. Piłsudskiego 120 m ul. Moniuszki 260 m ul. Mickiewicza 350 m ul. Prusa 440 m ul. Stefana Wyszyńskiego 620 m ul. 25 Czerwca
Położenie na mapie Radomia ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie Polski ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ulica Henryka Sienkiewicza
51°23′51,4″N 21°09′25,9″E

Ulica Henryka Sienkiewicza – ulica w dzielnicy Śródmieście. Łączy ulicę Piłsudskiego z ulicą 25 Czerwca. Krzyżuje się z ulicami Moniuszki i Mickiewicza.

Historia

Ulicę zaprojektowaną ok. 1860 zbudowano po 1885 w związku z uruchomieniem, przebiegającej przez Radom, kolei Iwanogrodzko-Dabrowskiej. W dniu 16 grudnia 1906 przed budynkiem zarządu żandarmerii gubernialnej radomskiej pod numerem 4 miał miejsce udany zamach działaczy socjalistycznych, Stanisława Wernera i Stanisława Hempla na carskiego naczelnika policji gubernialnej, płk. Siemiona von Płotto.

Nazwa

Nazwa ulicy wielokrotnie ulegała zmianom:

• po 1885 – 1893: ul. Michajłowska (na cześć wielkiego księcia Michała),
• 1893 – 1924: ul. Mariacka (nazwa zmieniona w związku z planowaną budową kościoła mariackiego),
• 1924 – 1939: ul. Henryka Sienkiewicza,
• 1939 – 1945: Mozartstraße,
• od 1945: ul. Henryka Sienkiewicza.

Architektura

Przy ulicy znajduje się wiele obiektów zabytkowych, powstałych głównie w XIX i na początku XX wieku:

• nr 12 – kamienica, dom rodziny Macieja Glogiera, według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego, eklektyczny z wpływami modernizmu z efektowną elewacją z piaskowca.
• nr 13 – budynek Parafii Katedralnej pw. Opieki Najświętszej Maryi Panny,
• nr 14 – Bazylika katedralna Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu.
• nr 17 – budynek dawnego Powiatowego Związku Samorządowego (sejmik powiatowy), wzniesiony w 1927 w stylu neoklasycystycznym, z czterokolumnowym portykiem według projektu Alfonsa Pinno, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego i Rady Miejskiej.
• park im. Tadeusza Kościuszki – zabytkowy park miejski założony w latach 1866–1867, utrzymany w stylu angielskim. Główna aleja parku łączy dawny gmach komisji województwa sandomierskiego, znajdujący się przy ulicy Żeromskiego z budynkiem katedry.

Rejestr zabytków

Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są następujące obiekty:

• nr 11 – kamienica, koniec XIX w.
• nr 12 – kamienica Glogierów z oficynami, 1914
• nr 16 – Katedra Opieki Najświętszej Maryi Panny, 1903–09
• nr 34 – dom, 1911
• nr 36 (3 Maja 31) – dom, koniec XIX w.

Gminna ewidencja zabytków

Do Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Radomia, oprócz obiektów z rejestru zabytków, wpisane są też budynki:

• 2 – dom murowany, koniec XIX w.
• 3 – dom murowany, koniec XIX w.
• 4 – dom murowany, koniec XIX w.
• 8 – dom murowany, 1. poł. XX w.
• 6 – dom murowany, 1898
• 13 – dom murowany, koniec XIX w.
• 22 – dom murowany, lata 20. XX w.
• 28 – dom murowany, 1908

Galeria

• 
  Kamienica Glogierów
• 
  Gmach dawnego Powiatowego Związku Samorządowego
• 
  Budynek Sądu Okręgowego

Bibliografia

• Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 2019-10-18].