Użok
48°59′05″N 22°51′53″E/48,984722 22,864722
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Wysokość |
567 m n.p.m. |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+380 03135 |
| Kod pocztowy |
89031 |
Położenie na mapie obwodu zakarpackiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
| 48°59′05″N 22°51′53″E/48,984722 22,864722
| |
Użok (węg. Uzsok) – wieś w Karpatach Wschodnich na Ukrainie, nad rzeką Uż, w rejonie użhorodzkim (do 2020 w rejonie wielkoberezieńskim) obwodu zakarpackiego, po drugiej stronie grzbietu karpackiego niż Sianki; przed I wojną światową jak i niemal cała późniejsza Słowacja w granicach Węgier, w dwudziestoleciu międzywojennym należała do Czechosłowacji.
Do 1918 w komitacie Ung graniczyła z powiatem turczańskim (Galicja). W okresie austro-węgierskim prowadziła tędy droga ze Starego Sambora, przez Turkę na Węgry. Wieś była letniskiem uzdrowiskowym. W 1905 władze Austro-Węgier przeprowadziły tędy strategiczną linię kolejową łączącą Użhorod z Samborem. Jest to do dziś jedna z najpiękniej położonych linii kolejowych w Karpatach z licznymi wiaduktami i tunelami od strony zakarpackiej. Wieś została zniszczona podczas kolejnych walk o Przełęcz Użocką podczas I i II wojny światowej.
Obecnie istnieje tutaj kilkadziesiąt zabudowań zlokalizowanych u stóp olbrzymiego wiaduktu. We wsi znajduje się drewniana cerkiew i przystanek kolejowy Użok. Natomiast przedwojenna stacja graniczna na przełęczy Użockiej nie istnieje (budynki wykorzystano do innych celów). Obok przebiega mało uczęszczana droga regionalna H13 ze Lwowa do Użhorodu. Z przełęczy użockiej prowadzi ukraiński szlak turystyczny na Opołonek i Kińczyk Bukowski – szczyty leżące na granicy, ale niedostępne dla turystów od strony polskiej:
Przełęcz Użocka (853 m n.p.m.) – Opołonek (1028 m n.p.m.) – Kińczyk Bukowski (1251 m n.p.m.)
Cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku 21 czerwca 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mapa WIG Pikuj Pas 53 Słup 36 Warszawa 1937