Teriańska Przełęcz Niżnia
 Widok z południowego wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
2313[1] m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
| Data zdobycia |
4 sierpnia 1906 |
| Pierwsze wejście |
J. Bajer, S. Konarski, I. Król |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′25,4″N 20°01′00,5″E/49,173722 20,016806
| |
Teriańska Przełęcz Niżnia (niem. Untere Felsgartenscharte, słow. Nižné terianske sedlo, węg. Alsó-Terianszko-csorba[2]) – przełęcz w Grani Hrubego w słowackich Tatrach Wysokich. Oddziela Zadnią Bednarzową Turnię od Skrajnej Teriańskiej Turni. Jest najszerszą przełęczą w całej Grani Hrubego[3]. Niewielka turniczka powoduje, że przełęcz ma dwa siodła, nieco niższe jest zachodnie. Dla taterników stanowi jeden z najdogodniejszych punktów dostępowych do Grani Hrubego, ale jedynie od strony Niewcyrki. Do Doliny Hlińskiej spada z przełęczy olbrzymi żleb. Jest bardzo kruchy, w dodatku w środkowej części ma komin. W dolnej części żlebu długo zalega śnieg, a stożek piargowy u wylotu żlebu jest największy wśród wszystkich stożków piargowych Grani Hrubego. Żleb wcina się pomiędzy filary Wielkiej Teriańskiej Turni i Zadniej Bednarskiej Turni tworząc zatokę, której Władysław Cywiński nadał nazwę Teriańskiej Zatoki[4].
Nazwa przełęczy pochodzi od Teriańskich Stawów znajdujących się w Niewcyrce. Wprowadził ją w 1956 r. Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[4].
Taternictwo
[edytuj | edytuj kod]Pierwszego wejścia turystycznego na Teriańską Przełęcz Niżnią dokonano 4 sierpnia 1906 r., a autorami jego byli Józef Bajer, Stanisław Konarski i Ignacy Król[3]. Teriańska Przełęcz Niżnia nie jest dostępna żadnymi znakowanymi szlakami turystycznymi. Jest w niej kilka dróg wspinaczkowych, ale obecnie dozwolone jest tylko przejście granią lub wspinaczka od strony Doliny Hlińskiej. Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej TANAP-u z zakazem wstępu[4].
- Od południowego wschodu; I w skali tatrzańskiej
- Wprost od południa; III, 1 godz.
- Od południowego zachodu trawersem przez zbocze Bednarzowych Turni; 0+, z doliny1 godz. 15 min
- Północno-wschodnim żlebem, z Doliny Hlińskiej; V, 6 godz., bardzo duża kruszyzna
- Lewą częścią północnej sciany; V, 5 godz.
- Północno-wschodnim filarem; V+ w dolnej części, IV w górnej, 4 godz. 30 min
- Północno-wschodnią ścianą, z Wielkiego Ogrodu; I, miejsce III, 2 godz., deniwelacja ok. 320 m[4].
Droga nr 1 jest najłatwiejszym sposobem wejścia na przełęcz (obecnie przejście ni a jest zabronione)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
- ↑ a b c d e Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.