Teodor Vieweger

Teodor Vieweger
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1888 ; Piotrków Trybunalski
Data i miejsce śmierci	22 maja 1945 ; Sochaczew
	profesor nauk biologicznych
Alma Mater	Uniwersytet w Brukseli
Doktorat	1912
Profesura	1920
Uczelnia	Wolna Wszechnica Polska; Uniwersytet Warszawski
	rektor WWP w Łodzi
Okres spraw.	1925–1939
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Teodor Vieweger (ur. 20 sierpnia 1888 w Piotrkowie Trybunalskim, zm. 22 maja 1945 w Sochaczewie) – polski biolog.

Życiorys

W 1907 ukończył gimnazjum w Warszawie. Odbył studia medyczne w uniwersytecie w Liège oraz zoologiczne w uniwersytecie w Brukseli. W 1912 uzyskał stopień doktora nauk przyrodniczych uniwersytetu w Brukseli. Od 1920 był profesorem nadzwyczajnym Wolnej Wszechnicy Polskiej (WWP) w Warszawie. W latach 1920–1939 zajmował stanowisko kierownika Katedry Fizjologii Zwierząt, w roku akademickim 1924–1925 pełnił funkcję dziekana Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, a od 1925 do 1939 rektora WWP.

1 lipca 1928 został wybrany członkiem komisji rewizyjnej założonego wówczas Związku Sybiraków^[1]. Od 1933 był członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Był wybitnym organizatorem: doprowadził do budowy gmachu uczelni, dzięki jego staraniom WWP została ustawą sejmową zaliczona do uczelni akademickich oraz uruchomił w 1928 Oddział WWP w Łodzi^[2]^[3]^[4]. W latach 1937–1945 był pierwszym prezesem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego^[5]. W latach 1942–1945 wykładał na Tajnym Uniwersytecie Warszawskim oraz na Kursach Akademickich w Częstochowie.

Był głównym organizatorem Uniwersytetu Łódzkiego.

Zginął w wypadku samochodowym pod Sochaczewem wracając z Warszawy do Łodzi. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 284a wprost-4-28)^[6].

Odznaczenie

W 1950 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[7].

Działalność naukowa

W pracy naukowej zajmował się badaniem pierwotniaków oraz orzęsek. Prowadził badania ilościowe i jakościowe metabolizmu orzęsków w warunkach hodowlanych. Opisał mechanizm wytwarzania zapasów bezazotowych podczas przyswajania białka u zwierząt zmiennocieplnych oraz badał wpływ temperatury na przyswajanie białka u tych zwierząt.

Wybrane publikacje naukowe

Les cellules tracheales chez Hypocrite Jacobeane Linn. (1912)
Badanie czynników rozwoju kultur Colpidium colpoda Ehrbg. (1918)
Linje ciągłe Colpidium colpoda Ehrbg. (1918)^[8]
L,influence de la temperature sur le metabolisme proteique des animaux poikilothermes (1925)
Skład chemiczny węgorzy głodzonych (1928)^[9]
O rytmie dobowym w mnożeniu się wymoczków (1936)^[10]
Działanie surowicy zwierząt kręgowych na pierwotniaki (1937)

Przypisy

↑ Ze zjazdu sybiraków, „Kurier Warszawski”, Nr 181, 2 lipca 1928, s. 4 .
↑ „Łódź w Ilustracji”, 11 XI 1928, nr 46, s. 7 (na uroczystości inauguracji Wolnej Wszechnicy Polskiej i pracy oddz. łódzkiego Wolnej Wszechnic Polskiej, 28.10.1928).
↑ „Łódź w Ilustracji”, 27 X 1929, nr 43, s. 7 (na inauguracji roku akademickiego WWP w Łodzi w gronie członków Senatu i słuchaczy, 20.10.1929).
↑ „Łódź w Ilustracji”, 25 X 1931, nr 43, s. 1 (na uroczystości otwarcia Studium dla Księgowych przy Wolnej Wszechnicy Polskiej w Łodzi, 14.10.1931).
↑ MariolaM. Antczak MariolaM., MagdalenaM. Przybysz-Stawska MagdalenaM., Słownik członków Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 2010-2015, wyd. I, Łódź: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2018, ISBN 978-83-8142-249-9, OCLC 1119722647 [dostęp 2022-08-28] .
↑ Cmentarz Stare Powązki: JADWIGA VIEWEGEROWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24] .
↑ M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1021.
↑ TeodorT. Vieweger TeodorT., Linje ciągłe : colpidium colpoda Ehrbg [online], Odb.: Sprawozdanie z posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. R. 11, z. 4., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .
↑ TeodorT. Vieweger TeodorT., Skład chemiczny węgorzy głodzonych [online], Odb.: Acta Biologiae Experimentalis. 1928, vol. 1 nr 10., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .
↑ O rytmie dobowym w mnożeniu się wymoczków [online], Acta Biologiae Experimentalis. 1937, vol. 10 nr 3., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .

Bibliografia

[wywiad z prof. Viewegerem nt. Wolnej Wszechnicy Polskiej]; [w:] „Głos Poranny”, 16 X 1931, nr 283, s. 3
Biogramy uczonych polskich, Część II: Nauki biologiczne (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985.

Linki zewnętrzne

Publikacje Teodora Viewegera w bibliotece Polona

[1] Ze zjazdu sybiraków, „Kurier Warszawski”, Nr 181, 2 lipca 1928, s. 4 .

[2] „Łódź w Ilustracji”, 11 XI 1928, nr 46, s. 7 (na uroczystości inauguracji Wolnej Wszechnicy Polskiej i pracy oddz. łódzkiego Wolnej Wszechnic Polskiej, 28.10.1928).

[3] „Łódź w Ilustracji”, 27 X 1929, nr 43, s. 7 (na inauguracji roku akademickiego WWP w Łodzi w gronie członków Senatu i słuchaczy, 20.10.1929).

[4] „Łódź w Ilustracji”, 25 X 1931, nr 43, s. 1 (na uroczystości otwarcia Studium dla Księgowych przy Wolnej Wszechnicy Polskiej w Łodzi, 14.10.1931).

[5] MariolaM. Antczak MariolaM., MagdalenaM. Przybysz-Stawska MagdalenaM., Słownik członków Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 2010-2015, wyd. I, Łódź: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2018, ISBN 978-83-8142-249-9, OCLC 1119722647 [dostęp 2022-08-28] .

[6] Cmentarz Stare Powązki: JADWIGA VIEWEGEROWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24] .

[7] M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1021.

[8] TeodorT. Vieweger TeodorT., Linje ciągłe : colpidium colpoda Ehrbg [online], Odb.: Sprawozdanie z posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. R. 11, z. 4., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .

[9] TeodorT. Vieweger TeodorT., Skład chemiczny węgorzy głodzonych [online], Odb.: Acta Biologiae Experimentalis. 1928, vol. 1 nr 10., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .

[10] O rytmie dobowym w mnożeniu się wymoczków [online], Acta Biologiae Experimentalis. 1937, vol. 10 nr 3., polona.pl [dostęp 2020-03-06] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]