SMS Komet
| |
| Historia | |
| Stocznia | |
|---|---|
| Wodowanie | |
 K.u.K. Kriegsmarine
| |
| Wejście do służby | |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | |
| Długość |
60,68 m[3] |
| Szerokość |
7,4 m |
| Zanurzenie |
2,11 m[4] |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy indykowanej 2900 KM, 2 kotły typu Yarrow[5], 1 śruba[2] | |
| Prędkość | |
| Uzbrojenie | |
| zobacz w tekście | |
| Opancerzenie | |
| 19 mm nad maszynownią[5] | |
| Załoga | |
SMS Komet − austro-węgierska kanonierka torpedowa[5][6] z końca XIX wieku, biorąca udział w I wojnie światowej.
Budowa i klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]
SMS „Komet” wraz z bliźniaczym SMS „Blitz” należał do grupy sześciu kanonierek torpedowych zamówionych w latach 1888−1892 przez marynarkę Austro-Węgier w celu ewaluacji typu okrętu najlepiej dostosowanego do potrzeb marynarki. Oba były zbudowane w niemieckiej stoczni Schichau-Werke w Elblągu i stanowiły ulepszenie projektu pierwszej kanonierki torpedowej zbudowanej tam dla Austro-Węgier, SMS „Meteor”, od której odróżniały się przede wszystkim nieco dłuższym kadłubem i większą prędkością. Trzy zbudowane później kanonierki torpedowe należały już do różnych innych projektów. W służbie austro-węgierskiej jednostki te klasyfikowano oryginalnie jako Torpedofahrzeug, która to nazwa oznaczała początkowo okręty torpedowe o długości do 61 m (200 stóp) i była następnie używana także dla kontrtorpedowców[7]. Wzorując się na brytyjskiej terminologii, okręty te nazywano też nieoficjalnie niszczycielami (niem. Zerstörer)[7], co spotyka się także w literaturze[1], jednakże ustępowały one znacząco niszczycielom prędkością i miały słabsze uzbrojenie.
Okręt miał konstrukcję wywodzącą się z powiększonych torpedowców, z gładkopokładowym kadłubem, dziobnicą o formie taranowej i sporym nawisem rufowym. W widoku z góry kadłub miał charakterystyczny dla torpedowców budowy Schichaua wrzecionowaty obrys, osiągający największą szerokość za śródokręciem. Okręt miał jedynie szczątkową nadbudówkę dziobową, z odkrytym pomostem bojowym oraz początkowo jeden pochyły komin[8]. Napęd stanowiła trzycylindrowa maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy indykowanej 2900 KM, napędzająca jedną śrubę[2]. Oprócz głównego steru zawieszonego za śrubą, pod nawisem rufowym, okręt miał pomocniczy ster dziobowy[8].
Uzbrojenie stanowiło początkowo 7 pojedynczych dział kalibru 47 mm, z czego 2 o dłuższej lufie L/44 (44 kalibry), a 5 o krótszej L/33. Jedno działo umieszczone było na rufie, a pozostałe sześć - po trzy na każdej z burt, z tego dwa przed nadbudówką dziobową. Uzbrojenie początkowo uzupełniała stała wyrzutnia torped 350 mm w dziobnicy. Uzbrojenie później podlegało zmianom: rufowe działo zamieniono w 1904 na obrotową wyrzutnię torped, a w 1915 kaliber wyrzutni torped zwiększono do 450 mm, przy tym dziobową stałą wyrzutnię zastąpiono przez obrotową na pokładzie dziobowym. W lutym 1918 dwa dziobowe działa zamieniono na przeciwlotnicze 66 mm[2].
Służba
[edytuj | edytuj kod]
„Komet” wszedł do służby w marynarce w 1889 roku. Początkowo w letnich miesiącach uczestniczył w pływaniu z eskadrą, a w pozostałych głównie pozostawał w rezerwie[2]. Między 10 kwietnia a 16 października 1897 brał udział w międzynarodowej blokadzie portu Chania na tureckiej Krecie[2]. W 1904 zmieniono mu uzbrojenie. Po remoncie w 1912 zmianie uległa sylwetka okrętu, z jednokominowej na dwukominową, po wymianie kotłów typu lokomotywowego na nowsze typu Yarrow. Po raz kolejny przezbrojono go w 1915[2].
„Komet” przetrwał I wojnę światową. W styczniu 1920 został przez konferencję międzyaliancką w Paryżu przyznany Włochom i tam złomowany[2].
Dane
[edytuj | edytuj kod]Uzbrojenie[2]
- początkowe:
- 2 armaty 47 mm L/44 SFK (długość lufy: 44 kalibry) (2xI)
- 7 armat 47 mm L/33 SFK (7xI)
- 1 wyrzutnia torpedowa 350 mm (stała na dziobie)
- od 1904:
- 8 armat 47 mm (8xI)
- 2 wyrzutnie torped 350 mm (stała na dziobie i obrotowa na rufie)
- od 1915:
- 8 armat 47 mm (8xI)
- 2 wyrzutnie torped 450 mm (obrotowa na pokładzie dziobowym i obrotowa na rufie)[9]
- od lutego 1918:
- 2 armaty przeciwlotnicze 66 mm (nominalnie 7 cm) (na pokładzie dziobowym)
- 6 armat 47 mm (6xI)
- 2 wyrzutnie torped 450 mm (obrotowa na pokładzie dziobowym i obrotowa na rufie)[8]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Conway's all the World's Fighting Ships, 1860−1905, s. 281
- ↑ a b c d e f g h i j k l E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.10
- ↑ E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.10; według Conway's..., s.281 długość 58,4 m
- ↑ E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.10; według Conway's..., s.281 zanurzenie 3,2 m
- ↑ a b c d Jane's Fighting Ships of World War I. Studio Edns., s. 227. ISBN 1-85170-378-0.
- ↑ Robert Jackson: Destroyers, Frigates and Corvettes (Expert Guide). Grange Books Ltd. ISBN 1-84013-317-1.
- ↑ a b E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.3-4
- ↑ a b c Na podstawie planów w E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.11
- ↑ E. Sieche, Torpedoschiffe..., s.10; według starszego źródła Jane's..., s. 227 - 1 stała na dziobie, 1 podwójna obrotowa na śródokręciu
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugène M. Kolesnik (red.): Conway's all the World's Fighting Ships, 1860−1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 0-85177-130-0.
- Erwin Sieche: Torpedoschiffe und Zerstörer der K. u. K. Marine. Wölfersheim-Berstadt: Podzun-Pallas-Verlag, 1996, seria: Marine-Arsenal: Band 34. ISBN 3-7909-0546-1.
- Jane's Fighting Ships of World War I. Studio Edns.. ISBN 1-85170-378-0.
