Port lotniczy Warszawa-Radom
51°23′21″N 21°12′49″E/51,389167 21,213611 Terminal Portu Lotniczego Warszawa-Radom (2024) | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||
| Typ |
publiczne (wojskowe) | ||
| Właściciel | |||
| Data otwarcia |
27 kwietnia 2023 | ||
| Data zamknięcia |
nie zamknięto | ||
| Kod IATA |
RDO | ||
| Kod ICAO |
EPRA | ||
| Wysokość |
186 m n.p.m. | ||
| Statystyki ruchu (2023) | |||
| Liczba pasażerów |
103 418[1] | ||
| Drogi startowe | |||
| |||
Położenie na mapie Radomia  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||
| 51°23′21″N 21°12′49″E/51,389167 21,213611
| |||
| Strona internetowa | |||
Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku (dawn. Port Lotniczy Radom[2] lub Lotnisko Radom-Sadków[3]) – międzynarodowy cywilny port lotniczy w Radomiu, położony ok. 4 km od jego centrum.
Lotnisko na Sadkowie powstało w latach 20. XX w. i obecnie użytkowane jest zarówno przez wojsko, jak i stronę cywilną. Dostosowywanie lotniska dla potrzeb cywilnych rozpoczęto w 2012 r. W maju 2014 radomskie lotnisko zostało wpisane do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. Od 29 maja 2014 podmiotem zarządzającym lotniskiem była spółka akcyjna Port Lotniczy Radom S.A[4]. Od 27 kwietnia 2023 port lotniczy działa w nowej formule jako port lotniczy Warszawa-Radom i zarządzany jest przez polskie przedsiębiorstwo PPL[5].
Infrastruktura lotniska
[edytuj | edytuj kod]Droga startowa lotniska ma długość 2500 metrów i szerokość 45 metrów o nawierzchni asfaltobetonowej. Lotnisko posiada cztery płyty postojowe, z czego dwie są przeznaczone dla maszyn cywilnych. Płyta postojowa przy terminalu jest w stanie jednocześnie pomieścić 11 samolotów - 9 statków powietrznych kategorii C oraz 2 statki powietrzne kategorii E. Lotnisko jest wyposażone w zasilanie energetyczne, kanalizację, sieć wodociągową, sieć gazową i zaplecze techniczno-socjalne (bocznica kolejowa, budynki administracyjne i gospodarcze) oraz dwie radiolatarnie. Główną pomocą nawigacyjną jest system precyzyjnego lądowania (ILS) I kategorii, który umożliwia lądowanie na podstawie wskazań przyrządów pokładowych, kiedy widzialność spadnie do 800 metrów. Lotnisko jako pierwsze w Polsce posiada system świateł drogi startowej w pełni oparty na źródłach światła typu LED[6].
Obsługą samolotów na lotnisku, w szczególności załadunkiem i rozładunkiem bagażu, wyważaniem samolotów, transportem pasażerów po płycie lotniska, wypychaniem i holowaniem statków powietrznych zajmuje się spółka Welcome Airport Services. Za dostarczanie paliw lotniczych do samolotów odpowiada ORLEN Aviation. Za obsługę cateringową odpowiada firma Do&Co. Na lotnisku działają wszelkie służby odpowiadające za bezpieczeństwo oraz utrzymanie całego obiektu.
W porcie lotniczym swoje własne zaplecze techniczne oraz hangary dla statków powietrznych eksploatuje 42. Baza Lotnictwa Szkolnego w Radomiu. Obecnie w wojskowej części portu lotniczego swoją bazę mają samoloty PZL-130 Orlik, PZL M-28 Bryza oraz M-346 Bielik.
Lotnisko posiada dwa czynne parkingi krótkoterminowe oraz długoterminowe: P1 oraz P2. Parking P1 ma 382 miejsca, w tym 10 miejsc dla osób z niepełnosprawnością, natomiast parking P2 posiada 250 miejsc, w tym 5 dla osób z niepełnosprawnością. Obecnie planowana jest także budowa parkingu długoterminowego P3. W porcie lotniczym (W strefie odlotów) znajduje się strefa Kiss&Fly. Na lotnisku funkcjonuje parking dla rowerów. Działa także parking dla autokarów i autobusów. Parkingi oraz strefę Kiss&Fly obsługuje firma APCOA PARKING.
Na lotnisku działa terminal dla autobusów miejskich oraz dalekobieżnych, miasto i lotnisko łączy linia autobusowa nr 5 oraz nr 14. W porcie lotniczym swoje przystanki mają autokary firmy Neobus oraz RAF-Trans. Lotnisko jest obsługiwane przez szereg firm przewozowych, między innymi Bolt czy Freenow.
W pobliżu lotniska przebiegają drogi międzynarodowe E77 (DK7/S7) i E371 (DK9), droga krajowa (DK12/S12) oraz linie kolejowe prowadzące do Warszawy, Krakowa, Łodzi i Lublina. Trwa budowa przystanku kolejowego Radom Wschodni, który ma pomóc lepiej skomunikować lotnisko[7]. Obecnie pasażerowie podróżujący koleją na lotnisko przesiadają się na dworcu Radom Główny.
Linie lotnicze i połączenia
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na październik 2024 port lotniczy obsługiwał regularne połączenia na 2 trasach, realizowanych przez 2 linie lotnicze[8]:
| Linia lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| LOT |
Sezonowo: |
| Wizz Air |
W sezonie letnim 2024 realizowane były połączenia czarterowe na lotniska w Tiranie, Podgoricy, Prewezie, Heraklionie, Ochrydzie oraz Antalyi[9][10][11]. Część touroperatorów względem poprzedniego roku zwiększyli liczbę połączeń z Radomia czterokrotnie[12]. Port lotniczy w Radomiu poza operacjami komercyjnymi obsługuje także rejsy wojskowe, techniczne, szkoleniowe, biznesowe, medyczne oraz General Aviation.
Mapa kierunków lotów z Portu Lotniczego Warszawa-Radom
[edytuj | edytuj kod]
Kierunki obsługiwane w przeszłości
[edytuj | edytuj kod]Kierunki operowane w latach 2015-2017 z lotniska Radom-Sadków
| Linia Lotnicza | Kierunek | Okres operowania |
|---|---|---|
| Air Baltic |  Ryga
|
od 1 września do 18 listopada 2015[13] |
| Czech Airlines |  Praga
|
od 18 września do 26 października 2015[14]
od 20 grudnia 2015 do 22 lutego 2016 (loty z międzylądowaniem w Ostrawie)[15] |
| Sprint Air |  Berlin-Tegel
|
od 18 kwietnia do 29 października 2016[16] |
 Wrocław
|
od 18 kwietnia 2016 do 23 marca 2017[17] | |
| Gdańsk
|
od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 | |
| Praga
|
od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 | |
 Lwów
|
od 23 czerwca 2016 do 29 października 2017 |
Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie nieobsługiwane (stan na październik 2024)
| Linia Lotnicza | Kierunek | Okres operowania |
|---|---|---|
| LOT |  Paryż
|
od 27 kwietnia 2023 do 6 stycznia 2024 |
 Warna
|
od 14 czerwca 2023 do 27 września 2023[18] | |
| Skyline Express |  Sharm El-Sheikh
|
od 27 października 2023 do 8 marca 2024 |
Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie ponownie obsługiwane (stan na październik 2024)
| Linia Lotnicza | Kierunek | Inauguracja połączenia | Obecnie połączenie działa w miesiącach |
|---|---|---|---|
| LOT |  Preweza
|
2023 rok | Czerwiec - Wrzesień |
 Antalya
|
2023 rok | Maj - Październik | |
 Tirana
|
2023 rok | Czerwiec - Wrzesień | |
| Enter Air | Antalya
|
2023 rok | Maj - Październik |
| Tirana
|
2023 rok | Czerwiec - Wrzesień |
Historia powstawania cywilnego portu lotniczego
[edytuj | edytuj kod]2006–2018: Port Lotniczy Radom
[edytuj | edytuj kod]Teren lotniska był własnością Skarbu Państwa, pozostającą pod zarządem Ministerstwa Obrony Narodowej. O powstanie cywilnego portu na radomskim Sadkowie zabiegali lokalni społecznicy już przed 2003 r.[19] MON w sierpniu 2006 r. zdecydowało o wydzieleniu 3 ha działki na uruchomienie działalności cywilnego portu lotniczego. Wcześniej zawiązano podmiot operatorski pod nazwą „Port Lotniczy Radom” S.A. Samorząd miasta Radomia przeznaczył w 2007 i 2008 roku 22 mln zł na wstępne prace przy uruchomieniu portu lotniczego[20].
Lotnisko otrzymało w 2008 r. pozytywną opinię Urzędu Lotnictwa Cywilnego[21]. Z przedstawionego przez Politechnikę Wrocławską raportu wynikało, że z przebadanych na Sadkowie nawierzchni lotniskowych mogły, bez konieczności dokonywania modernizacji nawierzchni drogi startowej, korzystać samoloty Boeing 737-200, Boeing 737-300 oraz Airbus A320-200[22]. Ogłoszono przetarg na wykonanie Master Planu Portu Lotniczego.
Pod koniec lutego 2012 r. zakończyły się badania środowiskowe terenu, na którym funkcjonować ma strefa cywilna lotniska, a następnie spółka wystąpiła do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie decyzji środowiskowej, jednego z dokumentów niezbędnych do uruchomienia działalności. Opracowano także koncepcję zagospodarowania lotniska wojskowo-cywilnego oraz program funkcjonalno-użytkowy[23].
We wrześniu 2011 r. spółka otrzymała z Urzędu Lotnictwa Cywilnego zezwolenie na założenie lotniska. Zezwolenie to zawierało szereg warunków wynikających z przepisów krajowych oraz międzynarodowych, w tym 14 załącznika do Konwencji ICAO, po spełnieniu których port lotniczy Radom miał zostać wpisany do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. 14 maja 2014 r. został wydany certyfikat lotniska użytku publicznego[24], a 29 maja 2014 r. Radom-Sadków został wpisany do rejestru lotnisk cywilnych[25]. Od tego dnia podmiotem zarządzającym radomskim lotniskiem jest spółka Port Lotniczy Radom[4]. Wiosną tego samego roku ukończono montaż terminalu pasażerskiego zakupionego od portu lotniczego Łódź-Lublinek, który w założeniu był terminalem tymczasowym[26]. Pierwszy cywilny samolot – z Rygi, linii Air Baltic, wylądował w Radomiu we wrześniu 2015 roku, po czym od września do października z Radomia do Pragi latały Czech Airlines[27]. Od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 usługi przewozów lotniczych świadczyła linia Sprint Air[28][29], latając z Radomia na kilku trasach. Loty były wykonywane maszynami typu Saab 340.
od 2018: Port Lotniczy Warszawa-Radom
[edytuj | edytuj kod]Od 2018 r. operatorem portu jest spółka Polskie Porty Lotnicze S.A. Operator wybudował na lotnisku nowy terminal, który jest najnowocześniejszą tego rodzaju konstrukcją w Polsce i jest przygotowany na przyjęcie 3 mln pasażerów rocznie (z możliwością rozbudowy do 9 mln pasażerów)[30]. Budynek terminala został odebrany od wykonawcy 27 sierpnia 2022[31]. Przebudowana droga startowa wydłużona została do 2500 m i wraz z nową płytą postojową umożliwiają obsługę samolotów używanych przez linie czarterowe i niskokosztowe jak Boeing 737, Airbus A320 i A321neo[30]. Na lotnisku znajdują się także dwa stanowiska postojowe pozwalające na obsługę większych samolotów, takich jak Boeing 777, czy też Boeing 787. Dotychczas największą maszyną pasażerską która obsługiwała loty z Radomia jest Boeing 757-300.
23 sierpnia 2022 roku Polskie Linie Lotnicze LOT ogłosiły, że od kwietnia 2023 uruchomią loty do Paryża, Rzymu i Kopenhagi. 1 września 2022 roku Nekera jako pierwsze biuro podróży ogłosiło, że będzie operować z Radomia[32]. Również Itaka ogłosiła, że uruchomi loty z Radomia[27][33].
Pierwsza operacja pasażerska miała miejsce 27 kwietnia 2023 roku, kiedy to punktualnie o godzinie 22.00 czasu lokalnego w Radomiu wylądował Boeing 737 MAX 8 Polskich linii lotniczych LOT o rejestracji SP-LVD. Samolot przyleciał z paryskiego lotniska CDG. 28 kwietnia 2023 roku LOT zainaugurował loty z Radomia do Rzymu. Tego samego dnia wystartował pierwszy samolot do Paryża[34]. 16 czerwca 2023 (czyli po 6 tygodniach działania portu) liczba odprawionych pasażerów przekroczyła 15 tysięcy[35], 5 lipca 2023 sięgnęła 28 tysięcy[36], a 20 września 2023 przekroczyła 80 tysięcy[37]. Rok 2023 lotnisko zamknęło liczbą 103 418 obsłużonych pasażerów[38]. W związku z bardzo dobrym obłożeniem (pow. 90%) na lotach do Paryża i Rzymu, już w II połowie czerwca 2023 LOT ogłosił, że zamierza kontynuować te połączenia w kolejnym sezonie[39], zaś linie Skyline Express uruchomiły w sezonie zimowym połączenia do Egiptu[40]. Są one obsługiwane samolotami Boeing 757-300. 10 października 2023 ogłoszono, że swoje operacje z lotniska od grudnia 2023 rozpoczynają tanie linie Wizz Air[41], które ze względu na wzorowe obłożenie swoich samolotów kontynuuje sprzedaż biletów do końca marca 2025. W czerwcu 2024 roku biura podróży TUI Polska oraz Coral Travel Poland rozpoczęły sprzedaż biletów First Minute na loty z Radomia do Turcji na sezon LATO 2025. Od 1 lipca 2024 lotnisko wprowadziło szereg usprawnień dla podróżnych, między innymi Paczkomat InPost do nadawania przedmiotów nienadających się do przewozu drogą lotniczą, poidełka z wodą oraz drukarki dla pasażerów umożliwiające wydruk ważnych dokumentów w formacie A4. Dnia 08.07.2024 LOT ogłosił zimową siatkę połączeń z lotniska w Radomiu. Będzie można latać do Rzymu w sezonie ZIMA 2025, loty będą się odbywały we wtorki i soboty. Na początku sierpnia 2024 Itaka ogłosiła sprzedaż biletów First Minute do Albanii oraz Turcji w sezonie LATO 2025. Od października 2024 Biuro podróży Greckie Podróże uruchomi sprzedaż wycieczek na Lefkadę w sezonie LATO 2025. W listopadzie 2024 linia Wizzair ogłosiła, że będzie latać z Radomia do Larnaki także w sezonie zimowym 2025/2026.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
- ↑ Archiwalna oficjalna strona Portu Lotniczego Radom SA [online] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
- ↑ Nieoficjalna strona Portu Lotniczego Radom-Sadków [online], www.lotnisko-radom.it.pl [dostęp 2021-11-22].
- ↑ a b Port Lotniczy Radom zarządza lotniskiem [online], cozadzien.pl, 29 maja 2014.
- ↑ gazeta Wyborcza: Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], gazeta.pl [dostęp 2022-05-16] (pol.).
- ↑ bach, Nowe oświetlenie drogi startowej [online], radom24.pl [dostęp 2015-04-10].
- ↑ Radom: Rusza budowa nowych wiaduktów łączących ulice Żeromskiego i Lubelską [online], www.wnp.pl/ [dostęp 2023-07-18] (pol.).
- ↑ Flights from Radom (RDO) [online], www.flightconnections.com, 18 października 2024 [dostęp 2024-10-18] (ang.).
- ↑ Wakacje w Czarnogórze z wylotem z Radomia [online] [dostęp 2024-03-03] (pol.).
- ↑ Nowa wakacyjna trasa z Radomia! Fajnie, ale nie do końca na to liczyliśmy [online], mojradom.pl [dostęp 2023-09-07] (pol.).
- ↑ W drugim tygodniu października ogłoszenie nowych kierunków lotów z lotniska w Radomiu. Nowym przewoźnikiem mają być linie Wizz Air [online] [dostęp 2023-10-06] (pol.).
- ↑ Niektórzy operatorzy zwiększą czterokrotnie oferowanie z Radomia [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
- ↑ Komunikat o zawieszeniu połączenia do Rygi [online] [dostęp 2015-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-16].
- ↑ To był ostatni lot do Pragi z lotniska w Radomiu? Czech Airlines chce przerwać współpracę [online], echodnia.eu [dostęp 2015-11-12].
- ↑ CSA: Radom – Praga to tylko czartery [online] [dostęp 2016-02-28].
- ↑ SprintAir ogłosił zimową siatkę połączeń. Bez lotów do Berlina [online] [dostęp 2016-12-27].
- ↑ Radom bez lotów do Wrocławia [online] [dostęp 2017-03-03].
- ↑ LOT Polish Airlines Adds Seasonal Radom – Varna Service in NS23 [online], AeroRoutes [dostęp 2023-06-14] (ang.).
- ↑ Akcja wysyłania listów w sprawie lotniska cywilnego [online], czerwiec 2003 [dostęp 2023-05-18].
- ↑ Uchwała nr 135/2007 w sprawie: podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Port Lotniczy „Radom” Spółka Akcyjna w Radomiu [online], BIP UM w Radomiu, 11 czerwca 2007 [dostęp 2009-11-15].
- ↑ Sadków dobrze oceniony [online], Port Lotniczy Radom S.A., 27 lutego 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
- ↑ Na Sadkowie mogą lądować samoloty pasażerskie [online], Port Lotniczy Radom S.A., 5 czerwca 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
- ↑ Prace na lotnisku [online], dlapilota.pl, 27 stycznia 2012 [dostęp 2012-02-11].
- ↑ Certyfikat dla Portu Lotniczego Radom [online], Port Lotniczy Radom S.A., 14 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-05-29].
- ↑ Radomskie lotnisko cywilne stało się faktem! [online], Port Lotniczy Radom S.A., 29 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-06-01].
- ↑ Jasińska Agnieszka, Stary terminal znika z Lublinka; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”, 2 XI 2012, nr 206, s. 7.).
- ↑ a b Justyna Sobolak, Trudny start Radomia. Itaka odwołała wyloty z nowego lotniska do Monastiru [online], 8 maja 2023 [dostęp 2023-05-08].
- ↑ SprintAir uruchamia cztery nowe kierunki z Radomia [online], SprintAir [dostęp 2016-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-30].
- ↑ Małgorzata Rusek, Port Lotniczy Radom. Sprint Air uruchamia loty z Radomia do Lwowa [online], Wyborcza.pl, 9 czerwca 2016 [dostęp 2016-07-16].
- ↑ a b Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku [online], PP „Porty Lotnicze” [dostęp 2021-11-22].
- ↑ Pasazer.com: Terminal na lotnisku w Radomiu odebrany przez PPL [online], Pasazer.com [dostęp 2022-09-11] (pol.).
- ↑ Nekera zaoferuje wakacje z Radomia. Na południu Europy [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11] (pol.).
- ↑ Wakacje z Itaką z portu Warszawa-Radom. Rejsy na południe Europy i do Egiptu [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11].
- ↑ Jarosław Osowski, Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], wyborcza.pl, 2 maja 2023 [dostęp 2023-05-16].
- ↑ Lotnisko Radom odprawiło 15-tysięcznego pasażera. Uruchomiono bezpośrednie połączenie z Grecją [online].
- ↑ Liczba pasażerów na Lotnisku Warszawa-Radom. Poznaliśmy najnowsze dane [online], polskieradio24.pl [dostęp 2023-07-18] (pol.).
- ↑ Warszawa-Radom: Już 80 tys. obsłużonych podróżnych [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
- ↑ Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
- ↑ LOT będzie latał zimą z Radomia oraz zaoferuje więcej rejsów z Katowic [online].
- ↑ [Sklep internetowy] [online], anextour.com.pl [dostęp 2023-07-14] (pol.).
- ↑ Wizz Air startuje z lotniska Warszawa-Radom [online] [dostęp 2023-10-10] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona internetowa Lotniska Warszawa-Radom
- Oficjalny profil Lotniska Warszawa-Radom na portalu Facebook
- Oficjalny profil Lotniska Warszawa-Radom na portalu Instagram
- Oficjalny profil Lotniska Warszawa-Radom na portalu TikTok
