Peczorsko-Iłycki Rezerwat Biosfery
62°34′30″N 58°15′30″E/62,575000 58,258333 Słupy na szczycie Manpupunior | |
| rezerwat przyrody | |
| Państwo | |
|---|---|
| Republika | |
| Położenie | |
| Siedziba | |
| Data utworzenia |
5 kwietnia 1930 roku |
| Powierzchnia |
7 213,22 km² |
| Ochrona |
kategoria IUCN – Ia (ścisły rezerwat przyrody) |
Położenie na mapie Komi  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 62°34′30″N 58°15′30″E/62,575000 58,258333
| |
| Strona internetowa | |
Peczorsko-Iłycki Rezerwat Biosfery[1] (ros. Печоро-Илычский государственный природный биосферный заповедник) – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w Republice Komi w Rosji. Znajduje się w rejonie troicko-pieczorskim i rejonie Wuktył, a jego obszar wynosi 7 213,22 km². Rezerwat został utworzony decyzją rządu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z dnia 5 kwietnia 1930 roku. W 1985 roku otrzymał status rezerwatu biosfery UNESCO. W 1995 roku wspólnie z graniczącym z nim od północy Parkiem Narodowym „Jugyd Wa” został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO pod nazwą „Dziewicze lasy Komi”[2]. W 2000 roku został zakwalifikowany przez BirdLife International jako ostoja ptaków IBA. Dyrekcja rezerwatu znajduje się w miejscowości Jaksza[3][4][5][6].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Rezerwat znajduje się na zachodnich zboczach Uralu Północnego i został utworzony celu ochrony największego obszaru dziewiczej tajgi w europejskiej części Rosji. Składa się z dwóch części położonych w południowo-zachodniej i wschodniej części dorzecza rzek Peczora i Iłycz (stąd nazwa rezerwatu)[7][8]. Na szczytach Uralu Północnego wznoszą się w niektórych miejscach słupy zbudowane z łupków serycytowo-kwarcytowych. Najsłynniejsze z nich znajdują się na szczycie Manpupunior[9].
Flora
[edytuj | edytuj kod]87% powierzchni rezerwatu zajmują lasy. Ze względu na położenie (na zachodnich zboczach Uralu) roślinność zmienia się tu ze względu na wysokość. Zachodnia część to nizina, gdzie występują lasy sosnowe i bagna. Dalej na wschód, u podnóża gór, rosną lasy świerkowe, jodłowe i świerkowo-jodłowe. Najbardziej na wschód wysunięta część rezerwatu to pasma górskie Uralu, gdzie tajga ciemna przechodzi w łąki subalpejskie, tundrę górską i w końcu w nagie, skaliste szczyty[10][11][8].
Fora rezerwatu to 659 gatunków roślin naczyniowych, 409 gatunków porostów, 296 gatunków mchów[11].
Fauna
[edytuj | edytuj kod]W rezerwacie żyje 49 gatunków ssaków. Są to m.in.: niedźwiedzie brunatne, rosomaki tundrowe, wilki syberyjskie, rysie euroazjatyckie, jenoty azjatyckie, kuny leśne, borsuki, lisy polarne, lisy rude, dziki euroazjatyckie, łosie euroazjatyckie, polatuchy syberyjskie, sobole tajgowe, wydry europejskie[10][11].
Ponadto na terenie rezerwatu żyje 230 gatunków ptaków, 1 gatunek gadów, 4 gatunki płazów, 17 gatunków ryb[11].
Ptaki to m.in. nury czarnoszyje, nury rdzawoszyje, perkozy, czaple siwe, nurogęsi, orliki grubodziobe, sokoły wędrowne, myszołowy zwyczajne, bieliki, orły przednie, cietrzewie zwyczajne[10][11].
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Średnia temperatura najzimniejszego miesiąca, stycznia, to minus 17 °С (najniższa odnotowana minus 57,6 °С). Średnia temperatura w lipcu wynosi plus 16 °С, (najwyższa odnotowana plus 35 °С)[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, s. 252. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ UNESCO World Heritage Centre, Virgin Komi Forests [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-10-15] (ang.).
- ↑ Главная [online], pechorailych [dostęp 2021-10-15] (ros.).
- ↑ Печоро-Илычский | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2021-10-15].
- ↑ Печоро-Илычский заповедник | История [online], pechorailych [dostęp 2021-10-15] (ros.).
- ↑ BirdLife Data Zone [online], datazone.birdlife.org [dostęp 2022-12-18].
- ↑ Печоро-Илычский заповедник | Территория [online], pechorailych [dostęp 2021-10-15] (ros.).
- ↑ a b c Печоро-Илычский заповедник [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2021-10-15].
- ↑ Физико-географическая характеристика Печоро-Илычского заповедника [online], pechorailych [dostęp 2021-10-15] (ros.).
- ↑ a b c Флора и фауна Печоро-Илычского заповедника [online], pechorailych [dostęp 2021-10-15] (ros.).
- ↑ a b c d e Заповедное путешествие [online], naturerussia.travel [dostęp 2024-04-25] (ros.).
