Niszczyciele typu I

Niszczyciele typu I
	; HMS "Intrepid"
Użytkownicy	Royal Navy; Turecka Marynarka Wojenna
Wejście do służby	1936–1939
Zbudowane okręty	13
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1370 ton; pełna: 1391 ton
Długość	101 m
Szerokość	11 m
Zanurzenie	4,2 m
Napęd	3 kotły Admiralicji, turbiny parowe Parsonsa o łącznej mocy 34 000 SHP; 2 śruby
Prędkość	35,6 węzłów
Zasięg	5530 Mm przy 15 w.
Załoga	145
Uzbrojenie	4 działa kal. 120 mm; 8 wkm plot. Vickers kal. 12,7 mm; 10 wyrzutni torped kal. 533 mm; 60 min
	Multimedia w Wikimedia Commons

Niszczyciele typu I – seria dziewięciu niszczycieli marynarki brytyjskiej Royal Navy z okresu II wojny światowej, będących ostatnimi okrętami grupy typów A – I. Zamówiono je w ramach programu rozbudowy floty z roku 1935, budowę rozpoczęto w 1936, a ukończono w latach 1937-1938. Cztery dalsze okręty zbliżonego typu zamówiła Turecka Marynarka Wojenna, z czego dwa zostały po wybuchu II wojny światowej zakupione przez Royal Navy, zwiększając liczbę okrętów tego typu do 11, aczkolwiek trzy z nich utracono nim HMS „Inconstant” i HMS „Ithuriel”(inne języki) weszły do służby. Brały udział w działania podczas wojny, podczas której siedem z nich stracono.

Projektowanie

Okręty typu I był projektowym powtórzeniem niszczycieli typu H, z tą różnicą, że miały dziesięć rur wyrzutni torped (2 x V) zamiast ośmiu. Zastosowano na nich również nową standardową formę nadbudówki z pomostem bojowym^[2], z wyjątkiem okrętu flagowego flotylli HMS „Inglefield”(inne języki)^[3]), który z kolei miał większy, potrójny maszt, podczas gdy pozostałe okręty tego typu miały maszty pojedyncze. Dodatkowe obciążenie wyrzutniami torped i min przy tym samym kadłubie jak w niszczycielach typu H powodowało widoczne utraty stabilności, szczególnie gdy zapasy paliwa zaczynały się wyczerpywać^[1]^[3].

Wszystkie okręty tego typu miały być stawiaczami min, a jednocześnie, wyposażone w bomby głębinowe i Asdic, okrętami do zwalczania okrętów podwodnych.

Tureckie okręty typu I były zbudowane podobnie, ale miały tylko dwa 4-rurowe aparaty torpedowe.

Modyfikacje wojenne

Modyfikacje wczesnego okresu wojny (przypuszczalnie nie wprowadzone na pierwszych utraconych okrętach^[1]) polegały na wymianie rufowego aparatu torpedowego na pojedyncze działo przeciwlotnicze 76 mm, likwidacji tylnego komina i głównego masztu, celem poprawienia pola ostrzału własnej artylerii, a także na dodaniu par działek przeciwlotniczych 20 mm Oerlikon (które zastąpiły nieefektywne sprzężone karabiny maszynowe Vickers 12,7 mm) na skrzydłach pomostu. Ze środkowego aparatu torpedowego usunięto – dla zmniejszenia ciężaru – jedną rurę. „Icarus”(inne języki) stracił działo 'Y', zyskując więcej miejsca dla bomb głębinowych (po modyfikacji: 110) i ich wyrzutni.

Okręty, które przetrwały pierwsze lata wojny, otrzymały trzecią parę Oerlikonów, montowaną równolegle z reflektorem, a działo 76 mm usunięto dla zwiększenia magazynu bomb głębinowych. Na niektórych okrętach zdemontowano działo 'A', zastępując je miotaczami Hedgehog wystrzeliwującymi swe rakietowe bomby głębinowe przed dziób jednostki, choć nie była to zmiana^[3] na cały czas trwania wojny. Ilex, Intrepid, Impulsive i Isis straciły działo 'B', w którego miejsce zamontowano dwa działa 57 mm do zwalczania niemieckich schnellbootów.

Inglefield w okresie późniejszym otrzymał z powrotem swój aparat torpedowy, ale już jako 4-rurowy. W miejsce działa 'X' dodano działo przeciwlotnicze 100 mm, a liczbę Oerlikonów zwiększono do sześciu. Na niektórych okrętach, na przednim maszcie, montowano radar typu 291^[1], jak również urządzenie HF/DF do namierzania fal krótkich, które umożliwiało wykrywanie i lokalizację niemieckich okrętów podwodnych^[1].

Ekstureckie niszczyciele były modyfikowane równolegle z siostrzanymi jednostkami typu I. Na przykład Inconstant otrzymał radar typu 270, pracujące na centymetrowych długościach fal urządzenie do namierzania celów, w miejsce dalmierza na pomoście^[1], a także sześć Oerlikonów.

Okręty

Numer burtowy	Okręt	Stocznia	Położenie stępki	Wodowanie	W służbie od	los
D03	HMS „Icarus”(inne języki) *	John Brown & Company, Clydebank	9 marca 1936	26 listopada 1936	3 maja 1937	Złomowany 29 października 1946
D61	HMS Ilex	John Brown	9 marca 1936	28 stycznia 1937	7 lipca 1937	Złomowany na Sycylii w 1948
D44	HMS Imogen	Hawthorn Leslie & Company, Hebburn	18 stycznia 1936	30 października 1936	2 czerwca 1937	Zatonął po zderzeniu z krążownikiem Glasgow 16 lipca 1940
D09	HMS Imperial	Hawthorn Leslie	29 stycznia 1936	11 grudnia 1936	30 czerwca 1937	Ciężko uszkodzony 29 maja 1941 w bitwie o Kretę, zatopiony przez HMS Hotspur
D11	HMS Impulsive *	J. Samuel White, Cowes	9 marca 1936	1 marca 1937	29 stycznia 1938	Złomowany 22 stycznia 1946
D02	HMS „Inglefield”(inne języki)	Cammell Laird & Company, Birkenhead	29 kwietnia 1936	15 października 1936	25 czerwca 1937	zatopiony przez bombę kierowaną Fritz X pod Anzio, 25 lutego 1944
D10	HMS Intrepid *	John I. Thornycroft & Company(inne języki), Woolston	6 stycznia 1936	17 grudnia 1936	29 lipca 1937	Zatopiony przez Ju 88 w pobliżu Leros 26 września 1943
D87	HMS Isis	Yarrow & Company, Scotstoun	5 lutego 1936	12 grudnia 1936	2 czerwca 1937	Storpedowany przez "żywą torpedę" typu Neger u plaż Normandii, 20 lipca 1944
D16	HMS Ivanhoe *	Yarrow	12 lutego 1936	11 lutego 1937	24 sierpnia 1937	Wszedł na minę i zatonął w pobliżu Texel 1 września 1940

(* używany jako stawiacz min

Okręty tureckie

Turecka Marynarka Wojenna zamówiła w roku 1938 cztery niszczyciele tego typu. Gdy wybuchła wojna dwa z nich przejęła Royal Navy, ale dwa zostały przekazane Turcji w roku 1942, jako Sultanhisar i Demirhisar.

Numer burtowy	Okręt	Stocznia	Położenie stępki	Wodowanie	W służbie od	los
H49	HMS "Inconstant" (ex- "Muavenet")	Vickers-Armstrong, Barrow-in-Furness	24 maja 1939	24 lutego 1941	24 stycznia 1942	Zamówiony 14 listopada 1941, przekazany Turcji 9 marca 1946, złomowany w 1960
H05	HMS „Ithuriel”(inne języki) (ex- "Gayret")	Vickers Armstrongs	24 maja 1939	15 grudnia 1940	3 marca 1942	Zbombardowany pod Bône 28 listopada 1942 i osadzony na mieliźnie. Złomowany 25 sierpnia 1945
-	"Sultanhisar"	William Denny & Brothers, Dumbarton	1939	1941	1942	Przekazany Turcji w 1942, skreślony z ewidencji w 1960
-	"Demirhisar"	Denny	1939	1941	1942	Przekazany Turcji w 1942, skreślony z ewidencji w 1960

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Destroyers of World War Two, M. J. Whitley, 1988, Cassell Publishing ISBN 1-85409-521-8, ss.111-112
↑ Whitley 1997 ↓, s. 106.
↑ ^a ^b ^c British and Empire Warships of the Second World War, H. T. Lenton, Greenhill Books, ISBN 1-85367-277-7

Bibliografia

John English: Amazon to Ivanhoe: British Standard Destroyers of the 1930s. Kendal, England: World Ship Society, 1993. ISBN 0-905617-64-9.
M. J. Whitley: Destroyers of World War 2: An International Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 1988. ISBN 0-87021-326-1.
M.J. Whitley: Zerstörer im Zweiten Welkrieg. Stuttgart: Motorbuch Verlag, 1997. ISBN 3-613-01426-2. (niem.).

[whitley-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Destroyers of World War Two, M. J. Whitley, 1988, Cassell Publishing ISBN 1-85409-521-8, ss.111-112

[CITEREFWhitley1997106-2] Whitley 1997 ↓, s. 106.

[lenton-3] British and Empire Warships of the Second World War, H. T. Lenton, Greenhill Books, ISBN 1-85367-277-7

[1]

[2]

[3]