Nadstruktura
Nadstruktura – uporządkowany rozkład dwóch składników występujący w różnowęzłowych roztworach stałych[1].
Ogólne informacje
[edytuj | edytuj kod]Nadstruktura występuje w różnowęzłowych roztworach stałych o określonych stosunkach stężenia atomowego składników (pierwiastka A i B). Nieuporządkowany rozkład obydwu składników zmienia się na uporządkowany w wyniku wolnego chłodzenia lub wygrzewania w stałej temperaturze. Nadstruktura jest produktem przemiany porządek-nieporządek. Przemiana jest odwracalna dlatego nagrzewanie powoduje zanik nadstruktury[1]. Faza nieuporządkowana i uporządkowana charakteryzują się posiadaniem tej samej sieci krystalicznej. Różnicą jest, iż w fazie uporządkowanej atomy składników zajmują ściśle określone pozycje w sieci[2]. Nadstrukturom można przypisać wzory sumaryczne AB, AB3 lub A3B odpowiadające ilościowo stosunkom atomowym pierwiastków A i B (odpowiednio 1:1, 1:3 lub 3:1).
Przykłady
[edytuj | edytuj kod]| Typ nadstruktury | Sieć krystaliczna | Przykładowe związki |
|---|---|---|
| AB | L10 | AuCu, AgPt, CoPt, NiPt, FePt, MnPt |
| B2 (L2) | AgZn, CuZn, CuBe, FeCo, FeCr, NiAl, AlFe | |
| B81 | CdMg, NiSn, NiSb, AsNi, AuSn, FeSn | |
| AB3 | L12 | AuCu3, AlNi3, FeNi3, MnNi3, PtCu3, FePd3, PdCu3, AgPt3 |
| L21 (D03) | AlCu3, AlFe3, SiFe3 | |
| D019 | CdMg3, WCo3, MgCd3, SnNi3, MoCo3, ThAl3 |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Dobrzański L.A: Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo. Warszawa: WNT, 2003, s. 161-162. ISBN 83-204-2793-2.
- ↑ Kędzierski Zbigniew: Przemiany fazowe w układach skondensowanych. Kraków: UWND AGH, 2003, s. 191. ISBN 83-88408-75-5.