Michaił Kasciuk
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
26 marca 1940 |
Data śmierci |
5 lutego 2019 |
Profesor, doktor nauk historycznych | |
Alma Mater | |
Habilitacja |
1980 – historia |
Profesura |
1987 |
Dyrektor Instytutu Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi | |
Instytut |
Instytut Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi |
Okres zatrudn. |
1988 lub 1989 – 1999 |
Odznaczenia | |
Data urodzenia |
26 marca 1940 |
---|---|
Data śmierci | |
Przewodniczący Narodowego Komitetu Historyków Republiki Białorusi | |
Okres |
od ? |
Prezes Białoruskiego Zrzeszenia Historyków | |
Okres |
od ? |
Michaił Pauławicz Kasciuk (biał. Міхаіл Паўлавіч Касцюк[a], ros. Михаил Павлович Костюк, Michaił Pawłowicz Kostiuk; ur. 26 marca 1940 w Mościszczu w rejonie nowogródzkim, zm. 5 lutego 2019[1]) – białoruski historyk, doktor nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor i akademik Narodowej Akademii Nauk Białorusi.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 26 marca 1940 roku we wsi Mościszcze, w rejonie nowogródzkim obwodu baranowickiego Białoruskiej SRR, ZSRR[b]. W 1963 roku ukończył Grodzieński Państwowy Instytut Pedagogiczny. W 1980 roku uzyskał stopień doktora nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego). W 1987 roku zdobył tytuł profesora. W 1987 roku został członkiem korespondentem, a w 1996 roku – akademikiem Narodowej Akademii Nauk Białorusi (NANB)[2]. Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Działalność Komunistycznej Partii Białorusi w dziedzinie wychowania ideowo-politycznego chłopstwa w okresie budowy socjalizmu (Mińsk, 1979)[3]. Od 1969 roku pracował w Instytucie Historii Akademii Nauk Białoruskiej SRR. Od 1970 roku był uczonym sekretarzem. W latach 1975–1981 pełnił funkcję uczonego sekretarza przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Białorusi. Od 1981 roku pracował jako zastępca dyrektora, a od 1989[2] (według innego źródła – od 1988[3]) do 1999 roku – dyrektor Instytutu Historii NANB. Następnie był prezesem Białoruskiego Zrzeszenia Historyków, przewodniczącym Narodowego Komitetu Historyków Republiki Białorusi[3].
Działalność naukowa
[edytuj | edytuj kod]Michaił Kasciuk w swojej pracy naukowej zajmuje się badaniem socjalno-ekonomicznych i społeczno-politycznych problemów historii Białorusi, głównie okresu radzieckiego (historii chłopów, klasy robotniczej, inteligencji), budowy narodu i państwa, życia społeczno-politycznego, rozwoju kultury Białorusi, opracowuje problem radzieckiego kierowania społeczeństwem i inne[2]. Pozytywnie odnosi się do radzieckiego okresu historii Białorusi. Jego zdaniem władza radziecka odniosła znaczne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju socjalno-ekonomicznego i kulturalnego. Był to, według niego, wynik nie tylko robotniczej aktywności ludu, ale także szeroko stosowanych metod administracyjno-kierowniczych, wysokiej centralizacji kierownictwa i unifikacji różnych dziedzin działalności społeczeństwa. Zdaniem Kasciuka przejawiło się to szczególnie w życiu społeczno-politycznym[2].
Prace
[edytuj | edytuj kod]Michaił Kasciuk jest autorem ponad 150 prac naukowych, w tym 10 indywidualnych i zbiorowych monografii[3], współautorem encyklopedii. Są to m.in.:
- (we współautorstwie): Historyja Biełaruskaj SSR. T. 4. 1975. (biał.). ;
- (we współautorstwie): Pieramoha kałhasnaha ładu u Biełaruskaj SSR. 1981. (biał.).
- (główny redaktor, we współautorstwie): Historyja raboczaha kłasa Biełaruskaj SSR. T. 2. 1985. (biał.).
- Trudowoj wkład kriestjanstwa w pobiedu i uproczenije socyalizma: Na matieriałach BSSR. Mińsk: 1986. (ros.).
- Socyalisticzeskije cennosti trużenikow sieła: istorija, sowriemiennost′, pierspiektiwy. Mińsk: 1989. (ros.).
- Formirowanije kollektiwistskich idiej w biełorusskoj dieriewnie (1918−1929 gg.). „Woprosy Istorii”. 11, 1983. (biał.).
- Sledowat′ prawdie istorii. „Kommunist Biełorussii”. 1, 1988. (ros.).
- Kollektiwizacyja: kak eto było. „Polit. sobiesiednik”. 4, 1989. (ros.).
- (we współautorstwie): Harysy historyi Biełarusi. Cz. 1−2. 1994−1995. (biał.).
- Stalinszczyna i Biełaruś. „Biełaruski Histaryczny Czasopis”. 1−2, 1995. (biał.).
- „Biez histarycznych wiedau nielha paspiachowa budawać niezależnuju dziarżawu”. „Biełaruskaja Minuuszczyna”. 1, 1996. (biał.).
- Obszczeje i osobiennoje w prowiedienii sowietskoj nacyonalnoj politiki w Biełorusskoj SSR. W: Rossija w XX w.: problemy nac. otnoszenij. Mińsk: 1997. (ros.). .
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Medal Franciszka Skaryny (8 września 2010)[4];
- Gramota Pochwalna Rady Najwyższej Białoruskiej SRR[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Michaił Kaściuk był żonaty, miał synów. Był prawosławny[3].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Міхаіл Паўлавіч Касьцюк (czyt. Michaił Pauławicz Kaściuk).
- ↑ Jednostka administracyjna istniejąca de facto, legalna z punktu widzenia władz ZSRR. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego – w gminie Wsielub powiatu nowogródzkiego województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej. Formalnie miejscowość weszła w skład ZSRR 16 sierpnia 1945 roku na mocy umowy granicznej pomiędzy Polską a ZSRR.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Умер единственный в стране академик-историк Михаил Костюк. Sputnik, 5 lutego 2019. [dostęp 2019-02-05]. (ros.).
- ↑ a b c d Encykłapiedyja... s. 143.
- ↑ a b c d e f Kto... s. 139.
- ↑ А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь з 8 верасня 2010 г. № 474. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2010-09-08. [dostęp 2016-05-16]. (biał.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 4: Kadety – Laszczenia. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 1997, s. 432. ISBN 985-11-0141-9. (biał.).
- Absolwenci Grodzieńskiego Państwowego Instytutu Pedagogicznego
- Białoruscy historycy
- Członkowie Akademii Nauk Białoruskiej SRR i Narodowej Akademii Nauk Białorusi
- Członkowie Komunistycznej Partii Białorusi
- Odznaczeni Gramotą Pochwalną Rady Najwyższej Białoruskiej SRR
- Odznaczeni Medalem Franciszka Skaryny
- Urodzeni w 1940
- Zmarli w 2019