Kościół św. Jacka w Słupsku
 nr rej. A-152 z dnia 10.08.1958 r.[1]
| |||||||||
| kościół klasztorny | |||||||||
 Widok ogólny | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Słupska  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||||||
 54°27′51,04″N 17°02′01,37″E/54,464178 17,033714
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Kościół św. Jacka w Słupsku – kościół parafii rzymskokatolickiej św. Jacka w Słupsku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół salowy, wzniesiony w stylu gotyckim w XV wieku. Wielokrotnie przebudowywany. W XVII wieku jego wnętrze przebudowano w stylu barokowym oraz podzielono na dwie części, a wieżę zwieńczono barokowym hełmem, pokrytym miedzianą blachą.
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]W świątyni znajduje się wiele zabytkowych dzieł sztuki sakralnej, głównie barokowych: ołtarz, ambona, unikatowe organy barokowe, płyty nagrobne przedstawicieli dynastii Gryfitów i Croy.
Ołtarz główny i ambona fundacji Erdmuty, żony księcia pomorskiego Jana Fryderyka. Książę przedstawiony wraz z żoną, księżną Erdmutą, klęczący pod krzyżem w głównym obrazie przedstawiającym ukrzyżowanie Chrystusa.
Organy oraz epitafium Anna de Croy i swój własny nagrobek ufundował biskup kamieński Ernest Bogusław de Croy. Barokowe dzieła sztuki sepulkralnej upamiętniające Annę oraz Bogusława de Croy wyróżniają się wysoką jakością artystyczną i są jednymi z nielicznych zachowanych epitafiów członków rodziny książąt pomorskich[2]. Nagrobek księcia Ernesta Bogusława z klęczącą figurą zmarłego wykonał w latach 1680-1682 gdański rzeźbiarz Hans Michael Gockheller[3].
Ambonę najprawdopodobniej ufundowała księżna Erdmuta na początku XVII wieku. Jest to ciekawe dzieło sztuki rzeźbiarskiej, snycerskiej oraz malarskiej. Składa się z czterech głównych elementów: korpusu, podpory, baldachimu oraz bariery ze schodami. Na korpusie umieszczono obrazy przedstawiające czterech ewangelistów oraz scenę Chrztu Chrystusa w Jordanie. Ambonę zdobią pełne przepychu dekoracje w postaci marmoryzowanych kolumn, kartuszy, ornamentów zwijanych, kaboszonów, rautów oraz pilastrów. Na baldachimie, który pełni również ważny element akustyczny, piętrzą się liczne elementy rzeźbiarskie w postaci iglic i rollwerków. W półkolistych niszach znajdują się inskrypcje oraz chrystogramy i symbole lilii. Na podniebiu umieszczono malowany wizerunek Gołębicy Ducha Świętego. Podporę korpusu stanowi pełnoplastyczna rzeźba przedstawiająca Mojżesza. Na ambonę wiodą jednobiegowe schodki z pełną barierą. Jej front zdobią trzy romboidalne, płytkie nisze z obrazami przedstawiającymi: św. Pawła, św. Piotra i św. Jakuba Starszego[4].
Organy
[edytuj | edytuj kod]
Szczególnie wartościowym zabytkiem kościoła są bogato zdobione, barokowe organy, które prawie w całości zachowały się w oryginalnej formie. Przez wzgląd na unikatowość instrumentu w skali europejskiej, w świątyni odbywają się rokrocznie festiwale organowe. Spore zasługi w dziele odnowienia instrumentu położył urodzony w dzisiejszym Słupsku (dawniej Stolp-in-Pommern) pastor ewangelicki, organista i kompozytor Joachim Schwarz (1930-1998).
-
Elewacja frontowa -
Wnętrze -
Epitafium Anny pomorskiej – ostatniej przedstawicielki rodu Gryfitów
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-06].
- ↑ Wiesław Stachlewski: Podominikański kościół św. Jacka w Słupsku. LOT Ustka i Ziemia Słupska. [dostęp 2014-03-10]. (pol.).
- ↑ Michał Wardzyński: Marmury i wapienie południowoniderlandzkie na ziemiach polskich od średniowiecza do 2. poł. XVIII w. Import i zastosowanie w małej architekturze i rzeźbie kamiennej, "Biuletyn Historii Sztuki", nr 3-4, s.334-335, 2008, ISSN 0006-3967.
- ↑ Kościół św. Jacka w Słupsku. Historia, sztuka, wiara, K. Bartosiewicz, o. K. Popławski OP, M. Rychert, Z. Machura, red. M. Rychert, Parafia św. Jacka, Słupsk 2021 s. 37.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdzisław Machura. Dzieje kościoła zamkowego w Słupsku.
- Kościół św. Jacka w Słupsku. Historia, sztuka, wiara, K. Bartosiewicz, K. Popławski OP., M. Rychert, Z. Machura, Parafia św. Jacka, Słupsk 2021.