Johannes Fritsch
| |
| Imię i nazwisko |
Johannes Georg Fritsch |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
27 lipca 1941 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
29 kwietnia 2010 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Zespoły | |
| Stockhausen-Ensamble, Feedback Studio | |
| Strona internetowa | |
Johannes Georg Fritsch (ur. 27 lipca 1941 w Bensheim-Auerbach, zm. 29 kwietnia 2010 w Bonn)[1][2] – niemiecki kompozytor i altowiolista, przedstawiciel spektralizmu[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1961–1965 studiował muzykologię, filozofię i socjologię na Uniwersytecie Kolońskim, a równocześnie kompozycję u Zimmermanna i muzykę elektroniczną u Koeniga w konserwatorium w Kolonii[4][5]. W 1962 wziął udział w Międzynarodowch Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie, podczas których zyskał uznanie zarówno jako kompozytor, jak i wykonawca[2][4]
W latach 1964–1970 jako altowiolista grał z zespołem Stockhausen-Ensamble oraz wziął udział w niemieckiej wystawie na Expo '70, podczas Światowych Targów w Osace w 1970[2][6].
W kolońskim konserwatorium wykładał teorię muzyki (1965–1970), harmonię i estetykę mediów (1971-1984) oraz kompozycji (1984–2006, jako profesor). Kompozycję wykładał także na kursach Darmsztadzkich (1971-1984)[4]. Od 1974 do 1998 pracował w zarządzie i był wieloletnim przewodniczącym INMM (Institut für Neue Musik und Musikerziehung) w Darmstadcie[2].
W 1970 Fritsch był jednym z założycieli Feedback Studio w Kolonii (wraz z Rolfem Gehlhaarem i Davidem Johnsonem), a od 1975 przewodził Feedback Studio Verlag, pierwszemu wydawnictwu stworzonemu przez i dla niemieckich kompozytorów. Był producentem płyt kompaktowych, redaktorem Feedback Studio Papers (jednego z czasopism poświęconych muzyce elektronicznej), wydawcą partytur muzyki współczesnej oraz menedżerem koncertowym[6].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Fritsch od początku kariery uważał muzykę elektroniczną za idealnie naturalne, a nawet kluczowe medium. Najczęściej łączył partie zespołu kameralnego z nagraną taśmą lub z granymi na żywo partiami instrumentów elektronicznych. Tworzył też utwory całkowicie elektroniczne, a znaczna część jego pracy w Feedback Studio poświęcona była rozwojowi nowych instrumentów elektronicznych lub wyposażeniu publicznych sal w automatyczne i półautomatyczne urządzenia wytwarzające dźwięk[5][7].
Starał się znaleźć konsensus między sztucznymi i naturalnymi dźwiękami, sprawić by jego muzyka nie była izolowana jako abstrakcyjny obiekt estetyczny, ale by nieustannie konfrontowała się z elementami otoczeniem, rozbijając hermetyczność typową dla muzyki artystycznej. Jego utwory są jak kolaże łączące obce sobie elementy: muzykę europejskią i egzotyczną, sacrum i profanum, dźwięki instrumentów i uliczny hałas (Akroasis, Modulation IV)[4][7].
Wybrane kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[5][6][7])
- Duett na altówkę i taśmę (1961)
- Bestandteile des vorüber (słowa M. Bense) na sopran, niskie instrumenty dęte i 3 kontrabasy (1962)
- Fabula rasa na taśmę 4-ścieżkową (1964)
- Ikonen na 3 fortepiany (1964)
- Concerto da camera na skrzypce (z mikrofonem) i 12 instr. smyczkowych (1965)
- Partita na altówkę, 2 mikrofony, 2 magnetofony, 2 filtry i 3 regulatory 1966)
- Modulation I na skrzypce, altówkę, wiolonczelę, kontrabas i fortepian (1966)
- Modulation II na zespół kameralny i taśmy (1967)
- Akroasis na lektora, 2 głosy, jazz band, pozytywkę i wielką orkiestrę (1966–1968)
- Sul G (Oktober 70) na flet i fortepian (1970)
- Violectra, va d’amore na syntezator (1971)
- Hochtöner na flet, altówkę, perkusję, syntezator i taśmę (1974)
- Konzert na trąbkę i orkiestrę (1975)
- Klavierstück 2 na fortepian preparowany (1978)
- Kreuzgänge na orkiestrę (1983)
- Testament Vivier na instr. drewniane, fortepian i taśmę (1983)
- Konzert na wiolonczelę i orkiestrę (1985)
- Noel für 3 flöten (1990)
- Das bittersüsse Büchlein na obój, akordeon i kontrabas (1992)
- Herbstlicht na orkiestrę (1995)
- Infra, low sounds, SPX 900 ad libitum (1998)
- Piazza Celestina na czelestę (1999)
- Sonett na skrzypce i fortepian (2000)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Johannes Fritsch. [w:] Johannes Fritsch [on-line]. 2002. [dostęp 2019-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-11)]. (niem.).
- ↑ a b c d
Volker Staub. Er Lebte Die Vielfalt: ZUM TOD VON JOHANNES FRITSCH. „Neue Zeitschrift für Musik (1991-)”. Vol. 171 Nr 4, s. 56-58, 2010. Schott Music. via JSTOR. (niem.).
- ↑ Julian Anderson: Spectral music (Fr.: musique spectrale). [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2019-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-26)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c d Monika Lichtenfeld: Fritsch, Johannes (Georg). [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2019-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-25)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c Wachowicz 1987 ↓, s. 165.
- ↑ a b c Lichtenfeld 2004 ↓.
- ↑ a b c Johannes Fritsch. [w:] Pytheas Center for Contemporary Music [on-line]. 2000. [dostęp 2019-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-26)]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zygmunt Wachowicz: Fritsch Johannes. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 3: EFG część biograficzna. Kraków: PWM, 1987. ISBN 83-224-0344-5. (pol.).
- Monika Lichtenfeld: Fritsch, Johannes (Georg). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. F. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Johannes Fritsch w bazie AllMusic (ang.)
- Johannes-G-Fritsch w bazie Discogs.com (ang.)
- Dyskografia Johannesa Fritscha w bazie MusicBrainz (ang.)
- Johannes Fritsch w bazie IMDb (ang.)
- Wykaz kompozycji Johannesa Frischa