Jerzy Topór-Kisielnicki
porucznik | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1915 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jerzy Topór-Kisielnicki ps. „Topór” (ur. 1878, zm. 13 czerwca 1915 pod Rokitną) − porucznik kawalerii Legionów Polskich.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Zygmunta, dziedzica Zielonej (1850–1896), i Julii Sonnenberg. Miał dwóch braci: Ryszarda i Włodzimierza. Żonaty z Emilią Dziakiewicz.
Absolwent Politechniki Lwowskiej, jako inżynier pracował przy budowie wodociągów i zbiorników wodnych, m.in. w Ameryce. Po powrocie do kraju wstąpił do oddziału Sokołów Konnych przy Gnieździe nr 3. Po mobilizacji, wraz z oddziałem, przybył 4 sierpnia 1914 roku do Krakowa. Brał udział w kampanii kieleckiej. Razem ze Zbigniewem Dunin-Wąsowiczem tworzył 2 szwadron ułanów, dowódca 3 plutonu w tym szwadronie. Za męstwo okazane 26 października w bitwie pod Cucyłowem otrzymał awans na podporucznika. Na początku 1915 roku objął dowództwo stacji etapowej, a następnie, po utworzeniu dywizjonu kawalerii II Brygady Legionów Polskich, komendę nad 2 szwadronem i awansował na porucznika kawalerii[1]. Poległ 13 czerwca 1915 roku w czasie szarży pod Rokitną. Dwa dni później został pochowany[2][3].
13 lutego 1923 roku jego zwłoki zostały ekshumowane i złożone w kościele garnizonowym w Czerniowcach, a następnie przewiezione koleją do Krakowa i złożone w kaplicy 5 Szpitala Okręgowego przy ulicy Długiej. Ceremonia pogrzebowa rozpoczęła się o godz. 12.00 w niedzielę 25 lutego. Trumny, porucznika Topór-Kisielnickiego i jego 14. towarzyszy, zostały przewiezione na lawetach na Rynek Główny. Tam biskup Adam Stefan Sapieha pokropił trumny, a marszałek Józef Piłsudski złożył na nich krzyże Virtuti Militari. Następnie kondukt podążył na Cmentarz Rakowicki, gdzie trumny zostały złożone do grobów. Ceremonię zakończyła defilada oddziałów wojska, uczestniczących w pogrzebie, prowadzona przez generała broni Stanisława Szeptyckiego[4][5][6] .
W 1915 w Wiedniu został wybity medal upamiętniający szarżę pod Rokitną, zaprojektowany przez Jana Raszkę, na którego awersie widnieją popiersia poległych tam rtm. Zbigniewa Wąsowicza, por. Kisielnickiego i por. Włodka[7].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5481 - 17 maja 1922 roku[8]
- Krzyż Niepodległości
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mniszek i Rudnicki 1929 ↓, s. 9.
- ↑ II Lista strat 1915 ↓, s. 14.
- ↑ Mniszek i Rudnicki 1929 ↓, s. 10-12.
- ↑ Na sen wieczny ↓.
- ↑ Pozgonne ↓.
- ↑ Z pogrzebu ↓.
- ↑ Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 39. ISBN 83-919305-8-0.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923 roku, s. 34.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Gryf, Warszawa 1992.
- Adam Mniszek, Klemens Rudnicki: Zarys historii wojennej 2-go Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920.
- Jerzy Kisielnicki. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-22)].
- Na sen wieczny w Ojczyźnie. „Polska Zbrojna”. 56, s. 2, 1923-02-26. Warszawa.
- Pozgonne ułanom Wąsowicza. „Polska Zbrojna”. 57, s. 4, 1923-02-27. Warszawa.
- Z pogrzebu Ułanów Rokitniańskich. „Polska Zbrojna”. 57, s. 4, 1923-02-27. Warszawa.
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Oficerowie kawalerii Legionów Polskich 1914–1918
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Urodzeni w 1878
- Zmarli w 1915
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze Legionów Polskich polegli w I wojnie światowej