Jan Tritemiusz
Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1462 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 grudnia 1516 |
Opat klasztoru w Sponheim | |
Okres sprawowania |
1484–1506 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
8 grudnia 1482 |
Jan Tritemiusz[1][2], właśc. Johannes von Heidenberg (ur. 1 lutego 1462 w Trittenheim, zm. 13 grudnia 1516 w Würzburgu) – niemiecki mnich benedyktyński, polihistor, leksykograf, kryptolog i kronikarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 1 lutego 1462 roku w Trittenheim, jako Johannes von Heidenberg, jednakże w późniejszym życiu przybrał imię eponimiczne[3]. Ze względu na trudne dzieciństwo i zaborczego ojczyma, Tritemiusz nauczył się czytania, pisania i podstaw łaciny dopiero w wieku piętnastu lat[4]. Studiował na Uniwersytecie w Heidelbergu i w wieku około 20 lat wstąpił do zakonu benedyktyńskiego w Sponheim[3]. Profesję zakonną złożył 8 grudnia 1482 roku[4]. Po dwóch latach pobytu, pomimo że był najmłodszym członkiem klasztoru, został wybrany opatem[4]. Założył tam bibliotekę, a dzięki swojej dyscyplinie i stypendium, wkrótce podniósł klasztor do instytucji edukacyjnej wysokiego poziomu[3]. Kolekcja książek zgromadzonych w bibliotece sięgała 2000 egzemplarzy[4]. W 1506 roku zrezygnował z opactwa i otrzymał propozycję zostania historiografem na dworze cesarza Maksymiliana Habsburga, z dożywotnią emeryturą[4]. Tritemiusz jednak odmówił i przeniósł się do klasztoru św. Jakuba w Würzburgu[4]. Zmarł 13 grudnia 1516 roku, tamże[3].
Jest autorem dzieła pt. „Steganographia” (traktującego o steganografii), a także szyfru Tritemiusza.
Był krytykiem alchemii. Uważał, że przez nią ludzie tracą majątki i pogrążają się w długach na niepotrzebne badania[5].
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Lista niektórych publikacji[3]:
- Catalogus illustrium virorum Germaniae (1491)
- De scriptoribus ecclesiasticis (1494)
- Antipalus maleficiorum (1508)
- Annates hirsaugienses (1514)
- Annates de origine Francorum (1516)
- Chronologia mystica (1516)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Richard Kieckhefer: Magia w średniowieczu. Kraków: Universitas, 2001. ISBN 83-7052-546-6. (pol.).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Józef Sołtykowicz: Rozprawa nad przyczynami uwłaczaiących naukom mniemań, odradzaiących się w różnych wiekach świata. Kraków: Towarzystwo Naukowe Krakowskie, 1828, s. 81.
- ↑ Anna Kucz: Umbra veri. Arnobiusz i nurty filozofii klasycznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2012, s. 18.
- ↑ a b c d e Trithemius, Johannes. Encyklopedia Britannica. [dostęp 2018-04-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f John Trithemius. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2018-04-26]. (ang.).
- ↑ Kieckhefer 2001 ↓, s. 202-203.
- ISNI: 0000000121442025, 0000000483279296
- VIAF: 95227412, 7303160486159305180008
- LCCN: n82072962
- GND: 118642960
- LIBRIS: pm1470n7194tq36
- BnF: 11927120v
- SUDOC: 027169774
- SBN: BVEV021241
- NLA: 44300944
- NKC: jo2004214916
- BNE: XX1141210
- NTA: 06841918X
- BIBSYS: 3004262
- CiNii: DA19067798
- Open Library: OL336776A
- PLWABN: 9810552823305606
- NUKAT: n2006125608
- J9U: 987007268895005171
- PTBNP: 267057
- LNB: 000218481
- NSK: 000063290
- CONOR: 179865187
- ΕΒΕ: 170921
- BLBNB: 000371130
- LIH: LNB:8Sf;=BX
- RISM: people/51013487