Grzegorz Pieńkowski

Grzegorz Pieńkowski

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	11 maja 1953 Poznań
Data i miejsce śmierci	19 kwietnia 2023 Warszawa
Profesor doktor habilitowany nauk o Ziemi
Specjalność: sedymentologia, stratygrafia
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	19 lutego 1982 – nauki przyrodnicze Uniwersytet Warszawski
Habilitacja	31 października 2002 – geologia Uniwersytet Jagielloński
Profesura	9 września 2013
Polska Akademia Nauk
Status	Członek Komitetu Nauk Geologicznych PAN i Komitetu Planeta Ziemia PAN
Profesor zwyczajny
Jednostka	Państwowy Instytut Geologiczny
Stanowisko	Zastępca dyrektora (2008–2011, 2013–2017)
Okres zatrudn.	od 1980
Konsul Generalny RP w Sydney
Okres spraw.	1991–1996
Poprzednik	Kazimierz Ciaś
Następca	Wiesław Osuchowski
Odznaczenia

Grzegorz Stefan Pieńkowski (ur. 11 maja 1953 w Poznaniu, zm. 19 kwietnia 2023 w Warszawie) – polski geolog, profesor nauk o Ziemi, Konsul Generalny RP w Sydney (1991–1996).

Życiorys

Kariera naukowa

Ukończył z wyróżnieniem Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (1976). W latach 1978–1980 odbył tam studia doktoranckie i w 1982 uzyskał stopień doktora nauk przyrodniczych na podstawie rozprawy dotyczącej utworów hettangu i synemuru północnego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich napisanej pod kierunkiem Piotra Roniewicza. Habilitację otrzymał w 2002 na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego na podstawie rozprawy Dolna jura epikontynentalna w Polsce. Od 1982 adiunkt, od 2005 docent, od 2010 profesor nadzwyczajny w Państwowym Instytucie Geologicznym (PIG). W latach 1984–1987 kilkakrotnie przebywał na uniwersytetach w Sztokholmie i Lund jako profesor wizytujący w ramach projektu badawczego finansowanego przez Narodowy Fundusz Badawczy Szwecji. Członek Rady Naukowej PIG w latach 2006–2008. Członek rad redakcyjnych Przeglądu Geologicznego i Geological Quarterly (2008–2012). Współredaktor Volumina Jurassica. 8 listopada 2013 otrzymał nominację na profesora nauk o Ziemi.

Dziedziny badań

Specjalizuje się w stratygrafii, sedymentologii oraz paleoekologii. Zajmował się badaniami Paleogenu (Podhale), jury i kredy (Pieniny), czerwonego spągowca (województwo lubuskie), oksfordu i kimerydu (wschodnie obrzeżenie Gór Świętokrzyskich), górnego permu i dolnego triasu epikontynentalnego w Polsce, górnym triasem (województwo opolskie), epikontynentalnymi utworami dolnej jury w Polsce, Szwecji i Rumunii (sedymentologia, stratygrafia sekwencyjna, paleoekologia i chemostratygrafia). Zajmuje się ichnologią, początkowo w utworach morskich, potem lądowych (tropy i gniazda dinozaurów). Opracował korelację stratygraficzno-sekwencyjną utworów hetangu i synemuru Polski i Szwecji, zweryfikowaną potem metodami chemostratygraficznymi. Badania dolnej jury znajdują zastosowanie w projektach magazynowania gazu ziemnego, sekwestracji dwutlenku węgla oraz poszukiwaniach złóż surowców ilastych.

Przebieg pracy zawodowej

W 1980 podjął pracę w Państwowym Instytucie Geologicznym. W latach 1988–1990 kierował pracownią w Zakładzie Złóż Ropy i Gazu. Od 1991 do 1996 pełnił funkcję Konsula Generalnego RP w Sydney. W 1998 powrócił do pracy naukowej w PIG. W latach 1998–1999 był doradcą w gabinecie politycznym Ministra Środowiska. Zaangażował się w tworzenie nowelizacji prawa geologicznego i górniczego. W pracy naukowej kontynuował badania w zakresie zintegrowanej stratygrafii i sedymentologii dolnej jury. W latach 2000–2001 kierował Muzeum Geologicznym. Był autorem koncepcji geoparku Doliny Kamiennej. W latach 2008–2011 był zastępcą dyrektora PIG ds. naukowych oraz sekretarzem naukowym Instytutu, od 2012 do połowy 2013 sekretarzem naukowym i kierownikiem programu Zmiany klimatu i środowiska, od lipca 2013 do ok. 2017 zastępcą dyrektora ds. współpracy i promocji. Opublikował 124 prace, w tym 7 monografii, 2 arkusze map i 15 publikacji w czasopismach z listy ISI. W 2009 został Dyrektorem Górniczym I stopnia.

Funkcje pełnione w krajowych i międzynarodowych organizacjach

Grzegorz Pieńkowski był członkiem licznych gremiów naukowych, m.in. komitetu Kongresu Jurajskiego w 2006 i Kongresu Ichnia w 2008, komitetu naukowego Kongresu Jurajskiego w Chinach w 2010, Kongresu Jurajskiego w Indiach w 2013. Od kwietnia 2005 do stycznia 2007 był kierownikiem projektu NATO-SPS dotyczącego magazynowania węglowodorów w strukturach solnych i proekologicznego wykorzystania uzyskiwanej solanki. Był członkiem Prymasowskiej Rady Społecznej w latach 1986–1990.

Życie prywatne

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Nagrody i wyróżnienia

Został uhonorowany m.in. Odznaką Primus Inter Pares (1975), Nagrodą Rektora Uniwersytetu Warszawskiego II stopnia za publikację naukową (1978), Nagrodą Rektora Uniwersytetu Warszawskiego II Stopnia, Odznaką Honorową Ministra Środowiska Zasłużony dla polskiej geologii (2005), Nagrodą Ministra Środowiska za szczególne osiągnięcia w dziedzinie geologii (2008) oraz kilkoma nagrodami dyrektora PIG, Krzyżem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (1996). W 2015 odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, w 2020 Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości. W 2022 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.

Bibliografia

• Prof. dr hab. Grzegorz Stefan Pieńkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-10-20] .
• Tadeusz Kosobudzki: MSZ od A do Z. Ludzie i sprawy Ministerstwa Spraw zagranicznych w latach 1990–1995. Warszawa: Wydawnictwo'69, 1997, s. 227. ISBN 83-86244-09-7.
• Profil na stronie PIG. pgi.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)].